1Foto links
De poort van het provincie
huis zorgt voor een goede
overgang tussen oud en
modern deel.
Foto Flenk Vijn
2. Foto midden
De kantoorvleugel van
rijksbouwmeester Bremer.
Foto Flenk Vijn
3. Foto rechts
Uitsnede van een foto
montage van de geschetste
verandering na sloop van
de dertigerjaren vleugel.
Montage E. Flaverkorn
mening gebundeld en regelmatig verwoord op
onze website: www.haarlemsbouwplannen.nl.
Zelfs architect Mateo schijnt daar veel op
te zoeken, maar nooit te antwoorden.
De provincie heeft ons ongeveer twee jaar
geleden uitgenodigd eens te komen praten.
Bij binnenkomst werd ons al meegedeeld, dat
het plan op zich 'niet ter discussie staat'.
U begrijpt dat wij gauw vertrokken waren.
Toch willen wij het niet over emoties hebben.
Wij wachten netjes procedures af. Daarbij
zijn we gewapend tegen de zo vaak gehoorde
verwijten, dat wij 'de zaak traineren en scha
declaims veroorzaken'. Het laat zich raden,
dat dit alles niet nodig zou zijn geweest als
van het begin af aan openheid zou zijn
betracht en onze visie serieus genomen zou
zijn in het voorbereidingsproces.
Nieuw bestemmingsplan.
Nu we dan eindelijk - in maart - de gelegen
heid kregen te reageren op het voorontwerp
bestemmingsplan moesten we het gemeente
bestuur van Haarlem wederom teleurstellen.
Het is namelijk niet voor het eerst dat in
Haarlem een bestemmingsplan wordt
gemaakt of herzien uitgaande van een al
bestaand bouwplan. Het gehele bestem
mingsplan wordt toegeschreven naar het
plan Mateo. Het houdt geen rekening met de
wijdere historische omgeving en het steden
bouwkundige karakter aan de Dreef.
Net als bij de Parijse boulevards lopen aan de
Dreef de bouwkundige structuren van noord
naar zuid met de bomenrijen, de ventweg,
het schelpenpad en de architectonische
bebouwing. Daar hielden Bremer en Zwiers
terdege rekening mee. Of Mateo dat niet kon
is niet de vraag. Hij heeft het in elk geval
niet gedaan. Hij doorbreekt die eeuwenoude
lijn en zijn ontwerp op poten krijgt de goed
keuring van de Rijksdienst Monumentenzorg,
omdat deze beweerd zou hebben dat er altijd
'doorzicht' is geweest. Dat nu is niet het
geval.
Vijfjaar na de bouw van het Paviljoen (1786)
maakte Benjamin Comte een gravure waarop
al te zien is, dat de stallen, de tuinkoepel en
een tuinmuur met poort één geheel vormden.
Het enige latere doorzicht was een poort, die
Bremer met respect voor de historie ontwierp.
Diverse Haarlemse raadsfracties gingen in
maart de verkiezingen in met de belofte het
plan Mateo niet te zien zitten. Je zou ver
wachten, dat het nog zittende college de
keuze voor het bestemmingsplan zou over
laten aan zijn opvolger. Bij het verlaten van
het pluche nam dat oude college echter het
besluit, het plan goed te keuren.
Zelfs de toelichting bij het bestemmingsplan,
waarin Bremers ontwerp en poort met orde
1 en 2 werden gewaardeerd, is voor 'alle
duidelijkheid' veranderd, zodat we daartegen
met minder kans op succes kunnen proce
deren. Op dit moment hangt de verdere
voortgang af van het nieuwe college. Enkele
wethouders hebben al gezegd de keuze van
hun voorgangers niet zo kies te vinden.
Voorlopig blijft het bewolkt in de Haar
lemmerhout met zoveel onaangenaams.
Jan Derk Gerritsen is lid van de provinciale
commissie Noord-Holland
augustus 2006 Heemschut 19
