Erfqoed Ambacht
V
-m% s r
Art Conservation wil naoorlogs tijdsbeeld behouden
Wandkunst restaureren uit liefde
voor genre
Gedocumenteerde verdwenen
kunstwerken kunnen opnieuw
tot leven worden gebracht
mm.
PietArp - Het bijna twintig jaar oude Art Conservation uit Vlaardingen
is zich vijfjaar geleden gaan toeleggen op behoud van wandkunst, met als
specialisatie muurschilderingen en mozaïeken. Min of meer toevallig kwam
dit bedrijf met negen medewerkers via het Erasmus Medisch Centrum
(voorheen Dijkzigt-ziekenhuis) te Rotterdam in aanraking met deze kunstvorm.
w
Tot leven
T:s
Gerestaureerd mozaïek van Van Roode
in het portaal van het Erasmus Medisch
Centrum, Rotterdam. Foto's Art Conservation
Steenrestaurateur Karolina Jedlinska aan
het werk tijdens de restauratie van het
werk van Van Roode voor het EMC.
Aanbrengen van een facing op het wand-
stuk van Van Roode in Amsterdam, voordat
het voor herplaatsing wordt overgebracht
naar Zeeland.
IN DE ENTREEHAL VAN HET EMC zijn vier
panelen te zien met daarop het mozaïek
'Brand in het Coolsingelziekenhuis' van Louis
van Roode. De panelen werden in 2005 gede
monteerd en gerestaureerd. Mede-opriehter
Piet van Dalen (met Jan Stokmans) vertelt: 'Wij
hebben losse deeltjes gefixeerd en ontbrekende
glazen deeltjes gereconstrueerd. Met gebruik
van oude foto's konden wij de voorstelling weer
compleet maken en door de platen te injecteren
met lijm werd het mozaïek vastgezet'.
De opdracht leidde ertoe dat Art Conservation
zich ging verdiepen in wederopbouwkunst. 'We
zagen dat er bijvoorbeeld in Rotterdam veel
wandkunst aan het verdwijnen is. Het specia
lisme is dus deels uit noodzaak geboren, maar
ook uit liefde voor dit bijzondere genre in de
Nederlandse kunstgeschiedenis.'
Monumentale wandkunst uit de naoorlogse
wederopbouwtijd is niet alleen belangrijk voor
het tijdsbeeld, maar het heeft ook een positieve
invloed op de leef- en woonomgeving, meent
Van Dalen. 'Kunst in de openbare ruimte is
voor iedereen toegankelijk. Bovendien komt er
gelukkig steeds meer aandacht voor originele
stijlkenmerken, niet alleen die van de weder
opbouw. Een pand met originele kenmerken
brengt tegenwoordig meer op dan eenzelfde
pand zonder.'
'Wij adviseren, onderzoeken, inventariseren,
restaureren, conserveren, beheren en documen
teren, maar het uiteindelijke besluit ligt altijd
bij de opdrachtgever. Als restauratiebedrijf
zullen wij altijd adviseren het gehele kunstwerk
te behouden. Wij zagen geen stukken uit. Als
restauratiebedrijf met een ethische norm geven
wij een prijsopgave met, indien mogelijk, meer
dere opties hoe het gehele werk te behouden.'
In sommige gevallen weegt de historische
waarde echter niet op tegen de kosten voor
behoud. Dan is het zaak alles te documenteren,
zodat de werken niet verdwijnen uit het col
lectieve geheugen. 'Zo hebben wij in Enschede
wandstukken van Theo Wolvecamp uitgebreid
gedocumenteerd. De waarde van het ontwerp
zelf, vastgesteld door een andere deskundige,
was namelijk groter dan de uitvoering met
industrieel vervaardigde tegels, die ook nu
eenvoudig opnieuw te maken zijn. Deze kunst
werken kunnen in de toekomst opnieuw tot
leven worden gebracht.'
Gelukkig kiezen veel opdrachtgevers voor
behoud van een waardevol object. 'Dan restau
reren we en proberen wij het werk te her
plaatsen als de originele locatie is verdwenen.'
Vaak dient een nieuwe locatie zich al aan in
de loop van het voortraject. Het wandstuk
wordt dan na tijdelijke opslag in de nieuwbouw
herplaatst, of het verhuist naar een ander
gebouw met eenzelfde functie. 'Als zich niet
meteen een hergebruikoptie aandient slaan we
het wandstuk op, of bieden we het aan anderen
aan. Zo is er een prachtig mozaïek van Louis
28 Heemschut augustus 2010
0
00**^ i-il
