Dertig jaar Stadsherstel Den Haag: niet commercieel, wel zakelijk
Brigitte Linskens - 'Als kind had ik al belangstelling voor monumenten.
Op de lagere school, in het Europese Monumentenjaar 1975 schreef ik
een gedichtje over de H. Hartkerk in mijn woonplaats Haarlem. Iets van
"Monumenten, monumenten, ze kosten zoveel centen'", zegt Irma van
Leeuwen. En ze had gelijk, weet ze uit de praktijk. Sinds 2000 is zij direc
teur van Stadsherstel Den Haag en Omgeving.
DE NV STADSHERSTEL DEN HAAG en
Omgeving werd 19 januari 1977 opgericht,
op initiatief van de Stichting Monumenten
fonds Den Haag. Maar liefst drie van de acht
oprichters waren lid van 'Heemschut'. Dit
Monumentenfonds was 11 maart 1974 in het
leven geroepen door bevlogen Hagenaars,
die bezorgd waren over de ontwikkeling van
het oude Haagse centrum en van de Haagse
monumenten.
De stedelijke structuur was tot 1955 vrijwel
onaangetast, daarna werd het oude centrum
door enorme stedenbouwkundige ingrepen
van zijn historische karakter beroofd. Het
Prins Berhardviaduct, de ministeriegebouwen
in het Spuikwartier, het Centraal Station, de
Utrechtse Baan en het Westeinde ziekenhuis
werden gebouwd. Het Bezuidenhout west werd
volgebouwd met kantoorkolossen. Oude woon
buurten maakten plaats voor verkeerswegen;
monumenten verpauperden zodat sloop onaf
wendbaar leek. De kentering kwam in de zeven
tigerjaren, met felle protesten. Stadsbewoners
gingen zich inzetten voor hun binnenstad
Doel van de stichting Monumentenfonds was,
'op te komen voor het behoud of herbouw van
al dat medebepalend is voor de sfeer in en om
de stad, het leefklimaat van de bewoners en
dat bijdraagt tot verrijking van het stedelijk en
landschappelijk schoon', kortom het tegengaan
van leegloop en sloop. Al direct was duidelijk,
dat er weinig geld zou zijn voor restauraties.
Daarom werd in de statuten opgenomen, dat
de stichting mede ten doel had financiële steun
te verlenen aan de oprichting van een stads-
herstelorganisatie. Met Stadsherstel Den Haag
ontstond, onder leiding van de eerste directeur
L. Molhuysen, een professionele organisatie die
zich fulltime richt op aankopen en restaureren
van monumentale en beeldbepalende panden
met exploitatiemogelijkheden.
Van Leeuwen benadrukt de vangnetfunctie van
Stadsherstel. Er moet weliswaar bedrijfsmatig
gewerkt worden, maar winst maken staat niet
voorop. 'Het gaat letterlijk om stadsherstel,
om kwetsbare monumenten en beeldbepa
lende panden. Daarom kopen wij hoekpanden
aan. Die liggen strategisch. Als wij investeren
volgen er meer, dit is de spin-off.'
Oude Molstraat
De oprichters waren ook de eerste aandeelhou
ders. Grote beleggers traden toe, terwijl ook
inwoners en de gemeente Den Haag certifi-
Fotol
Het gerestaureerde voor
malige Havenkantoor aan
de Goudriaankade.
Foto: Arie de Groot
Foto 2
De 's Gravenhaagsehe
Stadsrijschool wacht op
restauratie.
Foto: Jan van der Hoeve
Foto 3
De Julianakerk bepaalt het
beeld in de wijk Transvaal.
Vervangen van de leien van
de torenspits. De leidekker
heeft een panoramisch uit
zicht over de wijk Transvaal!
Foto: Stadsherstel Den Haag
34 Heemschut december 2007
BSE
-,T
Vangnet voor onrendabele monumenten
«Mm
•f Ai y,. r.".
vL'.' -A: f