Donkere Sluis
Gouwe
ten westen van de tegenwoordige Mallegat-
sluis. Deze sluis was groot genoeg om oorlogs
schepen te schutten. Na 1598 werd - op her
haald aandringen van Amsterdam en Rotterdam
- ook andere schepen toegestaan om van de
Malle-gatsluis gebruik te maken; zij moesten
dan wel eerst drie dagen voor de stad hebben
gelegen en bijdragen aan het armenfonds. In
1763 werd de sluis vervangen door de huidige.
Pleziervaart
In 1884 werd de Ma I legatsl u is opgeknapt.
Tot 1936 (de aanleg van de Julianasluis buiten
de stad) vormde de MaIlegatsluis één van de
drukste seheepvaartknooppunten van Holland.
Er werd daarom een Sehipperswaehtlokaal
gebouwd. Na overdracht aan de gemeente
Gouda in 1941 werd de MaIlegatsluis gerestau
reerd en voorzien van elektrisch aangedreven
ijzeren in plaats van houten deuren. Thans
maakt vooral de pleziervaart gebruik van de
sluis.
Voor de afwatering van het water van de stad
en het omringende veengebied dienden dus
drie sluizen, de Donkere Sluis, de Hanepraai-
sluis en de MaIlegatsluis. Bovendien lagen er
ook nog twee duikersluizen in het verlengde
van de grachten langs de Peperstraat en langs
de Spieringstraat. Later werden boven deze dui
kersluizen volmolens geplaatst die een belang
rijke functie hadden bij de iakenfabrieage. In
de duiker werd een scheprad geplaatst dat in
beweging werd gebracht bij vloed in de Hol
la ndsehe IJssel. Het waren dus getijdemolens.
Ze voorkwamen niet, dat de Iakenfabrieage in
Mallegatsluis Gouda ernstig terugliep. De Grote Volmolen
12 Heemschut juni 2008
