Overijssel
Villa Van Heek wordt restaurant
Stellingmolen Concordia krijgt de hoogte
Gelderland
Ujuïï
Enschede, Markt. Villa Van Heek, nu restaurant.
Foto Marcel Overbeek
Enschede Van het Enschedese textielverleden is in de loop der
jaren veel verdwenen. Vooral de imposante fabriekscomplexen die
de Enschedese skyline domineerden, werden massaal gesloopt.
Wel is een groot aantal fabrikantenvilla's overgebleven, die met
hun monumentale uitstraling een schril contrast vormden met de
sobere arbeiderswoningen voor de textielarbeiders.
Een van deze villa's, van de bekende fabrikantenfamilie Van
Heek in het centrum van de stad aan de Oude Markt wordt nu
gerestaureerd. De in eclectische stijl opgetrokken villa is gebouwd
in 1870. In de jaren vijftig van de vorige eeuw werd het pand als
openbare bibliotheek in gebruik genomen, later kreeg het een
functie als kantoor en cursusruimte. Met de nu begonnen res
tauratie wordt de villa teruggebracht in de oorspronkelijke staat,
waarbij de oude pleisterlaag wordt hersteld, evenals het achter
liggende muurwerk.
In de loop der jaren is de constructie van de villa er slechter op
geworden, reden voor de aannemer om een nieuwe roestvrij
stalen wapening in de muren van het pand aan te brengen. Ook
de uit Bentheimer zandsteen opgetrokken plint wordt hersteld.
Het interieur is voor een deel nog in de originele staat, met de
marmeren vloeren, de houten bordestrap, de stucplafonds en de
parketvloeren. De villa Van Heek, een gemeentelijk monument, zal
na afronding van de restauratie een nieuwe bestemming krijgen
als restaurant. Het restauratieplan is van de hand van architect
De Witte Van der Heijden.
Ede Langzaam maar zeker krijgt het industrieel erfgoed van de maalderij
Concordia aan de Telefoonweg in Ede weer de uitstraling van 1937 en
1955. Beide jaren zijn belangrijke ijkpunten in de ontwikkeling van een
eenvoudig graanbedrijf, met korenmolen en molenaarswoning, naar een
complete mengvoederindustrie met silo's, laadperron, buikwagenstraat en
pakhuizen.
De verschillende ontwikkelingsfasen blijven zichtbaar na de afronding
van de restauratie. De uit 1865 daterende molen, die in 1962 werd ont
takeld tot romp, is dankzij de inspanningen van de Stichting Vrienden van
de Gelderse Molen en de gemeente Ede vorig jaar weer in oude luister
hersteld en opnieuw in bedrijf genomen. De windvang wordt gegaran
deerd door de sloop van een ontsierende moderne graansilo uit 1963 en
een ophoging van de stenen molenonderbouw met circa vijf meter.
Door deze verhoging is de molen de hoogbouw in de naaste omgeving
de baas. Ook het omringende molenerf is opgeknapt. De in de omgeving
geplande woningbouw houdt rekening met de kwetsbare molenbio
toop. De appartementengebouwen mogen niet hoger worden dan vier
verdiepingen. De 26 laagbouwhuizen die op het oorspronkelijke Concor-
diaterrein zullen verrijzen, moeten een kleinschalige overgang tot stand
brengen naar de dorpse bebouwing aan de Telefoonweg.
De stellingmolen Concordia staat op de plaats van een afgebrande stan
derdmolen, waarvan de oudste vermeldingen dateren uit de 17de eeuw.
Mejuffrouw Veldhuizen gaf opdracht tot de bouw van de huidige molen
in 1865. In 1868 werd de familie Van de Craats eigenaar. Tot het jaar
2000, toen het complex werd verkocht aan de gemeente Ede. Molenaars-
Ede, Concordiacomplex.
Foto Marcel Overbeek