30-35
25
Religieus erfgoed:
Opslag in de kerk
29
Erfgoedambacht:
De orgeitreders
30
Badpaviljoen als kroonjuweel
34
De man met de gouden
duimen
41
Industria
Voorwoord
IJJJÊUêIÊhflK!
I
nti0J i
M
Evangelisatiekerkjes op het Drentse platteland.
Een eeuw geleden gebouwd, inmiddels zakken
ze van ellende in elkaar. Hans Ladrak wil een
inventarisatie maken van de resterende hulp
kerkjes in Nederland.
Edith Koevoets en Gerda de Meer, de orgeitre
ders van het Van Hagebeerorgel van de Leidse
Pieterskerk vormen samen al bijna tien jaar het
orgeltrappersgilde van dit beroemde orgel. Het
balgentreden is een oud ambacht, dat ooit echt
mannenwerk was.
In de Walcherse badplaats Domburg domineert
het Badpaviljoen op een duin vlak bij zee boven
de omringende bebouwing uit. Na de onlangs
voltooide restauratie is het met zijn karakte
ristieke torentje, terrassen en feestzaal weer
net als vroeger: een centrum van het badleven.
Daar ging een langdurige strijd aan vooraf.
Zonder de beroemde massage-arts Johann
Mezger zou Domburg niet zijn uitgegroeid
tot het bekende kuuroord. De 'man met de
gouden duimen' inspireerde ook een gene
ratie kunstenaars.
Net als vorig jaar ook dit jaar weer drie
maal Industria in Heemschut. In augustus
en december staat Industria net als in dit
aprilnummer uitvoerig stil bij het industrieel
erfgoed.
Na een jarenlange strijd wordt het badpavil
joen in Domburg deze zomer heropend. Het
uit 1889 stammende gebouw van architect
J.J. van Nieukerken bevond zich eind vorige
eeuw in een hopeloze toestand. Stemmen
gingen op voor sloop, iets waar Heemschut
zich decennia tegen heeft verzet. En met
resultaat, want dankzij grote investeringen
van de eigenaar/ontwikkelaar, de kennis en
kunde van architect en aannemer en de inzet
van de gemeente krijgt het badpaviljoen
vanaf deze zomer een tweede leven.
Heemschut leverde een harde strijd, ook
tegen de gemeente en het rijk. Die strijd was
niet voor niets, en daar zijn denk ik alle par
tijen blij om. Wat wel gezegd moet worden is
dat jarenlang bijna niemand de waarde van
het gebouw en de behoudskans hebben inge
zien. Architectuur in neostijlen was uit, de
waardering voor dit erfgoed kwam pas laat
op gang en de kosten van behoud maakten
dat bijna niemand de investering in herstel
kon opbrengen.
Domburg heeft opnieuw een uniek anker
punt in haar midden. Een gebouw dat
letterlijk verwijst naar de rijke historie van
de badplaats eind 19de en begin 20e eeuw.
Mondain, artistiek, uniek. Dat bijzondere
architectuur langs de kust extra kwetsbaar
is, bewijzen de ontwikkelingen in onder
meer Zandvoort en Seheveningen. Heem
schut strijd opnieuw: nu voor Britannia in
Vlissingen. Ook (nog) niet door een ieder
gewaardeerd, maar zeker een uniek gebouw,
zij het uit een andere periode. Domburg
proficiat, Heemschut-Zeeland: gefeliciteerd
met het resultaat!
Karei Loeff
directeur
april 2008 Heemschut 3
liiiul
m