Oneigenlijk
Het kan u bijna niet zijn ontgaan: Heemschut stond
medio september, zo vlak voor de Open Monumen
tendag, plotseling - en onbedoeld - volop in het
nieuws rond de sloopaanvraag van twee boerderijen
uit de wederopbouwperiode. Deze boerderijen staan
op landgoed De Horsten van de Koninklijke familie in
Wassenaar. In het perspectief van de zorg om erfgoed
heeft Heemschut het bezwaar tegen de sloopvergunning
gesteund, omdat de gemeentelijke commissie voor wel
stand en cultureel erfgoed de boerderijen als waardevol
had aangemerkt en graag geplaatst ziet op een nog op
te stellen lijst van monumenten.
Dit inhoudelijke bezwaar is door enkele kranten - tot
onaangename verrassing van Heemschut - aangewend
voor heel andere doelen dan het opkomen voor het
behoud van de boerderijen. Heemschut neemt afstand
van dit oneigenlijke gebruik van de kanttekeningen bij
de sloop en betreurt deze gang van zaken.
Het goede nieuws is dat inmiddels overleg plaats vindt
om tot een passende oplossing te komen, die recht doet
aan de historische waarden van het gebied. Heemschut
zal zich hierbij positief opstellen.
Dit voorval illustreert goed het belang van een actief
monumentenbeleid door de gemeentes. In Wassenaar
net als in veel andere plaatsen bestaan wel voornemens,
maar die worden niet omgezet in concreet beleid in de
zin van daadwerkelijke beslissingen over het al dan niet
verlenen van vergunningen aan de hand van heldere
criteria. Dit leidt dan tot onduidelijke situaties waar
niemand baat bij heeft en die de taak van Heemschut
en andere organisaties bemoeilijkt. Het project Moder
nisering Monumentenzorg mag geen dode letter blijven;
het wordt hoog tijd dat gemeentes hun verantwoorde
lijkheid nemen.
Karei Loeff
directeur
Amsterdam: Prinsengracht gezien vanaf de Westertoren met op de achtergrond het IJ.
Links van de Prinsengracht strekt de Jordaan zich uit. Aan de voet van de toren is nog
net het Anne Frankhuis te herkennen. Foto Gemeente Amsterdam, Mare Sehoneveld
Er is bijna geen stad of provincie meer, of er lopen wel wat mensen rond die
hun eigen, meest gekoesterde monument willen voordragen voor de Wereld-
erfgoedlijst van UNESCO. In Nederland is de waardering voor die lijst traag
op gang gekomen.
Af en toe werd eens iets bijzonders
voorgedragen, zoals het Rietveld
Schröderhuis, voormalig eiland Schok
land, of - samen met Duitsland en
Denemarken - de Waddenzee.
Jaren is gewerkt aan de aanmelding
van Amsterdam op de lijst. Er waren
al zoveel bijzondere, oude Europese
stadscentra, dat de hoofdstad koos
voor het echt uitzonderlijke, de grach
tengordel. En die heeft het nu gered.
Hoeveel Nederlands erfgoed nog zal
volgen?
Een open vraag, maar objecten zijn
er genoeg, eind deze maand valt een
besluit over - alleen nog maar - het
kandidaat stellen van maximaal 31
nieuwe gegadigden die dan de komende
jaren in procedure komen. De voor
stellen lopen uiteen van Afsluitdijk tot
kathedrale kerken en van heel Saba
(Antillen) tot het centrum van Breda en
de complete Bollenstreek. Kortom, het
werelderfgoed in Nederland is populair
aan het worden. Laten we vooral niet
het minder pretentieuze cultureel erf
goed uit het oog verliezen. Ook zonder
UNESCO-stempel de moeite van het
behouden waard.
2 Heemschut oktober 2010
Steeds meer werelderfgoed
