Restauratie
Binnenzijde Donjon (NR). De muurdikte
varieert tuissen de 150 en 200 cm zoals
ook bij kasteel Nederhemert werd aan
getroffen. Foto Marco de Nood
Zuidzijde muur westvleugel, voegwerk par
tieel hersteld met kalkspecie. Voor specifiek
voegwerk zijn extra drie kleuren zand aange
voerd (geel, rood en bruin) teneinde de juiste
samenstelling per ingreep te kunnen aanmaken.
Foto Flans Bollebakker
Achtzijdige traptoren. Na restauratie
(NR). De wanden zijn met natte kalk
bewerkt, de treden aangesmeerd met
metselspecie. Foto Hans Bollebakker
consulent van de Rijksdienst maakten een
uitgebreide rondgang over de steigers en
onderzochten de gevels, teneinde een kader te
scheppen voor herstel van voeg- en metsel
werk. Dit resulteerde in terughoudend herstel:
alleen op plaatsen waar de bakstenen waren
vergaan of gescheurd, mocht herstel plaats
vinden. Verdwenen voegen of die welke schade
konden toebrengen aan het omliggende met
selwerk werden vernieuwd. Met deze terug
houdende en conserverende benadering werd
bereikt dat de bouwsporen bleven gehandhaafd
en het patin der eeuwen intact bleef. Van het
houtwerk zoals ramen, deuren en kozijnen
werden slechts de vergane delen vernieuwd en
voor het overige aangeheeld. Het schilderwerk
van het interieur werd uitgevoerd op basis van
aangetroffen kleuren, aangevuld met een keuze
uit de kleurenwaaier van Farrow Ft Ball. De
muren werden opnieuw betengeld en voor een
ander deel gepleisterd, dan wel met natte kalk
behandeld.
De succesformule van deze restauratie berustte
niet alleen op een intensieve samenwerking
tussen alle direct en indirect betrokkenen. Die
betrokkenen waren ook allen even gedreven.
Alleen zo komt een toprestauratie tot stand.
Gelders Landschap en Geldersche Kasteelen
heeft met deze aanpak een voorhoedepositie
ingenomen en de trend gezet voor een nieuwe
aanpak in het restauratiebedrijf. Voor dit artikel
is mede gebruik gemaakt van het boek dat
recent ter gelegenheid van deze restauratie
is verschenen. Een droomboek met relevante
tekst en prachtige foto-opnamen.
Drs. Hons Bollebakker is gastdocent aan
de UVA
Noten
1. Winter, J.M. van; Ministrialiteit en
ridderschap in Gel re en Zutphen. Gro
ningen, 1962. (academisch proefschrift)
p 181 en tabel A1 volgnummer 12.
2. Ibid, p 181, citaat: 'van formele
verheffing tot de adelstand blijkt
nergens iets bij Gelderse families,
maar wel begon men vermoedelijk in
de loop van de veertiende eeuw enige
heren van hoge heerlijkheden en zonen
van edelvrije moeders als edelen te
beschouwen waaronder de heren Coek
van Weerdenburg'.
3. Bollebakker, H; De Noodklok over
kasteel Nederhemert. In Heemschut
jrg. 75 no 5, okt 1998, pp 25-32. p 26.
4. Jas, J. [red] Kasteel Waardenburg,
weerbaar en veelzijdig. Zwolle Arnhem,
2009. passim.
5. Grovestins, G; Olde Meierink, B,
Et Viersen, A; Kasteel Waardenburg,
bouwhistorisch onderzoek deel 7
Bouwhistorie; Deel II Ruimteboek.
Utrecht, december 2006;
6. Viersen, A; Kasteel Waardenburg,
Restauratiebegeleiding Deel I tekst5
Deel II Afbeeldingen. Utrecht april 2009
7. Ibid. Deel II pp 25, 27 - 29.
8. Ibid. Deel I, pp 7 - 19.
9. Boer, P. de Et Alma, X.J.F;
Kasteel Waardenburg in de steigers.
De archeologische begeleidjng van de
restauratie van kasteel Waardenburg
(Gemeente Neerijnen). Rapport 1730
ADC Amersfoort, 2009
10. Ibid, pp 5, 44 -48.
11. Jas 2009,-pp 132, 133
12. Ibid. p. 134
32 Heemschut oktober 2009
