steen uit elkaar gedrukt', aldus restauratie
architect Holger de Kat van Architecten
bureau De Kat te 's Gravenhage. 'Aangezien
een kram of meerdere doken elk blok onder
ling verbond werd uiteindelijk elk blok
bedreigd. Na een periode van 120 jaar vol
deed deze verankeringsmethodiek niet meer.
Het gebruik van bronzen ankers had deze
schade kunnen voorkomen.' Met name de
westgevel heeft het zwaar te verduren gehad.
Blokken werden gerepareerd of, in indien
onherstelbaar, vervangen. Overigens bleek
het donkerrode baksteenwerk (Rijnsteen
appelbloesem) van zeer goede kwaliteit te
zijn, zo constateerde De Kat.
De dakbedekking op de steile dakschilden
bleek logischerwijze in slechtere staat dan in
1987. Voor 95°/o verving men de leien in
Maas- en Rijndekking en schubleien in de
kleuren blauw, rood en groen met verschil
lende vormen en maten. Ook het gedetail
leerde zinkwerk, de sterk geprofileerde
water- en cordonlijsten en de gedecoreerde
hoekkepers ondergingen herstel. Tenslotte
keerden verdwenen zinken ornamenten en
cretes, gietijzer sierwerk, terug op het dak.
Er liggen plannen om een originele uitbouw
(van Co Brandes) aan de achterzijde,
verborgen achter betimmering in 'een
neo-Lodewijkstijl' uit de vijftiger jaren, te
herstellen, maar de middelen ontbreken nog.
Dit geldt ook voor het waardevolle interieur,
dat zeker een opknapbeurt behoeft.
Voor architect De Kat was het uitvoeren van
zijn restauratie-opdracht een boeiende uitda
ging. Bovendien kwam hij tot de ontdekking,
dat 'de structuur van het gebouw een uit
zonderlijke vorm van structuralisme is.
Hierbij is de modulemaat 273 consequent
doorgevoerd in alle ruimten. Het gebouw
betreft een goed doorgedachte montage-
bouw en is in die zin interessanter dan de
architectuur van Dr. P.J.H. Cuypers.'
Met de exterieurrestauratie is behoud
gegarandeerd van een uniek gebouw van
de architect Muysken, die binnen de
Nederlandse architectuurgeschiedenis meer
lof verdient dan tot nu toe verkregen.
Vincent Collette is kunsthistoricus en adviseur
Cultureel Erfgoed in Zuid-Holland
augustus 2006 Heemschut 11