1. Linkerpagina: Ruud Ritz.
Foto Casper Ie Gras
2. Het open zicht op het
silhouet van Westerbork.
3. Hoogbouw is een relatief
begrip. In een dorp als Gieten
is dit al een stevige ingreep.
Foto's Ruud Ritz
Welstand in het Drentse buitengebied
Ritz: 'Welstand komt pas in actie als er een
concreet bouwplan op tafel ligt en heeft niets te
zeggen over planologische beslissingen. Daarom
konden we niet voorkomen dat Borger de N34
overstak om op de es te gaan bouwen. Tijdens
de discussies rond de plaatsing van de onder
grondse gasopslag in het buitengebied bij
Langelo was Heemschut een partner. Welstand
beoordeelde later alleen het bouwplan. Het is
wel gelukt om de opslag goed in het landschap
in te passen. Gezien de moeilijke opgave is het
een voorbeeldig ontwerp geworden. Bij de
nieuwbouw van afvalverwerker VAM in Wijster
speelde iets soortgelijks. De plek was historisch
bepaald, maar Welstand kon de bouw van een
gigantische loods tegenhouden. Nu is het een
functioneel geleed gebouw geworden met een
betere kleurstelling. Welstand doet niet aan
planologie. Het gaat hier om de kwaliteit van
een bouwplan.'
strekt onafhankelijk werkt. De invloed van
'puristen' zoals die van de Bond Heemschut is
daarom te verwaarlozen. Tot mijn spijt is in
de gemeentepolitiek de stem van Welstand
ook niet erg belangrijk. Een wethouder scoort
makkelijker met werkgelegenheid of woning
bouw dan met ruimtelijke kwaliteit.'
Wetswijziging
'Nog even over de wijziging van de
Woningwet van 2003. Sindsdien is toetsing
door de Welstand niet meer verplicht.
Gemeenten mogen wel zelf regelingen ont
werpen en dat hebben ze massaal gedaan.
De Welstandscommissies bleven bestaan en
de gemeenten hebben hun hele gebied om
schreven en gewaardeerd uit oogpunt van
welstand. Dat is een vooruitgang.
Al met al moetje de invloed van de Welstand
niet overschatten. Het zijn vooral de opdracht
gevers en de architecten die de kwaliteit van
de gebouwde omgeving bepalen. Welstand
speelt wel een belangrijke rol als het gaat om
de verhouding tussen een gebouw en de
omgeving. De plannenmakers hebben daar
vaak minder oog voor.
Maar ook daar heb je te maken met de
bestemmingsplannen en de structuurvisies.
Wanneer die plannen en visies een ontwerp
mogelijk maken, dan gaat het door en
hebben de puristen het nakijken. Bij een aan
vraag voor een verbouwing van een histo
risch pand kijkt Welstand naar de wet- en
regelgeving en als die het mogelijk maakt
volgt een positief advies. Mijn advies:
Heemschut doet er daarom beter aan om
mee te praten op de plaatsen waar het beleid
gemaakt wordt en niet aan de rem te hangen
als het al te laat is.'
Eric Ie Gras is freelance journalist, lid van de
commissie Drenthe en redacteur van Heemschut
oktober 2006 Heemschut 29
