Noord-Brabant
Drenthe
Halleboerderij in Lith behouden
Lith - Een minimaal 175 jaar oude halleboerderij
aan de Lithergraaf in Lith, die vier jaar geleden
met sloop werd bedreigd, blijft uiteindelijk toch
behouden. De Brabantse provinciale commissie
van de Bond Heemschut heeft zich - evenals
een aantal omwonenden en de plaatselijke
Monumenteneommissie - van meet af verzet
tegen het plan. Dat bestond er oorspronkelijk
uit om twaalf - later vier - woningen te bouwen
op de grond die vrij zou komen na sloop van de
op een terp gebouwde halleboerderij. Die vormt
een unieke combinatie van woning en schuur in
één ruimte.
De oproep van Heemschut Brabant om al het
mogelijke in het werk te stellen om de boerderij
- van een type, waarvan er nog maar enkele in
midden-Nederland voorkomen - voor het 'dorp
aan de rivier' te behouden heeft uiteindelijk
gehoor gevonden. Op advies van de Monumen
tencommissie heeft het Lithse college van B. en
W. onlangs besloten het pand plus de terp op
de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen.
De door het vorige college voorgestane moge
lijkheid tot sloop is hiermee definitief van de
baan.
De halleboerderij wordt ontdaan van een bij
dit monument niet passende dakkapel en zal
daarna worden gesplitst voor dubbele bewo
ning. Daarmee wordt behoud van de halleboer
derij ook financieel mogelijk.
Jan Keunen
Vaart ZZ 2» Nieuw Amsterdam bedreigd
Nieuw Amsterdam - Het Van Goghhuis in
Nieuw Amsterdam is in de loop van de jaren
een begrip geworden. Weliswaar is van het
oorspronkelijke gebouw alleen het voorste deel
gered, maar dat staat er in ieder geval nog.
Helaas ligt nu een pand in de nabije omgeving
onder vuur. Aan de andere kant van de School
straat is een sloopvergunning afgegeven voor
een huis met een belangrijke lokale geschie
denis, dat bovendien een beeldbepalend pand
en gewoon mooi is.
Het gaat om een huis waarvan eerst alleen de
onderste bouwlaag gebouwd is als woning voor
een opzichter van de vervening rond Nieuw
Amsterdam. Het was de eerste bakstenen
woning in het dorp, uitgevoerd in de huisstijl
van de verveningsmaatschappij: gepleisterd,
met een natuursteenblokken imitatie. Later is
er een verdieping opgezet. Het stijlverschil in
de bekroning van de vensters onder en boven
is uniek en daarom staat het huis ook op de
nominatie voor de gemeentelijke monumenten
lijst. Vreemd genoeg heeft diezelfde gemeente
nu toch een sloopvergunning verleend.
Heemschut heeft in een brief geprotesteerd
tegen deze gang van zaken.
Hans Ladrak
Luchtwachttoren verpaupert
Sehoonebeek - De betonnen luchtwachttoren
aan de Duitse grens bij Sehoonebeek verkeert
in slechte staat en verdient betere bescher
ming. Degelijk sehokbeton houdt de constructie
overeind, maar het trappenhuis is ingestort en
de bierblikjes op de grond duiden op minder
gewenst bezoek.
Hans Ladrak, lid van de Drentse Provinciale
Commissie pleitte onlangs in het Dagblad van
het Noorden voor betere bescherming van deze
zeldzame herinnering aan de Koude Oorlog. Hij
overlegde ook met de provincie Drenthe over
mogelijkheden om de toren op de provinciale
monumentenlijst te plaatsen.
Onderofficierswoningen Assen
Assen - Heemschut Drenthe zet zich in voor
het behoud van de onderoffieierswoningen in
de Oranjebuurt te Assen. Het bouwblok is in
1921 gebouwd door de woningbouwstichting
Arbeid Adelt en heeft karakteristieke waarde.
Bovendien is het van cultuurhistorisch belang
vanwege de in Assen gevestigde Johan Willem
Lrisokazerne.
Het gaat om zestien beneden- en 25 bovenwo
ningen ontworpen door architect M. de Vries.
Kenmerkend is de passende vormgeving voor
een bouwblok van ongeveer 150 meter lengte
in een woongebied met uitsluitend vrijstaande
en halfvrijstaande huizen uit dezelfde periode.
Daarnaast zijn de tuinen voor bovenwoningen,
aangelegd achter die van de benedenwoningen,
karakteristiek. Het geheel is rond 1970 voor het
laatst gerenoveerd en vraagt nu om een flinke
opknapbeurt. De woningen staan op de voorlo
pige gemeentelijke monumentenlijst. Deson
danks denkt de huidige eigenaar aan sloop.
Manfred Mauritz
Assen - De officierswoningen
in de Oranjebuurt.
Foto Matthijs Ie Gras
december 2007 Heemschut 7
