Vooral kunst uit tijd wederopbouw in zwaar weer
Alles moest worden
gefinancierd door
provinciegemeente
en Heemschut
Johanna Jacobs, Willem Heijbroek en Rob Lureman - Hoewel het Insti
tuut Collectie Nederland (ICN) iedereen met een fraaie full colour folder
aanmoedigt monumentale kunst die verloren dreigt te gaan aan te
melden, zijn opsporing en registratie alleen niet voldoende. Voor herbe
stemming of conservering is geen sluitende regeling.
Sint Maartensdijk. Glasappliqué van Lex Horn in
het voormalig Markiezaatscollege. Na restauratie
overgebracht naar het multicultureel centrum
Haestinghe, eveneens in Sint Maartensdijk.
Foto Fleemschut Zeeland
REGELMATIG KOMT HET VOOR dat aan
gemelde wandschilderingen en mozaïeken
tijdens afbraak van gebouwen toch nog ver
loren gaan, ondanks het feit dat monumenten
organisaties van provincies en gemeenten hun
best doen deze te behouden. Dit komt vooral
omdat er geen regeling en geen fondsen zijn
voor subsidiëring van conservering, restauratie,
herbestemming of verplaatsing.
Het door de overheid beschikbaar gestelde
geld voor kunst, cultuur en erfgoed wordt
door speciale kenniscentra via subsidies onder
de instellingen in heel Nederland verdeeld. De
meest bekende instituten zijn de Mondriaan
Stichting, de Stichting Kunst in de Openbare
Ruimte (SKOR) en de Rijksdienst voor het Cultu
reel Erfgoed (RCE). Nadat jarenlang het aceent
van het overheidsbeleid heeft gelegen op het
wegwerken van achterstanden in de conser
vering en restauratie, is in de afgelopen jaren
cultureel erfgoed in de meest ruime zin van het
woord het speerpunt van het beleid geworden.
Hier wordt het meeste geld aan toegekend.
Heemschut heeft een aantal pogingen gedaan
om onder meer een monumentale wandschil
dering van Peter Alma in Sint Maartensdijk
(Z) en twee mozaïeken van Louis van Roode in
Vlissingen en Amsterdam te redden door deze
een nieuwe bestemming te geven. Hoewel deze
drie monumentale kunstwerken tot de top
behoren van het oeuvre van beide kunste
naars is door grote landelijke fondsen zoals
het Mondriaanfonds ondersteuning geweigerd
en moest teruggevallen worden op regionale
bijdragen. Ook het ICN (nu opgegaan in de
RCE) heeft consequent geweigerd zich hiervoor
in te spannen, met het argument dat fond
senwerving niet tot het takenpakket behoort.
Het ICN beroept zich op zijn adviserende taak
als kenniscentrum. Daarmee onttrekt deze
organisatie zich aan haar maatschappelijke
verantwoordelijkheid en leeft in een ivoren
toren. Het is niet meer van deze tijd dat een
dergelijke organisatie zich verre houdt van
concrete ondersteuning in de vorm van geld.
Bovendien wordt voorbij gegaan aan het feit
dat de acties en daadkracht worden ontplooid
door onder meer monumentenorganisaties en
historische verenigingen. Gezien de resultaten
die geboekt worden, is daar ruim voldoende
expertise aanwezig.
Energie
De Provinciale Commissie Zeeland van Heem
schut heeft met veel moeite de financiering
voor elkaar gekregen voor het uitnemen,
conserveren, restaureren en herplaatsen van
de 7 x 2 meter grote wandschildering van Peter
Alma uit het Markiezaatscollege, de laatste
wandschildering die deze kunstenaar in 1958
heeft gemaakt en die tot de absolute top van
Nederlandse kunstwerken behoort.
Tegelijkertijd is uit hetzelfde schoolgebouw
een raam met glasappliqué van Lex Horn van
24 Heemschut februari 2011
Monumentale kunst dreigt verloren te gaan
