Peter Donkersloot - In februari 2008 zijn in Utrecht
in de Leeuwenbergh (de 'kleine zaal') de eerste
concerten van Vredenburg Leeuwenbergh Muziek
centrum gegeven. Het monument Leeuwenbergh aan
het Servaasbolwerk in de binnenstad gaat daarmee
een nieuwe fase van het veelbewogen bestaan in.
Het gasthuis Leeuwenberg werd in 1567 gesticht uit
de nalatenschap van de Utrechtse patriciërsdochter
Agnes van Leeuwenbergh.
De Leeuwenbergh is sinds de restauratie geschikt voor
ontvangsten en recepties en culturele uitvoeringen als
concerten. Een mooi voorbeeld van doordacht hergebruik.
Foto Muziekcentrum Vredenburg
Oorspronkelijk gebouwd ais zieken
huis voor onder meer pestleiders, werd
het in 1672 door de Fransen een aantal jaren
gevorderd als militair hospitaal. In 1678 is er een
grote brand. Alleen de muren blijven overeind,
maar er vindt herbouw plaats. Onder dreiging
van de Franse revolutie wordt Leeuwenbergh in
1793 een stadskazerne. In 1845 volgt verbouw
tot een scheikundig laboratorium en vanaf
1908 ombouw tot een farmacologisch labora
torium (de vervuilde grond heeft vorig jaar bij
de verbouwing nog voor oponthoud en extra
kosten gezorgd). Van 1930 tot 2004 is het een
kerkgebouw van de Vrijzinnige Leeuwenbergh-
gemeente.
Iedere nieuwe bestemming geeft weer aanlei
ding tot bouwkundige ingrepen: nieuwe entrees,
bouw en afbraak van aanbouwsels, inbouwen
en weer weghalen van een extra verdieping,
verandering van raampartijen. Maar de robuuste
basisstructuur is door alle tijden heen bewaard
gebleven. Twee beuken, met elk een houten
tongewelf, met puntdaken op de kopse kanten
en een zakgoot daartussen die rusten op een
reeks pijlers in de grote 'gasthuiszaal'Het hele
gebouw is onderkelderd met een souterrain.
Cultureel
De kerkelijke gemeenschap, die in 1990 de
eigendom van het gebouw had overgenomen
van de gemeente, heeft kort na de eeuwwisse
ling de moeilijke beslissing moeten nemen het
gebouw te verkopen. De doorzettende vergrij
zing en de hoge onderhoudslasten dwongen
hiertoe. Zeer bezorgd over de op de loer lig
gende projectontwikkelaars kreeg de makelaar
de opdracht om niet de hoogste bieder te
accepteren, maar de bieder wiens plannen het
beste zouden passen bij een monumentale en
culturele bestemming.
Een aantal particulieren verenigd in de
Stichting Vrienden van Leeuwenbergh kon zo
december 2004 de nieuwe eigenaar worden
van Leeuwenbergh met de doelstelling er een
cultureel centrum van te maken. Een initiatief
dat niet hoog genoeg op waarde geschat kan
worden. In 2005 en 2006 vonden velen al hun
weg naar de concerten, orkestrepetities, sym
posia, workshops, lezingen, tentoonstellingen
en ook huwelijken, uitvaarten en religieuze
vieringen. Dat het gebouw hiervoor om goed te
kunnen functioneren opnieuw een aantal fikse
aanpassingen zou moeten ondergaan was de
Stichting duidelijk. De plannenmakerij kwam
in een stroomversnelling toen Muziekcentrum
Vredenburg het oog liet vallen op Leeuwen
bergh als alternatieve locatie voor de kleine
zaal.
Na intensieve onderhandelingen werd besloten
het gebouw voor de duur van de bouw van het
nieuwe Muziekpaleis aan de gemeente Utrecht
te verhuren ten behoeve van Vredenburg.
De verbouwing is uitgevoerd door Van Hoo-
gevest Architecten en Jurriens Monumenten
Onderhoud van mei 2007 tot februari 2008.
De grootste aanpassingen aan het gebouw
zijn de nieuwe entree en het souterrain. De
huidige ingangspartij verdwijnt en krijgt op
verzoek van Welstand en Monumenten een
eigentijdse vormgeving. De nieuwe entree
voert naar beneden het souterrain in. De vloer
is hier 20 centimeter verlaagd om een betere
stahoogte te krijgen en er is vloerverwarming
aangebracht. Daar zijn de balie, de foyer en bar,
garderobe en toiletten, twee artiestenverblijven
en utilitaire ruimtes.
Waterspoeling
Aan de verlichting is veel zorg besteed. Vanuit
30 Heemschut oktober 2008
Tijdelijke zaalhuur
