Wacht De Holland nog herstel?
Dordts kontoor van Van Ravesteyn in gevarenzone
Hans Bollebakker - Is er hoop op herstel van 'De Holland', parel aan de kroon van het
oeuvre van architect Van RavesteynDe gemeente Dordrecht heeft het pand in 1987/88
van sloop weten te redden. In 2004 verwierf Dordrecht De Holland om de ontwikkelingen op
deze locatie zo veel mogelijk te sturen, waarbij één van de ambities is: behoud en herstel.
De Holland staat nu onder voorwaarden van ondermeer cascoherstel te koop.
orgwekkend is het ontbreken van de
monumentenstatus; het is zaak dat dit vóór
verkoop wordt gerealiseerd. Want nu nog kan
met betrekkelijk weinig wijzigingen zowel in-
als exterieur volgens de originele en nog
aanwezige (werk)tekeningen worden hersteld
en gereconstrueerd. Een functie? Wat te
denken van een informatie- en documentatie
centrum over en voor stad, eiland en regio,
voor architectuur, bouwkunde, ruimtelijke
ontwikkeling en stedelijke vormgeving, een
en ander met riante expositiemogelijkheden?
Het kantoorgebouw De Holland (1937) is een
stijlbloempje naar ontwerp van Sybold van
Ravesteyn (1889-1983) in opdracht van de
NV Brandverzekerings Maatschappij
'De Holland van 1859'.
Anno 2006 staat het pand er deplorabel bij.
Herhaaldelijke wijzigingen die tot doel
hadden 'aanpassing aan de nieuwe functie'
zijn daar de oorzaak van, voerden tot
'onbruikbaar' en tenslotte de leegstand. Hoe
mooi begon het ooit, toen Van Ravesteyn een
ontwerp maakte waarvan iedere architect
droomt dat eens te kunnen realiseren. Hij
ontwerpt niet alleen het gebouw, maar ook
het interieur: meubels, tapijt, ornamenten en
beeldhouwwerk. In de literatuur is uitgebreid
aandacht aan zijn oeuvre besteed, ondermeer
door architect ir. Kees Rouw, en door
Scharlemann Et Koudijs. Onderstaande gege
vens zijn mede ontleend aan deze auteurs.
Stijlopvatting
De voor 'De Holland' typerende stijlopvatting
kan wellicht worden geduid als wortelend in
de Amsterdamse School en De Stijl, maar
excellerend in de toepassing van de principes
van het Nieuwe Bouwen. Licht, lucht en
ruimte, maar dan in gebogen lijnen en een
vleugje zwierige ornamentiek, zoals de beel
dengroep boven de ingang van Willem van
Kuilenburg. Het personeel werkte er aan
lange tafels in één grote, lichte ruimte. Een
ideaal werkklimaat, goed van verhoudingen,
transparant, toegankelijk en laagdrempelig,
hetgeen kenmerkend is voor Van Ravesteyn's
oeuvre zoals het Utrechts Centraal Station
(1936-1939; gesloopt 1970-1972)
Kunstmin (1938-1939) en diergaarde
Blijdorp (1938-1940).
De opvatting dat architectuur een kunst is,
waarin de schepper ook vrij moet zijn de
eigen opvattingen weer te geven is door
1. Plattegrond
S. van Ravesteyn.
Collectie AMEV, Utrecht.
Citaat uit Rouw 1988, p 29.
2. Ontwerp oostgevel.
S. van Ravesteyn, uitbreiding
1952, niet gerealiseerd.
Gemeente Dordrecht,
Bouwtoezicht.
Citaat uit Rouw 1988 p. 40
3. Vooraanzicht
hoofdingang zuid-zijde.
Opname augustus 2006.
Foto Marco de Nood.
20 Heemschut oktober 2006