Met de verkoop
namelijk vaak
van de schoonheid en
het karakter
monumentaal interieur
ensemble verlo
Anne Marie ten Cate en Norman Vervat - Bij veilinghuizen worden steeds vaker goederen aan
geboden afkomstig uit bij voorbeeld monumentale kerken, hofjes en regentenkamers. Reeent
zijn bij veilinghuis Christie's te Amsterdam zaken uit het St. Elisabeth's Gasthuis te Haarlem en
zeventiende-eeuwse kronen uit een kerk te Oost-Graftdijk verkocht. Die kroon werd genoemd
in het monumentenregister, dus is sprake van schending van de monumentenwet van 1988.
Dit is een kwalijke ontwikkeling. Belangrijk erfgoed gaat zo verloren en ensemblewaarden
worden aangetast.
EIND 2009 WERDEN uit het Duivelshuis
(deel van het stadhuis) van Arnhem de
stoelen met stadswapen ter veiling aange
boden. In oktober 2010 gebeurde dit nogmaals.
In 2007 en 2008 hebben de regenten van het
Heilige Geesthofje te Leiden een deel van de
eigen geschiedenis verkocht. Eveneens werden
er voorwerpen aangeboden die vermoedelijk
begin 20steeeuw voor de inrichting van
de regentenkamer van het Raepenhofje
te Amsterdam door wijlen regent Lierman
Heshuysen werden aangekocht. De verbouwing
van de hofjeskamer geschiedde naar voor
beeld en in de stijl van andere 17de-eeuwse
regentenkamers. Heshuysen was een verwoed
verzamelaar en het is de vraag welke voor
werpen hij specifiek voor de inrichting van de
in historiserende stijl gebouwde regentenkamer
kocht en welke uit hobby.
Of het nu om gewin gaat of om het verwerven
van geld voor een restauratie of het dekken
van kosten, als tendens zijn deze uitverkopen
buitengewoon kwalijke ontwikkelingen. Een
hofje of kerkgenootschap zou de plicht moeten
voelen om de monumentale bezittingen en
ensembles die door de voorgangers van de hui
dige bestuurders met liefde en zorg gekoesterd
zijn, aan de volgende generaties door te geven.
Losse objecten
Vanuit monumentenzorg en de Monumen
tenwet 1988 zijn losse objecten in monumen
tale interieurs niet beschermd. Op dit punt
heeft Heemschut helaas geen enkel recht van
spreken. Dat het de monumentenliefhebber
pijn doet dat dit soort monumentale interieur
onderdelen worden verkocht spreekt echter
Kroon uit de kerk van Oost-Graftdijk.
Foto Christie's Amsterdam
voor zich. Met de verkoop gaat namelijk vaak
een deel van de schoonheid en het karakter van
een monumentaal interieurensemble verloren.
Deze objecten horen in hun monumentale
behuizing te blijven en eerder gekoesterd dan
uitverkocht te worden! Heemschut wil dat er een
mentaliteitsverandering ten aanzien van deze
zaken komt, en dat inventarissen van kerken,
regentenkamers en dergelijke niet meer lukraak
verkocht worden. Beheerders van monumentale
De regentenkamer van het Raepenhofje
met daarop enkele van de voorwerpen die
eind vorig jaar bij Christie's ter veiling
werden aangeboden. Foto RCE
interieurs moeten zich meer bewust worden
van de waarde van deze niet nagelvaste
objecten in hun monumentale interieurs.
In het decembernummer 2010 van 'Heemschut'
was veel aandacht voor het behoud van waar
devolle interieurs. Geconstateerd is dat er nog
steeds heel veel fout gaat. Dat blijkt ook uit de
hierboven geschetste verkopen. Monumentale
interieurs zijn in Nederland zeer kwetsbaar.
Een grote slag, zowel wat bewustwording
betreft als beleidsteehnisch, is nog te maken.
Getuige wat er de afgelopen jaren nog ter vei
ling werd aangeboden.
Behoud en bewaar ook de losse onderdelen
waar ze thuishoren: in de monumenten waar
voor ze werden aangeschaft. Kent u voor
beelden? Heemschut wil deze praktijken in de
toekomst voorkomen.
Reacties naar info@heemschut.nl
34 Heemschut februari 2011
Stop uitverkoop van objecten uit interieurs
