Snuffelen
JJP» ff"
Houtsnij-en Beeldhouwwerk
De Lintumsmolen
Houtzagerij
Eiken - Douglas - Lariks - Grenen
Te zagen op elk gewenste maat.
Lengte's tot 12 meter.
Gosselinkweg 6, 7108 BP Winterswijk
Tel. 0543-564788, Fax 0543-564362
www.gebinten.nl
Leensterweg 36 - 9977 PC Kruisweg (Gr.)
Tel. 0595-481443 Fax 00595-481600
wwwTTT op.nl
Ing. E.A. Geytenbeek (e.a.)
De buitenplaats ontsloten
Landgoedelementen nader bekeken
Jubileumuitgave van de Stichting
Vrienden Particuliere Historische
Buitenplaatsen Stichting Vrienden
Particuliere Landgoederen Gastvrije
Landgoederen. 2008, 95 p.,
ISBN 9789080691032. Prijs onbekend
Tien jaar geleden hebben drie orga
nisaties die zich sterk maken voor
behoud en beheer van historische
buitenplaatsen in particulier bezit
elkaar gevonden in een samenwer
kingsverband dat onder meer leidde tot
de productie van een Bulletin dat twee
maal per jaar verschijnt. Nu achtte men
de tijd gekomen voor een bloemlezing
uit de inhoud. Terecht: deze uitgave
bekoort door een groot aantal boeiende
en originele illustraties. De bijdragen
van zeer ter zake kundige schrijvers zijn
uitstekend leesbaar en uiterst infor
matief voor iedereen met meer dan
oppervlakkige belangstelling voor deze
zo boeiende tak van cultuurbehoud- en
beheer, waar natuurbescherming en
zorg voor het gebouwd erfgoed elkaar
als het ware ontmoeten.
Een veelheid van onderwerpen komt
aan de orde: oranjerieën en de cul
tuur van citrusvruchten, moestuinen,
het merkwaardige, in ons land uit
frankrijk of Engeland geïmporteerde
fenomeen 'haha' (een 'onzichtbare'
afscheiding die wild en vee buiten de
perken houdt), tuinsieraden als vazen
en gebeeldhouwde sfinxen, het voeren
van een familievlag op buitenplaats
of kasteel, het houden van Lakenvel-
ders als 'parkrund' en van zwanen als
'grazer' en - tot ver in de 19de eeuw
- als vleesleverancier.
Een bijzondere charme van dit boekje is
dat de auteurs niet alleen goed inzicht
tonen in historische processen, maar
ook een goed idee geven van wat ver
antwoord beheer van een historische
buitenplaats in de praktijk van vandaag
betekent.
Eymert-Jan Goossens
Paleis Noordeinde Vierhonderd jaar
'Hoff van Oraignen' 192 p.
Zwolle (Waanders) Den Haag
(Dienst van het Koninklijk Huis), 2008.
ISBN 978 90 400 8362 4. Prijs 24,95.
In 1591 kochten de Staten van Hol
land een patricisch woonhuis aan het
Haagse Noordeinde, dat zij enige tijd
daarna ter beschikking stelden aan
Louise de Coligny, weduwe van Prins
Willem de Zwijger, en haar zoon Fre-
derik Hendrik.
Sindsdien heeft het vrijwel continu, en
sedert 1815 als Koninklijk Paleis, een
belangrijke rol gespeeld in de geschie
denis van het Oranjehuis. Goossens,
medewerker van de Educatieve Dienst
van het Koninklijk Paleis te Amsterdam,
beschrijft op heldere, zij het voor mijn
persoonlijke smaak soms ietwat te
journalistieke wijze de bouw- en bewo-
ningsgesehiedenis van wat sedert 1984
fungeert als werkpaleis van koningin
Beatrix.
Daarbij krijgen ook aandacht wat ik
de aanhorigheden zou willen noemen:
de tuin met de 'Koepel van Fagel'- een
exquis gedecoreerd paviljoen uit de
18de eeuw - de laat-19de- eeuwse
gebouwen voor de Koninklijke Stallen
en het Koninklijk Huisarchief en zelfs,
kort, de Koninklijke Wachtkamer in het
station Hollands Spoor.
De tekst wordt uitstekend aangevuld
door een groot aantal afbeeldingen,
de meeste in kleur. Vele kunstwerken
zijn gereproduceerd. Dit geldt ook
voor werken die ooit het paleis hebben
gesierd, maar later veelal door ver
erving via het Huis Hohenzollern in
Duitse collecties terecht zijn gekomen.
Recente foto's, de meeste door Ben
Grishaaver, geven een goede indruk
van de wijze waarop het gebouw thans
gebruikt wordt, na de grote restauratie
en verbouwing die in 1977 begon.
Daarbij krijgt terecht ook veel aandacht
de wijze, waarop het door persoon
lijk initiatief van de huidige vorstin,
mede een paleis voor moderne kunst is
geworden.
36 Heemschut augustus 2008
