i De witkwast heeft in de loop van de 20ste eeuw veel kleur doen verwijderen Nadere informatie m mm 4 Stukadoors 'trekken' de stucwerklijst in de grote zaal in de westvleugel van Kasteel Hoensbroek. Foto circa 1940. Fotocollectie RCE zoals stuc marmer, stucco lustro en fresco; technieken die in het verleden vooral door buitenlandse stukwerkers uit Italië en Duitsland hier werden geïntroduceerd. Een belangrijke rol binnen de ontwikkelingen vormde Wijnand Freling, die voor zijn inzet werd beloond met de titel beschermheer van het gilde. Met zijn passie voor stuc en zijn kennis is hij de voortdu rende link tussen de beroepsgroep en de ver schillende partijen zoals RCE, Stabu, ingenieurs, architectuur- en interieurhistoriei. De belangstelling voor stucwerk en het stuka doorsambacht is dus gelukkig groeiende. De RCE en het Neerlandsch Stucgilde proberen de interesse voor en kennis van historisch stucwerk te stimuleren en uit te dragen. Het symposium was daartoe een belangrijke aanzet om de kennis van zowel het buiten als het binnen pleisterwerkwerk te vergroten. De dag vormde zoals Cees van 't Veen, directeur van de RCE, het toepasselijk noemde een pleisterplaats van kennis en professionals. Onderzoek Tijdens het symposium werd duidelijk - maar vooral ook uit het boek blijkt - dat er tegen woordig veel onderzoek wordt uitgevoerd, zoals naar polychromie op stuc in het interieur. De witkwast heeft in de loop van de 20ste eeuw veel kleur doen verwijderen. Gelukkig bevinden de oude kleurstellingen zich meestal nog onder de vele witsellagen. De oorspronkelijke kleuren zijn vaak sterk vervaagd en niet volledig vrij te leggen, maar wel te reconstrueren. Het Rijks museum is daarvan een mooi voorbeeld, waar onder meer met behulp van de stenciltechniek de oorpsonkelijke patronen en randen weer worden teruggebracht. Ook kleur op gebouwen werd in het verleden veelvuldiger toegepast dan de beperkte, gedicteerde kleurafwerking die ons in de vorige eeuw werd opgelegd. Gebouwen waren veel kleurrijker in hun afwerking van hout en pleister, blijkt uit divers onderzoek. Een voorbeeld van zo'n kleurrijke bepleistering die na grondig kleuronderzoek weer werd aangebracht, is de rode en roze afwerking van het Spoorwegmuseum, het oude Malie baanstation, in Utrecht. Momenteel wordt onderzoek gedaan naar eementbepleistering in de Amsterdamse Plantage tussen 1850 en 1900. Daarbij worden niet alleen ter plaatse kleurentrappen gemaakt, wat overigens niet eenvoudig is op buitenpleisterwerk, maar wordt ook onderzoek verricht in archieven, 19de-eeuwse handboeken voor de bouw en naar recepturen in schildershandboeken en oude bestekken. Vaak werd in de 19de eeuw natuursteen in pleisterwerk geïmiteerd. Afhankelijk van de gebruikte pleister werd dit dan geschilderd. Het pleisterwerk zelf is ook tot een zekere verzadiging op kleur te brengen. Portland- cement bijvoorbeeld werd in 1824 geoctrooieerd en was vanaf 1844 beschikbaar in Nederland. In een pleisterlaag geeft dit een blauwachtig grijze tint en had volgens de handboeken geen geschilderde afwerking nodig. Bij de restau ratie van de HBS in Breda werd dan ook niet geschilderd. Uniek boek Het boek 'Stuc, kunst en techniek' dat tege lijkertijd met het symposium verscheen telt ruim 500 pagina's en bevat 23 bijdragen vanuit verschillende disciplines en invalshoeken. Het is geen compleet beeld, maar wil dat ook niet zijn. Bijna interessanter nog dan de opstellen, zijn de indrukwekkende fotoreportages, die een heel eigen verhaal vertellen. Zo wordt bijvoorbeeld het oude stucambaeht in beeld gebracht zoals het nimmer met woorden te vertellen is. Een ieder die foto's van interieurs neemt, weet hoe moeilijk plafonds in beeld te brengen zijn. Het boek staat er vol mee en toont tegelijkertijd de rijkdom van ons land op dit terrein. Interieur specialist Eloy Koldeweij heeft als eindredacteur van de uitgave met zijn redactie een geweldige prestatie geleverd. Helaas zijn interieurs maar al te vaak privé domein. Het boek Stuc biedt echter menig kijkje naar binnen. Stuc, kunst en techniek; eindredactie Eloy Kol deweij, een uitgave van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Zwolle, Waanders, 2010. 536 p. ISBN 9789040086502. Prijs 34,95 Op verschillende van de hieronder genoemde internetsites is allerlei informatie in te winnen en is bijvoorbeeld de uitgave Van Schade tot bestek te downloaden: www.stucgilde.nl www. bedrijfsch apafbouw.nl www.cultureelerfgoed.nl www.stabu.org WWW.noa.nl (werkgeversvereniging von stukadoors) december 2010 Heemschut 31 ft Hlt till tr, V Kunsten Techniek

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2010 | | pagina 33