synagogen en de Hermitage, die dit jaar open
gaat. Het straks bruisende plein moet de poort
van de oostelijke binnenstad naar het centrum
worden. Het plan sluit prima aan op de nota
van Bureau Monumentenzorg over herstel van
het joodse erfgoed.
Onderzocht moet worden of de auto's toch
niet weer geheel of gedeeltelijk onder de grond
kunnen. Misschien kan dit zelfs met de trams
gebeuren, zodat die ondergronds aansluiten op
de metro. Bovengronds kan dan de openbare
ruimte veel beter opnieuw worden ingericht.
Midden op het plein moet als blikvanger een
architectonisch hoogstandje komen zoals de
Glazen Piramide bij het Louvre in Parijs.
Benadrukt wordt, dat er een goede combinatie
moet komen tussen de bestaande monumenten
in het gebied zoals de Mozes en Aaronkerk,
het Joods Historisch Museum en de synagogen
en nieuwe, hoogwaardige architectuur, die daar
goed op moet aansluiten. Heemschut onder
steunt het plan van de meerderheid van de
deelraad.
In de Commissie Amsterdam van Heemschut
wordt daarnaast gepleit voor reconstructie
van twee gesloopte blokken of historiserende
nieuwbouw naast de Mozes en Aaronkerk.
Het gaat daarbij om acht gevels: drie aan het
Waterlooplein en vijf aan de Jodenbreestraat.
De gevels van de voormalige pastorie zouden
gekopieerd kunnen worden. De overige zes
gevels kunnen worden herbouwd. Aan de
zijde van de vroegere Lazarussteeg kan dan
een nieuwbouw-invulling komen. Door de
reconstructie zou de kerk weer organiseher op
kunnen gaan in zijn omgeving.
Zuil
Aan het begin van de Jodenbreestraat staat een
zuil, die herinnert aan de historische achter
grond van dit gebied. De in steen gehouwen
teksten spreken voor zich.
'Tot hier verdween het oude stratenpatroon,
van hier begon de stadsvernieuwing in deze
buurt. Ter herinnering werd in 1986 dit gedenk
teken neergezet.'
De andere tekst luidt:
'Wie te Amsterdam vaak zei Jeruzalem
En naar Jeruzalem gedreven kwam
Hij zegt met mijmerende stem:
Amsterdam, Amsterdam.'
(Jacob Israel de Haan)
Het plan voorziet ook in opwaardering van de
Jodenbreestraat, waarvan de huidige breedte
uitstekende mogelijkheden biedt voor hoog
waardige inrichting van de openbare ruimte,
die aansluit op het nieuwe Mr. Visserplein.
Het huidige ondergrondse kinderspeelpaleis Tun
Fun wordt gezien als een succesvolle vorm van
hergebruik van een oude autotunnel. Mocht het
weer ondergronds brengen van het autoverkeer
niet door kunnen gaan dan moet het speelpa-
leis zeker blijven. Wel moet de lelijke plastic
koepel erboven verdwijnen, evenals het lelijke
bouwsel van fietsreparatiebedrijf Mac Bike.
En de entree van de wansmakelijke Foto
Academie zou aan het Visserplein moeten
komen zodat er weer een blinde gevel minder
is. Er wordt tot slot op gewezen, dat in enkele
buitenlandse steden als Dresden (Neumarkt) en
Berlijn (Potzdammer-en Leipzigerplatz) onlangs
ook is besloten verdwenen binnenstads
patronen te herstellen. Stadsdeel Centrum wil
via internationale prijsvragen de beste archi
tecten uitnodigen plannen te maken.
Drs. J.Kamerling is lid van de Commissie
Amsterdam van Heemschut en journalist
cultureel erfgoed.
februari 2009 Heemschut 27
Het Mr. Visserplein in Amsterdam. Nu bepaalt vooral het
intensieve verkeer het beeld van de toegangspoort van
Amsterdam-Oost naar het stadscentrum. Door de inrichting
van de gesloopte jodenbuurt terug te brengen krijgt deze
vlakte weer karakter. Foto Jaap Kamerling
Gevelwanden rond
het Mr. Visserplein.
Foto Heemschut
Mr. Visserplein als culturele poort naar centrum
