Deel suikerfabriek mag blijven
Groningen - Een klein deel van de voormalige
suikerfabriek aan de Van Heemskerckstraat
in de stad Groningen blijft waarschijnlijk
behouden. Dit heeft de gemeente Groningen
te horen gekregen van het ministerie van land
bouw. De sloop van de suikerfabriek, tot voor
kort eigendom van de Suikerunie, was dwingend
opgelegd door de Europese Unie in het kader
van het terugdringen van de suikerproductie
in Europa, ten gunste van de suikerindustrie
buiten Europa. Tegen de sloop van het immense
complex is het laatste jaar veel protest gerezen
vanuit erfgoedorganisaties. Ook architecten en
particulieren tekenden bezwaar aan.
Ondanks talloze moderniseringen, verbou
wingen en uitbreidingen bleek tijdens de
sloop dat er nog diverse originele bouwdelen
aanwezig waren uit de beginperiode van de sui
kerfabriek. De fabriek werd in 1909 gesticht als
coöperatieve suikerfabriek, als concurrent voor
de iets verder gelegen particuliere suikerfabriek
in Eloogkerk. Architect W.K. van Oort tekende
het ontwerp. Tot de resterende bouwdelen, die
nu behouden zullen blijven, behoren in ieder
geval het restant van de oude gemetselde
fabrieksschoorsteen uit 1909, die in 1981 voor
een deel is afgebroken. Deze behoort tot de
laatst overgebleven fabrieksschoorstenen van
de stad Groningen.
Het tweede gaaf bewaarde oorspronkelijke
bouwdeel is het entrepo annex zeefgebouw, een
vijflaags traditioneel fabriekspand met giet
ijzeren ramen. Tot slot blijft de oude werkplaats
behouden, een langgerekt eenlaags bakstenen
Groningen: restant fabriek Suikerunie.
Foto Marcel Overbeek
bedrijfspand. Verder staat sinds de sloop van de
fabriek nog eenzaam op het fabrieksterrein de 90
meter hoge betonnen schoorsteen, die in 1986 is
gebouwd als opvolger van de gemetselde fabrieks
schoorsteen. Of deze monumentale schoorsteen,
een landmark dat zichtbaar is vanuit de Groninger
binnenstad, behouden kan blijven, is nog niet
duidelijk. Ook is nog onbekend welke bestemming
het terrein van de suikerfabriek krijgt.
De problematiek rondom het behoud van enkele
monumentale onderdelen van de suikerfabriek
toont aan hoe complex deze materie is geworden
als gevolg van de verregaande bemoeienis van
de Europese Unie. Die gaat in dit specifieke geval
zover, dat de EU invloed uitoefent op het lokale
monumentenbeleid van een gemeente. Een kwa
lijke ontwikkeling.
42 Industria december 2010