Philip Bosscher Het is nu zeker nog te vroeg om vast te stellen wat voor resultaten het Jaar van het Reli gieus Erfgoed heeft gehad voor het zo belangrijke deel van het nationale monumentenbestand dat de orga nisatoren onder de aandacht van publiek en politiek wilden brengen. Wel kunnen wij nu al constateren dat het aanleiding is geweest tot het verschijnen van een fors aantal publicaties die van grote waarde zijn voor iedereen wie dit deel van het nationale monumenten bestand ter harte gaat. De vereniging van beheerders van Zandeweer. Opzetstuk van een herenbank in de kerk van het Groningse Zandeweer uit 1679. Afgebeeld zijn de wapens Clant en Lewe; het hartschild is dat van de borg (Scheltkema-) Nijenstein. Foto uit De Groninger Cultuurschat Haringhuizen. De laat-15de eeuwse kerk van het Noord-Hollandse Haringhuizen is eigendom van de Stichting Oude Hollandse Kerken. Het gebouw wordt af en toe nog voor de eredienst en verder voor culturele doeleinden gebruikt. Foto uit Heilige Huisjes Monumentale Kerkgebouwen in Neder land deed twee bijzonder fraai verzorgde boekjes het lieht zien. Handreiking religieus erf goed voor burgerlijke en kerkelijke gemeenten, uitgebracht in samenwerking met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, biedt een hand zaam panorama van de overheids-, kerkelijke en particuliere instanties die een rol (kunnen) spelen bij het behoud van monumentale kerken. Dit in het bijzonder bij het zoeken en realiseren van een alternatieve bestemming, al dan niet in combinatie met gebruik voor de eredienst. Ter illustratie is een aantal gevallen beknopt beschreven, waarin nu al sprake is van alterna tief gebruik. Dergelijke gevallen, maar dan uit voeriger beschreven en ook weer geïllustreerd, vormen het hoofdbestand van het boekje Een waaier van mogelijkheden. Herkenning Voor wie geïnteresseerd is in het gebruik van kerken voor de eredienst, is een zeer waar devolle bron van informatie het boek van de kunsthistorica Mieke van Zanten, medewerkster van de Stichting Kerkelijk Kunstbezit Neder land. Dit boek, Religieus Erfgoed. Geïllustreerd Lexicon, is uitgegeven door de Walburg Pers. Het bevat behalve beschrijvingen ook ruim 900 foto's van allerlei categorieën voorwerpen - inclusief liturgische kleding - die men kan aan treffen in en om kerken en kloosters van allerlei Christelijke gezindten. De plaats waar deze zich bevinden is in het algemeen niet aange geven om voor de hand liggende redenen. Vele gebruikers zullen overigens bij het zien van de afgebeelde voorwerpen een schok van herken ning ondervinden, omdat zij objecten ontwaren die zij in gebruik hebben gezien. Frappant is dat vele van de afbeeldingen betrekking hebben op het Oudkatholieke erfgoed. Dat kan daaruit verklaard worden, dat men bij de Oudkatho lieke Kerk veel minder dan bij de zoveel grotere Roomskatholieke, reeent radicale wijzigingen in de liturgische praktijk heeft ingevoerd. Opvallend is dat ook een aantal interessante boeken is verschenen waarin de aandacht gericht wordt op het religieus erfgoed in bepaalde delen van het land. Het nu volgende overzicht is zeker niet volledig en omvat slechts wat ik onder ogen kreeg. Heilige Huisjes is een uitgave van HDC Media en betreft de provincie Noord-Holland (boven het Noordzeekanaai). Het is een rijk geïllustreerde bundel met artikelen die oorspronkelijk verschenen in het Noordhollands Dagblad. Relatief veel aandacht gaat naar na-middeleeuwse architectuur. Zo krijgen min of meer uitvoerig aandacht de 12 Heemschut februari 2009

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2009 | | pagina 14