Heemschut Actief
Groningen
Park van Groot Bronswijk vernield
Limburg
Herbestemming en restauratie kasteel?
Delfzijl. Ontwerp woongebied Groot Bronswijk.
Het park wordt ingericht als woongebied voor 1200 arbeiders die in
de Eemshaven gaan werken aan de bouw van de nieuwe elektriciteits
centrales. Daarbij zouden parkaanleg en bomen worden ontzien. Uit
onderzoek door een deskundige van de Bomenstichting blijkt echter dat
een groot aantal bomen gekapt zal worden of dood zal gaan als gevolg
van graafwerk en het transport van aarde en zand over de paden van het
park. Ook het ontwerp van het park wordt aangetast.
Het park van Groot Bronswijk heeft cultuurhistorische waarde. Het is
ontworpen vanaf de jaren '30 van ded vorige eeuw door leden van de
bekende familie Vroom. Het park vertelt het verhaal van de bewoners van
Groot Bronswijk die hier jarenlang verpleegd werden en hier begraven
liggen.
De landschappelijke waarde bestaat vooral uit de slingerende vormen,
groepjes van bomen en struiken in de open ruimte, doorkijkjes en solitaire
bomen naar Engelse landschapsstijl volgens het Groningse model.
Er staan veel bijzondere bomen die Groot Bronswijk status verlenen. Hier
staan bomen die zeldzaam zijn in deze omgeving. Dit park is uniek in
Noord-Groningen. Dit gebied beschikt weliswaar over fraaie borgtuinen
en boerderijtuinen, maar er is slechts één sanatoriumtuin. Intussen blijft
de kap doorgaan.
Tineke Vooijs
Delfzijl - De Provinciale commissie van Heemschut heeft een brief
geschreven naar B Et W van de gemeente Delfzijl over de bomenkap op
het terrein van de voormalige psychiatrische inrichting Groot Bronswijk
te Wagenborgen, gemeente Delfzijl.
Heel - Kasteel Heel in het gelijknamige Limburgse dorp staat reeds
geruime tijd leeg. Het kasteel vormde tot de negentiger jaren de kern
van Huize Sint Anna, een klooster en zorginstelling voor gehandicapte
vrouwen en is in de jaren negentig overgegaan naar stichtingen met
lekenpersoneel. Voor de bewoners werden moderne paviljoens gebouwd.
Een makelaar wilde in het kasteel woningen voor ouderen bouwen. Deze
plannen gingen echter niet door.
De verloedering wordt in het dorp met lede ogen gevolgd. In september
riep de Geschied- en Heemkundige Kring 'Het land van Thorn' het col
lege van B Et W van de gemeente Maasgouw op er voor te zorgen dat
dit erfgoed niet verloren gaat. De Kring doet een aantal voorstellen voor
herbestemming, uiteenlopend van zorginstelling en woonruimte voor
ouderen, tot museum of archief. De gemeente reageerde positief.
De Monumentencommissie is onder de indruk van zowel het kasteel
inclusief de neo-romaanse kapel als de vroeg 20ste-eeuwse vleugels.
De gebouwen, de omgeving en de zichtlijnen nodigen uit om op een
kwalitatief hoogstaande manier om te gaan met de nadere invulling,
waaronder ook nieuwbouw. Het advies van de Monumenteneommissie is
door het gemeentebestuur onverkort overgenomen, met ais gevolg dat
Maasgouw een bureau opdracht heeft gegeven een cultuurhistorische
analyse en waardenstelling te ontwikkelen.
Heemschut volgt het proces met grote belangstelling.
Ad Bokhorst
6 Heemschut april 2010
