Hetty te Lintum: 'Bataaf zit in mijn hart'
Het 'sluitstuk van de molenlinie
van Winterswijk.' Dat klopt niet
helemaal
Er kwamen steeds meer silo's
bij, de molenromp raakte
ingesloten
Tekst en foto's: Rob Lureman Dertig jaar geleden uitte Heemschut herhaaldelijk haar zorg over
Winterswijk als dorp van alleen maar molenrompen. Dat beeld is
inmiddels radicaal gewijzigd. Vier windkorenmolens zijn tussen
1988 en 2010 in oude luister hersteld.
BATAAF WAS, afgelopen mei, de vierde
gerestaureerde windmolen van Winterswijk
op rij. Voor Hetty te Lintum is het bijna 210
jaar oude monument veel meer dan een molen.
Op een steenworp afstand werd ze geboren
en groeide ze op. Elke keer als de molenaars
dochter de weg inslaat naar het ouderlijk
huis en de ernaast gelegen Bataaf breekt er
gevoelsmatig iets. 'Dat is niet uit te leggen, het
is emotie. De molen zit in mijn hart. Hij mag
dan tegenwoordig eigendom van een stichting
zijn, voor mijn gevoel is Bataaf nog steeds ónze
molen.'
Victorie
De achtkantige beltmolen, een bovenkruier, aan
de rand van de bebouwde kom van Winterswijk,
is een blikvanger aan de weg naar het Duitse
Vreden. Bataaf is de vierde Winterswijkse
windmolen die weer maalvaardig is. Na de
Meenkmolen in buurtschap Miste (restauratie:
1988-1990), de Venemansmolen aan de zuide
lijke rondweg (1994-1997) en Sevink Mölle in
Meddo (2000-2001) werd Bataaf onder handen
De naam Bataaf, op de baard van de molen,
herinnert aan de Bataafse republiek.
genomen. Deze victorie begon overigens niet
bij een molenromp, maar al bij de tussen 1984
en 1990 gerestaureerde watermolen Berenschot
in de buurtschap Woold.
De nu weer fier te pronk staande Bataaf werd
17 mei 2010 door Annelies van der Kolk op de
wind gezet. Deze Gelderse gedeputeerde sprak
over het 'sluitstuk van de molenlinie van Win
terswijk.' Dat klopt niet helemaal. De vervallen
dubbele watermolen Den Helder, ten zuiden
van de spoorlijn Winterswijk-Doetinehem,
wacht nog op de aannemer (zie pagina 16). En
in Meddo staat nog de door silo's ingebouwde
romp van Sellink. Die stamt uit 1873 en is sinds
2004 rijksbesehermd als 'molenrestant'. Een
op malen geënte reconstructie, compleet met
nieuwe wieken, zit er hier niet in. De Bataafse
redders hadden het geluk dat hun plannen nog
net onder het oude molenregime vielen van de
Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
Onttakeld
De feestelijke afsluiting van de twee jaar
durende opknapbeurt werd overschaduwd door
het overlijden van molenaar Appie te Lintum,
anderhalve week voordat de kap teruggeplaatst
werd en twee maanden voor de ingebruikname.
'Bataaf zit sinds 1859 in onze familie. Pa straalde
bij elk hoogtepunt in de restauratiefase. Dan liep
hij als een pauw zo trots rond de molen,' zegt
dochter Hetty (45). 'Het is zuur dat hij Bataaf
niet opnieuw heeft zien draaien.' De op 77-jarige
leeftijd overleden molenaar leverde postuum
nog wel een bijdrage aan de opening. Voordat
hij stierf, schreef hij op hoe hij als jongen het
molenaarsvak van zijn vader leerde. Dat verhaal
werd voorgelezen en maakte diepe indruk.
Hetty te Lintum is bestuurslid van Stichting
Molen Bataaf. Haar vader en moeder (Tine)
droegen in 2003 voor één euro de onttakelde en
door silo's ingebouwde Bataaf aan de stichting
over om restauratie mogelijk te maken. 'Pa was
op leeftijd, had geen opvolger en koesterde de
jeugdherinnering van een draaiende molen met
wieken.'
oktober 2010 Heemschut 13
Winterswijk rekent af
met molenrompen
