Landhoofd weer stadspoort
Van Stadsherstel naar Ymere
Thema stadsgezicht bij
Restauratiefonds
Miljoenen voor erfgoed
krachtwijken
SwietenLau wint 'Waterproef'
Europa Nostra Prijs
X
Landhoofd van de spoorbrug Nijmegen in 1880.
Foto gemeente Nijmegen
Nog dit jaar wordt in Nijmegen het herstelde zuidelijke landhoofd van de
spoorbrug over de Waal voltooid. Dit in zijn soort unieke landhoofd werd
tussen 1876 en 1878 gebouwd in baksteen, drie verdiepingen hoog en met
aan weerszijden een torentje, als moderne, noordelijke stadspoort. Tijdens
de Tweede Wereldoorlog sloopten de Duitsers de derde verdieping om er
luchtafweergeschut te plaatsen. Het landhoofd behield daarna slechts twee
verdiepingen. Met het terugplaatsen van de derde etage wil Nijmegen de
stadspoorten weer meer zichtbaar maken. Prorail, het rijk en het Europees
Fonds voor Regionale Ontwikkelingen dragen bij in de kosten van 1 miljoen
euro voor het Torenmonument, dat de overgang van oud naar nieuw (aan de
overzijde wordt de wijk Waalsprong gebouwd) markeert.
Na ruim acht jaar als directeur Stadsherstel Den
Haag is drs. Irma van Leeuwen half augustus in
dienst getreden bij Ymere, een woningcorporatie
te Amsterdam. Zij zal zich hier toeleggen op het
restaureren en herontwikkelen van monumenten
in de noordelijke Randstad. Ook wordt het speci
alisme Restauratie en Herontwikkeling Monu
menten binnen Ymere professioneler opgezet.
Bij Stadsherstel Den Haag verdubbelde zij de
huuromzet en werden vijftien restauratiepro
jecten uitgevoerd, waaronder de herbestemming
van de J u I ia na kerk (zie Heemschut december
2007, pag 34).
Ymere bezit 370 monumenten, waarin ruim 4300
woningen of werkruimten zijn ondergebracht.
Reeent verscheen een uitgave met alle monu
menten van Ymere. Zie ook www.ymere.nl.
Bij het jaarverslag van het Nationaal
Restauratiefonds is dit jaar een themapu-
blieatie over de bescherming van stads- en
dorpsgezichten gevoegd. De gebiedsgerichte
monumentenzorg via deze gezichten bestaat
al sinds 1961. Voor het fonds reden aanbeve
lingen op te stellen voor een verdere ontwik
keling van deze koppeling tussen monumen
tenzorg en ruimtelijke ordening. Sinds 1961
zijn maar weinig nieuwe ontwikkelingen gerea
liseerd, meent het Restauratiefonds, ondanks
de Belvedere-inspanningen en de huidige
discussie rond de Modernisering Monumenten
zorg. Ook de nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening
die op 1 juli van kracht is geworden, biedt voor
het NRF geen extra kansen voor behoud en
ontwikkeling van cultuurhistorisch waardevolle
elementen.
Het jaarverslag is te downloaden op
www.restauratiefonds.nl
Ministers Vogelaar en Plasterk hebben voor
herontwikkeling van cultureel erfgoed in enkele
geselecteerde 'krachtwijken' tot 2011 negen
miljoen euro beschikbaar gesteld. Het Kennis
programma Herbestemming krijgt in 2009 vier
ton en in 2010 650.000 euro. Verder wordt er
voor 'Impuls herbestemming en herontwikke
ling krachtwijken' een budget van twee miljoen
per jaar gereserveerd over de periode van 2009
tot en met 2012. De uitwerking ervan volgt dit
najaar.
Peter van Swieten van architectenburo Swie
tenLau uit Leiden is unaniem tot winnaar uitge
roepen van de arehiteetuurprijsvraag Water
proef. Doel van de prijsvraag was om ideeën te
verzamelen voor een nieuwe bestemming voor
de watertoren in Leiden. Het ontwerp van Van
Swieten was volgens de jury het beste van de
59 inzendingen. Wethouder Pieter van Woensel
overhandigde de winnaar 3 juli een cheque van
3.000.
Uitgangspunt is dat de toren toegankelijk
wordt voor het publiek. In het ontwerp van Van
Swieten is het betonskelet van het Rijksmonu
ment als meest essentiële en unieke monumen
tale onderdeel van de watertoren behouden. De
haalbaarheid van deze inzending en een andere
worden nu onderzocht. Zie ook www.rapsite.nl
In het Britse Durham is in juli de prijsuitreiking
geweest van de Heritage Awards van Europa
Nostra. De dvd-film "Schatten van Amsterdam",
waarin jongeren kennis maken met het Amster
damse cultureel erfgoed, viel daarbij in de
prijzen. De dvd is te koop via Heemschut.
Gevolg van de prijs is, dat het project nu ook
op grotere schaal wordt uitgevoerd. Er komt
dit najaar een televisieserie over jongeren en
erfgoed aan.
24 Heemschut oktober 2008
Sl'OORW I CiUKii. OVI
W'a
