Vereniging
Gratis
Het pamflet 'Jongere bouwkunst: bescherm nu het nog kan' is gratis ver
krijgbaar via het landelijk bureau van Heemschut. Bel tijdens kantooruren
020-622 52 92 of stuur een e-mail naar info@heemschut.nl en u krijgt de
publicatie toegestuurd. De publicatie is bedoeld als oproep aan de landelijke,
maar ook provinciale en plaatselijke politiek. Voor dit doel kunnen actieve
leden gratis meerdere exemplaren bestellen via het secretariaat.
periode heeft zich tot nu toe namelijk vooral
beperkt tot enkele belangrijke bouwwerken
in de grote steden. De wederopbouw van
Nederland beperkte zich echter zeker niet tot
deze gebieden. De wederopbouw van dorpen en
steden in Zeeland, Gelderland en Limburg heeft
bijvoorbeeld een heel eigen karakter. Er is dus
duidelijk meer dan een zuiver modernisme of
een éénvormige Delftse School.
Na de oorlog verspreidden beide stromingen
zich snel over Nederland. Vele architecten
bleken echter prima in staat om met behulp van
deze stromingen tot een geheel eigen stijl te
komen. Een stad als Groningen staat bijvoor
beeld vol met bijzondere gebouwen van lokale
'modernistische' architecten als K.G. Olsmeyer
en F. Klein. Vrijwel iedere grote stad en pro
vincie kende dergelijke architecten. Het werk
van deze architecten heeft het gezicht van vele
steden ingrijpend veranderd. Lokale architecten
gaven het modernisme, door het te vermengen
met traditionele elementen, een uiterlijk dat
door het materiaalgebruik en/of een rijkere
vormentaal vaak beter paste bij de plaatselijke
architectuur.
Deze architecten waren meestal ook minder
principieel als het ging om het toepassen van
de modernistische principes. Het was voor hen
niet bezwaarlijk om nu en dan een echt tradi
tioneel gebouw te ontwerpen. Het modernisme
was voor hen dus echt een 'stijl'. Een lijst van
wederopbouwmonumenten is zonder het beste
werk van deze vaak verassende bouwmeesters
niet compleet.
Niet meer van deze tijd
Het zijn echter niet alleen de grote werken van
de onbekende architecten die geen plek hebben
gekregen op de Rijksmonumentenlijst. Iconen
als de pier te Scheveningen, de Euromast te
Rotterdam of de eerste scheppingen van een
architect als Piet Blom ontbreken nog steeds op
de Rijksmonumentenlijst. De gebouwen van Piet
Blom op de campus van de Universieit Twente
zijn, net als vele andere gebouwen die aandacht
krijgen in het Heemschut-pamflet, nog (net)
geen vijftig jaar oud. Deze gebouwen kunnen
vanwege hun leeftijd op dit moment dus nog
geen Rijksmonument zijn, of worden.
De afgelopen jaren zijn sommige gebouwen
bij renovaties wel al gedeeltelijk aangetast.
Dit toont aan dat de eis dat een gebouw
minimaal 50 jaar oud moet zijn niet meer van
deze tijd is. Veel gebouwen worden nu al na 20
tot 30 jaar afgeschreven en dat is iets wat de
monumentenwet zou moeten erkennen.
Het kan toch niet zo zijn dat we een topper
24 Heemschut juni 2008
Foto's linkerpagina:
Kapelle: Raadhuis.
Klazienaveen: Kruiskerk
Foto's rechterpagina:
1. Arnhem: Bio Flerstellingsoord
2. Meerssen: H. Jozef Arbeider
3. Enschede: Campus Universiteit
Twente
4. Nagele: Wijksportgebouw
