pende veranderingen naar ontwerp van Foeke
Kuipers. Men richtte de porte-cochère als ves
tibule in. De open binnenplaats daarachter
kreeg een overdekking om als centrale foyer
te dienen. Tevens ontstond de monumentale
trap, die toegang gaf tot de galerij rond de
foyer.
Oorlogsleed
Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog
ging de omzet van het hotel zienderogen ach
teruit. Interventie op regeringsniveau voor
kwam in 1918 de dreigende sluiting van het
hotel ten behoeve van een kantoorfunctie.
teuren zich ontfermd over de exploitatie van
Des Indes. In 1980-1982 is nog een restauratie
uitgevoerd.
Des Indes staat alom bekend om het bezoek
van vele beroemdheden zoals ex-keizerin
Eugénie van Frankrijk, president Paul Kruger
van Transvaal, sheik Feisal van Saoedië Arabië,
Mati Flari, keizer Flaile Selassie, Josephine
Baker, de danseres Anna Pavlova en vlak na de
oorlog Montgomery, Eisenhower en Winston
Churchill. En in recentere tijden arriveerden er
bestuurders als Mitterand, Tony Blair en Dick
Cheney, musici zoals Yehudi Menuhin en Igor
Strawinsky, en pophelden zoals de Spice Girls.
Des Indes kon weer middelpunt van mondain
Den Plaag worden. In 1930 ontstond op de
bovenste etage brand door kortsluiting. Bij het
daaropvolgende herstel in 1930-1931 besloot
men een extra verdieping in dezelfde stijl naar
ontwerp van Foeke op het gebouw te
plaatsen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam het
hotel in handen van de Duitse bezetters, die
het als hoofdkwartier in Den Haag gebruikten.
Op de bovenste verdieping hield het manage
ment tegelijkertijd Joodse onderduikers ver
borgen, die allen de oorlog overleefden. Direct
na de oorlog vestigden Amerikaanse troepen
zich in De Indes. Daarna hebben diverse hotel
ketens, particuliere investeerders en direc-
Meer luxe
Het gebouw kreeg veel te verduren van
achterstallig onderhoud. Bovendien waren de
luxe voorzieningen in het hotel voor de doel
groep gering. In 2004 gaven de eigenaren van
Hotel Des Indes aan Rappange Et Partners
Architecten b.v.te Amsterdam/Den Haag de
opdracht voor een ingrijpende restauratie en
renovatie. Deze duurden twintig maanden.
Hotelketen Le Méridien ging het pand huren.
Directeur Claudia Pronk: 'Het hotel telt door
uitbreiding en een efficiëntere indeling nu 92
hotelkamers in plaats van 76, waaronder 13
suites. Ook zijn er voorzieningen getroffen
voor innerlijke rust en lichamelijke verzorging,
zoals onder meer een sauna, stoombad,
zwembad.' Hein Wijnman van Rappange:
'De forse toename van volume komt geheel
voor rekening van de nieuwe kap. Dit nieuwe
element past qua stijl en verhoudingen goed
bij de gevelopbouw van het pand.'
Overigens valt deze kap met ruitvormige,
zinken Losange-leien vanaf de straat niet op.
De opvallende, gele Bentheimer kleur op de
gevels heeft de crème-witte kleur vervangen
en contrasteert sterk met het hardsteen van
het souterrain. De vraag is, of een zachtere
tint niet meer in harmonie met de rest van
het gebouw en de omgeving zou zijn geweest.
Wie het pand nu binnentreedt wordt
bevangen door 'eigentijdse luxe en grandeur'.
De bekende Parijse decorateur Jacques Garcia
zorgde voor de inrichting van het historische
interieur, dat in hoofdzakelijk neo-Lodewijk
XVI-stijl en Empirevormen gehuld is. De
interieurkunstenaar liet zich inspireren door
onder meer 'Hollandse' motieven, zoals tulpen
en donker meubilair, zoals dat voorkomt op
de schilderijen van Vermeer.
Om meer vloeroppervlak te kunnen verkrijgen
werd de porte-cochère opgehoogd, hetgeen
evenwel verlies van cultuurhistorische waarde
tot gevolg had.
Boven is het destijds ruimtelijk verbrokkelde
lichthof veranderd in een imposante binnen
plaats, waaromheen de hotelkamers zijn gesi
tueerd. Ook hier werden de ruimten in de
'Garcia-stijl'omgedoopt.
Floewel aanwezig laat de nieuwe installatie
techniek zich in het geheel niet zien.
Wijnman: 'In het interieur met zijn historische
en monumentale onderdelen, zoals schouwen,
trappen, plafonds en betimmeringen is de
allermodernste installatietechnologie toege
past. Deze is zo geconstrueerd, dat de gasten
daarvan geen enkele weet hebben.'
Na een investering van 35 miljoen euro door
particulieren zonder overheidssubsidie
gaat Hotel des Indes als monument weer een
nieuwe toekomst tegemoet. Een toekomst
waarin het goed feesten is!
Vincent Collette is kunsthistoricus en adviseur
Cultureel Erfgoed in Zuid-Holland
augustus 2006 Fleemschut 13
