Foto links Detail van het koorhek
van de Der Aa-kerk. Foto's SOGK
Foto rechts Het rijke interieur van
de Der Aa-kerk in Groningen.
Der Aa-kerk
In 1987 werd de Der Aa-kerk met een bruids
schat van 100.000 gulden - bedoeld voor
de voltooiing van de restauratie - door de
gemeente overgedragen aan de SOGK. Na
jaren van restaureren stond de kerk er weer
fraai bij, maar zonder geld en vaste gebruiker.
Wat te doen met een grote, gerestaureerde
kerk midden in de stad Groningen? Die vraag
werd aan een breed samengestelde (met
vertegenwoordigers van gemeente, bedrijfs
leven, universiteit en kerkelijke organisaties)
werkgroep voorgelegd. Duidelijk werd toen,
dat de inrichting als multifunctioneel centrum
architectonisch en economisch het beste zou
zijn. Grote investeringen waren noodzakelijk
om het kerkgebouw geschikt te maken voor
deze nieuwe functie. De gemeente droeg één
miljoen gulden bij voor het aanbrengen van de
benodigde voorzieningen.
De Der Aa-kerk heeft in de verhuurmarkt
een toegevoegde waarde: schoonheid in een
bijzondere omgeving en een hoog niveau van
service. 'Maar stap niet in valkuilen, je moet
bij verhuur niet alles in huis willen halen. Je
imago is belangrijk. Dat moet je koesteren. Let
er op om altijd duidelijke afspraken te maken:
zeg watje doet en doe watje zegt. Zorg voor
goed geïnstrueerde vrijwilligers', waarschuwt
Breukink. 'Wij kunnen hier gelukkig altijd een
beroep doen op een pool van gemotiveerde en
enthousiaste studenten.'
Deze exclusiviteit en toewijding worden
gewaardeerd in Groningen. Het gaat zo goed
met de exploitatie van de stichting Der Aa-kerk
- bij de overname opgericht om de financiële
risico's voor de moederstichting te beperken
- dat deze binnenkort wordt ondergebracht in
een eigen BV: Bijzondere Locaties Groningen BV.
'Een primeur', zegt Breukink niet zonder trots.
Waaier
Maar niet alleen bij verhuur, ook bij een herbe
stemming is veel mogelijk. Breukink: 'het pri
maire doel van de stichting is instandhouding.
Herbestemming dient altijd in dienst te staan
van behoud, anders schiet je je doel voorbij.'
Er mag van hem veel: 'je hebt een waaier aan
mogelijkheden. Belangrijk is dat de kwaliteit
van het gebouw wordt benoemd en geres
pecteerd. Ook moet gekeken worden naar de
ensemblewaarde van kerkgebouw en omgeving
en natuurlijk naar de exploitatiemogelijkheden.
Soms is leeg laten staan goedkoper en soms
is sloop te overwegen. Alleen met voldoende
draagvlak onder de bevolking is een kerk te
redden.' Als voorbeeld noemt hij het kerkje van
Vierhuizen. Dat won in 2006 de hoofdprijs van
één miljoen euro in de televisieshow BankGiro
Loterij Restauratie.
Peter Breukink zit in het landelijk bestuur van
het Jaar van het Religieus Erfgoed 2008. Hij
hoopt dat het Rijk, als één van de resultaten
van dit bijzondere jaar, geld in een revolving
fund stort voor kerken waaruit aanpassingen,
noodzakelijk voor meervoudig gebruik en
herbestemming, tegen een laag rentende lening
kunnen worden gefinancierd. En natuurlijk
op meer belangstelling en waardering voor
de onbekende schoonheid van ons religieuze
erfgoed.
De huisvesting van de SOGK in de fraai geres
taureerde Remonstrantse kerk, is een pracht
voorbeeld van herbestemming. De kwaliteit
van de kerk wordt vooral door de kerkzaal
bepaald, die dan ook behouden is zodat nog
steeds gekerkt kan worden door de oorspron
kelijke kerkelijke gemeente. In de nieuwe glazen
aanbouw bevinden zich de entree, de toiletten
en het trappenhuis. De kantoorruimten zijn op
het balkon van de kerkzaal geplaatst.
Het gebouw heeft de uitstraling die hoort bij
de bedrijfsmatige aanpak van de stichting en bij
een directeur die de trends in maatschappelijke
ontwikkelingen in de gaten houdt.
Foto links De kantoorruimten van de Stichting
Oude Groninger Kerken in de Remonstrantse kerk
op het balkons.
Foto's: Omke Oudema
Foto midden Groningen, Remonstrantse kerk, inte
rieur met de kerkzaal gezien vanaf de balkons. De
oorspronkelijke kerkelijke gemeente houdt hier
nog steeds kerkdiensten.
Foto rechts Groningen, Remonstrantse kerk met de
nieuwe aanbouw, de huisvesting van de SOGK.
april 2008 Heemschut 15
wsm
MBMMWMI
FÓ -v