Friesland Groningen I 1 en 2. Drenthe Veenhuizen, het museum in het voormalig carré en het gebouw van het Tweede Gesticht. Foto's Casper Ie Gras. Notariskoepel Beetsterzwaag Beetsterzwaag - Bij Heemschut komen af en toe objecten onder de aandacht die niet zozeer opvallend zijn qua maatvoering of hun rol in de wereldgeschiedenis. Veel meer gaat het om hun bijzondere voorgeschiedenis en omdat zij zich zomaar als een verrassing aandienen. In de achtertuin van de gemeente Opsterland staat zoiets; een klein tuinhuisje in Beetsterzwaag. Deze Notariskoepel werd in 1901 gebouwd door hoogleraar Fockema Andrea, die het huisje in de zomer gebruikte als studeerkamer. Het is door zijn vorm en locatie een opmerkelijk gebouwtje. Het is uit baksteen opgetrokken, met een diameter van 6,5 meter. Het grondplan is achthoekig, waarbij de hoeken door pilasters worden geaccentueerd. De vensters hebben een 18e eeuwse ruitverdeling. Het dak is gedekt met geglazuurde dakpannen. Het gebouw ken merkt zich door de typisch 19e eeuwse dak overstekken. De Notariskoepel getuigd van een voor die tijd gebruikelijke menging van stijlen. Lange tijd werd de Notariskoepel meege nomen in het gemeentelijke onderhoud. Dat schiet er echter al jaren bij in. Het gebouw is sterk aan het vervallen. Haast is dus geboden. De PC Fryslan heeft daarom de gemeente Opsterland aangeschreven om haar te wijzen op het bijzondere gebouwtje en met het dringende verzoek zich in te zetten voor het behoud ervan. Heemschut is van mening dat de Notariskoepel bescherming verdient. Met wat consoliderend herstel kan tijd worden gewonnen. Tijd om na te denken over een nieuwe bestemming. Met een paar duizend euro rem je voor een tijdje het ergste verval. Die kans mag Opsterland de Notariskoepel volgens Heemschut niet onthouden. Drs. Gertjan Timmer Aantasting monumentaal Ensemble Uithuizen dreigt Uithuizen - De Groningse commissie heeft in een brief aan het parochiebestuur van de rooms-katholieke kerk in Uithuizen gewezen op de ensemblewaarde van de kerkelijke gebouwen in deze parochie. Dit waardevolle ensemble bestaat uit de r.k. kerk, gewijd aan de heilige Jacobus de Meerdere, gebouwd in 1858-1861 naar een ontwerp van J. F. Scheepers, en een aantal gebouwen in de nabijheid daarvan. De r.k. kerk is een rijksmonument, evenals de pas torie met stookhut, de pastorietuin en de rouwkapel achter de kerk bij het kerkhof. De kosterij en de meesterswoning zijn geen monument, maar maken deel uit van dit ensemble. Een deel van de kosterij is in 1869 gebouwd als koetshuis bij de pastorie. De meesterswoning is vlak na de oorlog gebouwd. Het ensemble is fraai gelegen aan de Hoofdweg in Uithuizen (gemeente Eemsmond) rondom een grasveld. Het parochiebestuur van de rooms-katholieke kerk in Uithuizen overlegt met de parochi anen over verkoop van de kosterij en de meesterswoning aan de projectontwikkelaar Marenland, die op het terrein grenzend aan het terrein van de kerk bejaardenapparte menten gaat bouwen. Als deze gebouwen gesloopt worden en vervangen door nieuw bouw betekent dit een aantasting van een gebied waarin je de betekenis van de r. k. kerk in de tijd van 'het rijke roomse' leven nog kunt ervaren. Het parochiebestuur heeft dringend geld nodig voor de restauratie van de kerk en de pastorie. Bezwaarde parochianen meldden de plannen bij Heemschut. Zij onderzoeken andere financieringsmogelijkheden voor de restauratie. Uitbreiding camping in Dorpsgezicht Breede Breede - De Groningse commissie heeft in een brief aan B en W en aan de gemeente raad van de gemeente Eemsmond haar bezwaren geuit tegen de aantasting van het fraaie dorpsgezicht van Breede, een dorpje tussen Baflo en Warffum. De campingei genaar in Breede breidt zijn camping uit in het Hoogje, het historische groene hart van Breede. Dat was mogelijk doordat de gemeente Eemsmond dit terrein aan de cam pingeigenaar heeft verkocht. De gemeente raad bleek achteraf bezwaar te hebben tegen de verkoop. Het gebied waar het hier om gaat, het Hoogje, is gelegen tussen de Breedeborg en de dorpskerk uit omstreeks 1300, met het daaromheen gelegen kerkhof, en de pastorie, beide rijksmonumenten. Dit groene terrein behoorde vroeger aan de borg en was tot nu toe een openbaar weideveld. Caravans of blokhutten in dit historisch gebied zullen de omgeving van deze waardevolle monumenten aantasten. Bezwaarden hebben een alternatief plan: ook achter de camping zijn uitbreidingsmogelijk heden voor de camping op gemeentegrond. Door grondruil zou de camping hiervan gebruik zou kunnen maken en zou het fraaie dorpsgezicht van Breede gespaard blijven. De Groningse commissie steunt dit plan. De campingeigenaar heeft inmiddels al kosten 3gemaakt voor herinrichting van zijn pas gekochte terrein. Tineke Vooijs augustus 2006 Heemschut 5

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2006 | | pagina 7