Friesland
Overijssel
Gelderland
ieuws
Balk Pakhuis "de Volharding'.
Foto M. Overbeek
BalkDe gemeenteraad van Gaesterlan-Sleat
heeft in juli ingestemd met het voorstel de
voormalige veevoederfabriek "de Volharding"
in Balk te slopen. Hiermee komt een eind aan
een jarenlange impasse rondom dit industriële
monument. In de loop van de tijd werden
diverse plannen ontwikkeld om het monu
mentale pakhuis een nieuwe woonbestemming
te geven. Al deze plannen sneuvelden echter,
onder meer door bezwaren van omwonenden.
Ook verwisselde het pand diverse malen van
eigenaar, zodat er geen vooruitgang zat in de
renovatieplannen. Omdat het pand de laatste
jaren tot een ruïne is vervallen, heeft de
gemeente in overleg met de eigenaar, project
ontwikkelaar Moes besloten het pand nog dit
jaar af te breken.
Graanpakhuis "de Volharding" werd in 1911
gebouwd op een strategische plek aan het
riviertje de Luts. Vanaf het water kon het graan
direct vanaf het pakhuis worden overgeladen.
Het in baksteen opgetrokken rijzige gebouw
bestaat uit vier verdiepingen met kleine
vensters. In de gevel langs de Luts is in een
betonnen latei het opschrift "de VOLHAR
DING" aangebracht.
Als herinnering aan het monumentale bedrijfs
pand zal de gemeente aan het nieuwbouwplan
de voorwaarde stellen dat het een zelfde monu
mentale uitstraling moet krijgen. Ook zullen
bouwelementen uit het oude pakhuis, zoals het
gevelopschrift een plaats krijgen in het nieuw
te bouwen complex.
Genne. Aan het Zwarte Water, in de buurt
schap Genne ten noorden van Hasselt ligt een
bakstenen uitwateringssluisje: het Gennegerzijl.
Naast de sluis staat een bakstenen balken-
loodsje, dat vroeger werd gebruikt voor de
opslag van sehotbalken. Deze balken werden in
tijden van hoog water voor de sluis geplaatst
om de het water te keren of de sluis droog te
zetten. Omdat de berging van sehotbalken nu
centraal wordt geregeld door het waterschap, is
het balkenloodsje buiten gebruik geraakt.
Het waterschap Groot Sa Mand, eigenaar van de
sluis en het balkenloodsje, gaat dit waterbouw
kundige monumentje binnenkort restaureren.
De Gennegersluis staat op een plek waar fiets
en wandelroutes langskomen. Er komt daarom
een informatiepaneel met daarop informatie
over de historie van het Gennegerzijl, de loods
en het waterschap.
Hengelo: Een van de topmonumenten uit de
periode van de wederopbouw, het voormalige
fabriekscomplex van de Koninklijke Weefgoe
deren Fabriek (KWF) in Hengelo wordt met
sloop bedreigd. In de fabriek werden jaren
lang badhanddoeken van het bekende merk
"Seahorse" geweven.
Het fabriekscomplex, gelegen op de hoek van
de Deldenerstraat en de Geerdinksweg werd in
1951 gebouwd naar een ontwerp van archi
tect H.W. van Lelyveld. Deze architect werkte
voor het gerenommeerde architectenbureau
Beltman uit Enschede, bekend vanwege de vele
Beneden-Leeuwen Pakhuis en kraanbaan.
Foto M. Overbeek
ontwerpen voor textielfabrieken in Twente en
in de Achterhoek. De Hengelose fabriek bestaat
uit een aantal evenwijdig gebouwde betonnen
sheddaken. Het karakteristieke aanzicht van de
hallen wordt gevormd door de betonsehalen
daken, die worden gedragen door gebogen
betonnen spanten. Vanwege deze bijzondere
constructie wordt het fabriekscomplex door
monumentendeskundigen beschouwd als zeer
waardevol. Het is het enige in zijn soort in
Hengelo, en qua omvang zelfs enig in zijn soort
binnen Overijssel.
Er zijn slechts twee (kleinere) voorbeelden in
Overijssel te vinden: de textielfabriek Ten Cate
in Almelo en de bandenfabriek van Vre-
destein in Enschede. De vorm en constructie
(schaaldak) werd na 1945 slechts korte tijd
toegepast en is daarom zeer kenmerkend voor
de wederopbouwperiode. De eigenaar van het
complex, projectontwikkelaar BAM, wil de
fabriek slopen ten behoeve van woningbouw.
Beneden-Leeuwen: in maart is door de Rijks
dienst voor Archeologie, Cultuurlandschap en
Monumenten (RACM) de status van rijksmo
nument toegekend aan het pakhuiseomplex
"de Klef" in Beneden -Leeuwen. Die status was
reeds in 2001 aangevraagd door de Stichting
Industrieel Erfgoed Gelderland-Flevoland.
"De Klef" is gelegen aan de Waalbandijk bij
Beneden-Leeuwen, en bestaat uit een betonnen
