Noord-Brabant
marmt
Den Haag: In de laatst verschenen nieuwsbrief
(nr. 30) van de Stichting Haags Industrieel
Erfgoed (SHIE) wordt onder meer aandacht
besteed aan het industrieterrein Binckhorst.
In maart 2008 heeft de Haagse gemeenteraad
een masterplan voor de herontwikkeling van
dit verouderde bedrijventerrein goedgekeurd.
De komende twintig jaar wil de gemeente dit
industrieterrein een totale metamorfose laten
ondergaan, waarbij een transformatie van
bedrijven naar een wijk met woningen moet
worden gemaakt.
Voor het nog aanwezige industriële erfgoed
in dit gebied zal een inventarisatie worden
uitgevoerd, waarvoor de SHIE is benaderd.
SHIE heeft al een voorlopige inventarisatie
opgesteld, waar ook de nodige objecten uit de
wederopbouwperiode staan vermeld.
Leerdam: Tussen Leerdam en Aequoy/Asperen
staat aan de Horndijk het voormalige stoomge
maal De Oude Horn. Dit karakteristieke gemaal,
een witgepleisterd gebouw met een groot
ijzeren schoepenrad aan de buitenzijde, behoort
tot de oudste nog bestaande stoomgemalen
van ons land. Het werd in 1859 gebouwd en in
1962 buiten bedrijf gesteld, toen er een nieuw
gemaal iets verderop werd gebouwd.
Sinds 1977 biedt het oude gemaal onderdak
aan de glasblazersstudio van Bernard Heessens.
De staat van onderhoud is slecht. De buiten
gevels met het waterrad, de trapjes, de ijzeren
boogramen en andere bouwelementen zijn
hoognodig aan restauratie toe. Om dit doel te
bereiken, is in 2006 door de Lions van Leerdam
en Geldermalsen een stichting opgericht, De
Oude Horn. Deze zal geld bijeen brengen voor
de restauratie. Het streven is om de restauratie
nog dit jaar van start te laten gaan. Het stoom
gemaal staat op de lijst van rijksmonumenten.
Dongen: De watertoren van Dongen is sinds
eind vorig jaar in restauratie. De 44 meter
hoge watertoren werd in 2005 gekocht door de
Dongense ondernemer Jurgen Houben, die een
bedrijf heeft dat grenst aan de watertoren. De
toren zal in twee jaar tijd worden verbouwd tot
kantoor met woonruimte. De woning zal op de
onderste vier verdiepingen worden gehuisvest.
Daarboven komt kantoorruimte over drie ver
diepingen. Het waterreservoir in het bovenste
deel van de toren wordt expositieruimte. Het
reservoir heeft een inhoud van 500 m3. Omdat
de watertoren een gesloten buitengevel heeft
van baksteen, zullen daarin vensters worden
aangebracht voor de liehttoetreding.
De watertoren van Dongen werd in 1923
gebouwd in een sobere Art-Deeostijl naar een
ontwerp van architect Hendrik Sangster. De
toren heeft een betonnen constructie met
een bakstenen buitengevel. De toren wordt
bekroond door een koperen koepeldak.
Eindhoven: Een van de meest herkenbare
industriële monumenten van Eindhoven is de
'Lichttoren' van het Philipscomplex, op de hoek
van de Emmasingel en de MathiIdelaan. Dit
markante betonnen gebouw werd in 1920-
1921 gebouwd naar ontwerp van architect Dirk
Roosenburg. De toren werd jarenlang door
Philips gebruikt als testruimte voor lampen.
Later kwam hier het hoofdkantoor van Philips.
Sinds kort is er een plan in uitvoering waarbij
de Lichttoren wordt verbouwd tot woonruimte.
Al in 1999 schreven Philips en de gemeente
Eindhoven een prijsvraag uit onder architecten
om een nieuwe bestemming te zoeken voor
de Lichttoren, die niet meer door Philips werd
gebruikt.
Indertijd won de Arehitectenwerkgroep uit
Antwerpen de prijsvraag. Vanwege de econo-
Eindhoven, Philips lichttoren
Foto Marcel Overbeek
mische recessie werd het winnende plan niet
uitgevoerd. In 2004 kwam er weer schot in de
plannen toen woningbouwcorporatie Trudo
het plan verder wilde ontwikkelen. Inmid
dels is begonnen met de verbouwing van de
Lichttoren tot een complex waarin meer dan
honderd wooneenheden komen, evenals een
hotel en een vergaderruimte. Bij de renovatie
blijft het uiterlijk van het betonnen complex
intact, omdat het een rijksmonument is. De
oude stalen ramen zijn verwijderd en worden
vervangen door moderne replica's.
De houten funderingspalen onder het complex
worden vervangen door betonnen exemplaren.
Het gerenoveerde complex zal in de loop van
volgend jaar worden opgeleverd.
Geertruidenberg: De spoordraaibrug over de
rivier de Donge, tussen Geertruidenberg en
Raamsdonksveer wordt niet een rijksmonu
ment. Dit is onlangs bepaald in een uitspraak
van de Raad van State. Dit orgaan vindt dat het
ministerie van OCW het verzoek tot plaatsing
van de draaibrug op de rijksmonumentenlijst
terecht heeft afgewezen.
Het verzoek was ingediend door de Stichting
Spoorbrug Geertruidenberg en de Stichting tot
Behoud van Ons Erfgoed Geertruidenberg. De
stichting Spoorbrug heeft de historische brug
overgenomen van NS Vastgoed. De spoorweg
draaibrug maakt deel uit van de voormalige
spoorlijn tussen Den Bosch en Lage Zwaluwe,
ook wel bekend als 'Halvezolenlijn'.
De ijzeren brug, gebouwd in 1880, werd na de
Tweede Wereldoorlog buiten bedrijf gesteld
toen het personenvervoer over de lijn werd
opgeheven. Van de zes spoorbruggen in het
traject Den Bosch-Lage Zwaluwe zijn er inmid
dels vijf rijksmonument; de Geertruidenbergse
brug is deze status nu onthouden. De provincie
