Van Amsterdam naar Hoevelaken,
Huis gebouwd voor interieurs
TjitskePlakké - Huize Hoevelaken
is een indrukwekkend landhuis uit
1926 met de allure van een kasteel.
In het landhuis zijn enkele eeuwen
oude interieurs van Amsterdamse
grachtenpanden verwerkt.
OP DE PLEKVAN HET HUIDIGE HUIS
hebben sinds de dertiende eeuw diverse
kastelen gestaan, het voorlaatste sinds 1672. In
1925 is dit in opdracht van Corrnelis Johannes
Karei van Aalst, de toenmalige eigenaar,
gesloopt om ruimte te maken voor het huidige
Huize Hoevelaken. Hoewel het vroeg acht-
tiende-eeuwse ontwerp, van de hand van de
befaamde architecten en broers M.A. en
J. van Nieukerken, anders doet vermoeden is
Huize Hoevelaken in 1926 gebouwd. Ondanks
de bijzondere geschiedenis van de plek en het
huis, is de geschiedenis van het interieur net zo
interessant.
Wie Huize Hoevelaken binnengaat, komt binnen
in een met marmer versierde hal, de wanden
hebben ingemetselde reliëfs. Indrukwekkend
Op de foto linksboven een 'dessus de porte'
ofwel 'schildering boven de deur'. Rechts een
plafondschildering van Jacob de Wit, in kamer
Simons. Op de pagina hiernaast: de monu
mentale hal van Huize Hoevelaken. Foto's NRF
zijn verder de monumentale trap, de prachtige
plafondschilderingen en de vele ornamenten.
Hergebruik interieurstukken
Een veelgestelde vraag is hoe het kan dat de
interieurs zoveel ouder lijken dan 1926. Het
interieur lijkt niet alleen ouder, het is ook
ouder! De verklaring hiervoor is dat Van Aalst
interieurs had gekocht uit oude Amsterdamse
patriciërshuizen. Een groot deel van de interi
eurs in Huize Hoevelaken is afkomstig van de
Amsterdamse panden Herengracht 458 en Kei
zersgracht 610. Samen met interieuronderdelen
uit zijn eigen huis, Herengracht 502, heeft hij
deze overgebracht. Bij het ontwerp van de
verschillende vertrekken op de begane grond
is vooraf al rekening gehouden met maatvoe
ring van de interieuronderdelen die Van Aalst
mee wilde nemen. Zo zijn de afmetingen van
de verschillende stijlkamers aangepast aan de
bestaande plafondschilderingen uit Amsterdam.
Huize Hoevelaken herbergt daarnaast mar
meren schouwen en oude lambriseringen die
het rijke beeld completeren.
Bijzondere vertrekken
leder vertrek in Huize Hoevelaken heeft
zijn eigen uitstraling, zijn eigen stijl. Zo zijn
in kamer Wiersema (voorheen 'de salon')
plafondschilderingen van Jacob de Wit terug te
vinden. In de volksmond worden deze ook wel
'witjes' genoemd. Ook vinden we in deze kamer
een klassieke schouw met daarboven een Louis
XV-spiegel.
De vroegere zitkamer van mevrouw Van Aalst
heet nu kamer Simons en bevat prachtige
'dessus de portes' (schilderingen boven de
deuren). Een voorbeeld is de prachtige trompe-
l'oeil van Van Dreeht, dit werk pronkt boven
de deur naar de hal. Op het plafond nog een
werk van Jacob de Wit: Apollo, de zonnegod
en god van de kunst, verbeeld in een unieke
plafondschildering. Eén deur verder bevindt
zich kamer Viersen met wederom een prachtige
plafondschildering. Ditmaal kijkt Mercurius,
god van de handel en patroon van de stad
Amsterdam op ons neer. Boven de verschillende
deuren in de centrale hal zijn fraaie schilderijen
te vinden van Jacob de Wit, d'Hondeeouter en
De Lairesse.
Maar niet alleen op de begane grond bevinden
zich prachtige vertrekken. Van Aalst was
een hartstochtelijk schilderijenverzamelaar.
Nadat hij zijn intrek in Huize Hoevelaken had
genomen was er al snel geen plaats meer
om zijn doeken op te hangen. In 1930 werd
daarom, naar ontwerp van J. van Nieukerken,
een speciale sehilderijenzaal aangebouwd. Deze
ruimte bevindt zich op de eerste verdieping
en wordt door de huidige bewoners ook wel
de 'kapel' genoemd, vanwege de hoge open
dakconstructie.
Huidig gebruik
De 'bewoners' zijn de medewerkers van het
Nationaal Restauratiefonds. Al 25 jaar houden
zij kantoor in Huize Hoevelaken. In 1985
opgericht en dus ook al weer een kwart eeuw
actief in de monumentenzorg. Het Restau
ratiefonds biedt eigenaren van monumenten
financiële producten voor het restaureren en
onderhouden van hun pand. Daarnaast geeft
het Restauratiefonds voorlichting en advies bij
de financiële aspecten van de restauratie.
Een organisatie met verstand van financieren
en hart voor monumenten.
Tj. Plakké is medewerker communicatie bij NRF
december 2010 Heemschut 25
