Bronnen
De vloer is een essentieel gebouwonderdeel
met een functionele taak. 'Als bouwkundig
element is de vloer, samen met een eventuele
ondersteuning als een balklaag, de letterlijke
drager van alle activiteiten in een gebouw' stelt
Koldeweij in zijn inleiding. De vloer is daarmee
in alle opzichten het meest kwetsbare interi
eurelement en is niet alleen onderhevig aan
modegrillen, maar vooral aan slijtage.
Als informatiebron voor het theoretische kader
dienen onder meer zeven pronkpoppenhuizen
uit de 17de en 18de eeuw, waarin de tijd let
terlijk heeft stilgestaan. Zij geven een indicatie
welk type vloer in welk vertrek in welke periode
toegepast werd. Andere belangrijke bronnen
zijn archieven, schilderijen, prenten en oude
foto's.
Behalve het herkennen van de historische
waarde, het type en de manier van toepassing,
is het belangrijk meer te weten over de pro
ductie, restauratie en het herstel, onderhoud
en schoonmaak. Door onwetendheid, maar ook
uit winstbejag worden nog steeds waardevolle
vloeren verwijderd. Op websites als e-bay is
een levendige handel in oude bouwmaterialen
gaande.
Niet meer schuren
Pol Bruijs, adviseur en meubelrestaurator,
vertelde over historische parketvloeren, de
restauratie en het onderhoud ervan. Hij toonde
een verontrustende afbeelding van een berg
plankjes; een verwijderde en niet gedocumen
teerde vloer. Onbruikbaar. Niet alleen voor het
decoratieve patroon is documentatie belangrijk,
maar ook voor het verloop van de slijtage.
Het machinaal schuren van houten vloeren,
vooral van tapis- en mozaïekparket, is uit den
boze, waarschuwt Bruijs. Een dergelijk parket is
dun en de warmte van de machine is boven
dien slecht voor de lijmhuishouding. Zowel bij
houten vloeren als bij tegelvloeren veroorzaken
niveauverschillen, zoals uitstekende delen of
missende tegels, vaak schade. Een ontbrekende
tegel kan men beter direct opvullen, al is het
maar tijdelijk. Helaas ontbreekt de bijdrage
van Bruijs over houten vloeren en herstel in de
symposiumbundel.
En niet meer boenen
De vloer doen staat voor boenen, zegt de dikke
Van Dale. Met als logisch vervolg dat men van
de vloer kan eten. Willen wij niet allemaal
Haarlem, Teylers Museum. In een van de woonhuizen
behorend tot Teylers Museum ligt in de lange smalle
gang van het achterhuis deze vloer in blokpatroon van
hardstenen en witmarmeren tegels. Midden 18de eeuw.
Foto: Ten Cate Et Van der Wiele
Op het symposium was ook aandacht voor moderne, zogenaamde hygiënische
vloeren. Deze vaak intensief belopen vloeren moesten sterk en onderhouds-
vriendelijk zijn. De vloer van colovinyl-tegels werd aangebracht bij de her
inrichting van het voormalige 16de-eeuwse Groote- of Heilig Geestgasthuis.
Deventer, Openbare leeszaal en bibliotheek. Foto: Ronald Stenvert.
december 2008 Heemschut 9
