Modernisering
monumentenzorg
Voorw
Met de start van het programma Het Mooiste Pand van
Nederland op de televisiezender SBS6 lijkt er definitief
iets te zijn veranderd in de wereld van de monumen
tenzorg. Maar misschien ook wel in de wereld van de
media. De zorg voor monumenten was jarenlang iets van
een klein clubje mensen, van 'elitaire' organisaties, van
huiseigenaren, molenliefhebbers en kerkbesturen. De
keuze van de BankGiro Loterij voor SBS6 (na enkele jaren
bij de Avro) betekent verbreding naar een heel nieuwe
doelgroep.
Wat heeft Nederland in de breedte eigenlijk met
monumenten?ln het Mooiste pand van Nederland staat
daarom naast het monument ook de mens centraal. Wie
vertelt het meest overtuigend zijn verhaal? Waar raak je
het meest bij betrokken? Dat is uiteindelijk waar het in de
hele maatschappij om draait...
Als een ding duidelijk is geworden, dan is dat anno 2010
de wereld van 'leken' en 'deskundigen' grondig op zijn kop
lijkt te zijn gezet. De tv-kijker bepaalt uiteindelijk wie een
miljoen euro krijgt, maar wat is dat anders dan minister
Plasterk, die een aantal noodlijdende kanjermonumenten
de broodnodige steun verleende?
Door een van de Kamerleden werd de monumentensector
bestempeld als 'braaf', 'opererend op de achtergrond'. Dat
klopt: we staan nu eenmaal niet direct met spandoeken
op het Binnenhof. Steeds meer wordt ook duidelijk dat
actievoeren via de rechter niet altijd zoden aan de dijk
zet. Wie vecht om een koe, brengt een koe toe, zo zegt
een oud spreekwoord. Zinvoller is het om in een vroege
fase te doen aan beleidsbeïnvloeding. De strategische erf
goedagenda is een van die middelen. De campagne wordt
voortgezet als straks nieuwe bestuurders aantreden. In
dat opzicht kan SBS6 ook nieuwe deuren openen. Want
hoe meer onze boodschap op verschillende plekken door
klinkt, hoe meer effect dat heeft.
Heemschut strijd voor behoud en bescherming van ons
cultureel erfgoed. Fijn dat u met ons meedoet!
Karei Loeff
directeur
Minister Plasterk heeft zijn beleid voor de nieuwe aanpak in de
monumentenzorg voorgelegd aan het parlement. De strekking van de
MoMo-wet is helemaal Heemschut, met een bescherming van cultureel
erfgoed die onlosmakelijk verbonden is met nieuwe ontwikkelingen. Er
zijn ook kanttekeningen te plaatsen: veel beschermingstaken komen op
het bord van de gemeenten, en niet elke gemeente is daar voldoende
op toegerust. Een risico waar Heemschut op wijst.
Nu de monumentenwetgeving wordt
aangepast besteedt Heemschut veel
aandacht aan de gevolgen. Niet alleen
in dit nummer van het tijdschrift, in
de loop van het jaar zal nog veel over
MoMo worden geschreven. Net als over
hoe het beschermen van het cultureel
erfgoed vanuit particulier initiatief
overeind kan blijven.
Andere ontwikkelingen blijven in deze
editie niet onbelicht. Zo staat de schijn
werper in dit nummer op het behoud
door hergebruik van de voormalige
Fliegerhorst Deelen, erfgoed uit de
Tweede Wereldoorlog. Heel vers is de
overdracht van het eigendom van het
(museum) stoomgemaal Cruquius in
Haarlemmermeer. In dit bastion van de
stoomtijd midden negentiende eeuw is
gelukkig altijd de grootste stoomma
chine ter wereld bewaard gebleven. Nu
wordt de vereniging Hendrick de Keyser
eigenaar en staat met steun van spon
sors een noodzakelijke grote restauratie
op stapel. De stoommachine met het
bijbehorende gebouw is zo'n belang
rijk icoon voor het technisch vernuft,
dat 'Cruquius' al jaren geleden werd
bestempeld tot werelderfgoed.
Het interieur van stoomgemaal Cruquius, dat in januari is overgedragen aan de vereniging
Hendrick de Keyser. Foto Ver. Hendrick de Keyser/Arie de Ruiter
2 Heemschut februari 2010
