E
Brigitte Linskens Judith Bohan (37) studeerde
kunstgeschiedenis aan de Universiteit van
Leiden. Na haar studie rondde zij in 2006 een
vijfjarige opleiding af aan de stichting Restau
ratie Atelier Limburg (SRAL) te Maastricht. Sinds
2007 is ze werkzaam als zelfstandig restaurator
van historische interieurs en kleuronderzoeker.
Bohan werkte de afgelopen jaren
Een kleurtrap met zeven verf
lagen op korbeel in de kerkzaal
van Beets. De eerste grijze
uitmonstering betreft een ver
kleurde blauwe afwerking, die
is opgebouwd uit smalt (laag
2). De tweede donkerblauwe
uitmonstering is opgebouwd
met Pruisisch blauw (laag 3).
Foto Judith Bohan.
enige malen voor het Instituut Collectie
Nederland (ICN) te Amsterdam. Daar hield
ze zich met name bezig met ondersteunend
microscopisch kleuronderzoek van verflagen
afkomstig van historische gebouwen.
Afgelopen zomer deed ze kleurenonderzoek
naar de oorspronkelijke kleurstelling van de
schilderingen op het gewelf van de kerk in
Beets, Noord-Holland. Nu doet zij verkennend
kleuronderzoek, in- en exterieur bij stoomge
maal De Cruquius te Cruquius (1846-1849) in
Haarlemmermeer. 'Het is nooit te voorspellen
watje onder alle verflagen tegenkomt'.
Wat doet een interieurrestaurator?
'Eigenlijk werk ik aan alle onderdelen van een
interieur waar een verflaag op zit. Je kunt
denken aan een stucplafond, muurschilde
ringen, goudleer, wandbespanningen, tromp
l'oeil schilderingen op houtwerk, beschilderd
meubilair en papierbehang. Mijn specialisatie is
kleuronderzoek en de restauratie van historisch
papierbehang.'
Wat zijn je bevindingen tijdens je onderzoek
in de kerk van Beets?
'In die kerk is op de balken in de Raadzaal een
rode metselwerk-imitatie met witte schijn-
voegen gevonden, op de korbelen in de kerkzaal
twee blauwe afwerkingen. Uit laboratorium
onderzoek van ICN blijkt, dat de eerste is
vervaardigd met het pigment smalt. Smalt is
vanaf het midden van de zestiende eeuw tot in
de achttiende eeuw toegepast. De tweede uit-
Judith Bohan aan het werk bij het gemaal
Cruquius, tegenwoordig eigendom van Vereniging
Hendrick de Keyser. Foto Heemschut
monstering betreft Pruisisch blauw dat vanaf
1720 in de handel verkrijgbaar is. Zo konden de
beschilderingen gedateerd worden.'
Gaat het alleen om interieurs van rijksmo
numenten?
'Nee, iedereen kan een kleuronderzoek laten
uitvoeren. Het is overigens wel zo, dat rijks
monumenten in aanmerking komen voor een
rijkssubsidie. Helaas vallen meubels nog niet
onder de bescherming van een rijksmonument.
Hier is wel veel discussie over, aangezien veel
architecten zich ook hebben ontfermd over het
totaalontwerp van een bouwwerk.'
Heb je daarbij ook met andere organisaties
te maken, zoals de RCE?
'Ja, de Rijkksdienst voor het Cultureel Erfgoed
is een belangrijke organisatie in de monumen
tenwereld. Naast een panddossier beschikt
deze dienst over een zeer uitgebreide foto- en
tekeningencollectie. En niet te vergeten een
bibliotheek, die artikelen op de verschillende
zoektermen heeft ondergebracht. Een must
voor aanvullend archief- en literatuuronder
zoek.'
Werk je overal in Nederland?
'Ja, ik reis heel Nederland af. Gisteren heb ik
een domeinnaam geclaimd, zodat ik ook inter
nationale opdrachten kan oppakken.'
Welke problemen kom je tegen?
'Ik heb een prachtig beroep en werk met
mensen die trots zijn op hun pand. Minder
positief zijn projecten waar zeer beperkt tijd of
een beperkt budget is ingecalculeerd. Dan heeft
de schilder zelf een kleuronderzoek uitgevoerd
en na het compleet kaalhalen van de verflagen
vraagt men zich af wat de oorspronkelijke
afwerklaag is geweest. Dat zijn de gemiste
kansen...
De mooiste restauratie die ik als zelfstandige
heb uitgevoerd is een panoramabehang in Balk.
Maar er is eigenlijk geen enkel project waar ik
met tegenzin aan terugdenk. Het zijn allemaal
parels die door mij gekoesterd worden.' I
december 2010 Heemschut 33
'Niet te voorspellen wat je
onder verflagen tegenkomt'
