e>e>"rvy>ó/G
Mi si
Actief
5
december 2005
ZUID-HOLLAND
Omstreden bouw in Warmond begonnen
Warmond - Aan het begin van de Dorpsstraat
in Warmond is onlangs begonnen met de bouw
van een van de twee grote complexen met
woningen en winkels: 'Meerpunt' en
'Dekkersgaard' genaamd. Door de directe
aansluiting op de kleinschalige lintbebouwing
aan de Dorpsstraat en de Herenweg is, naar de
mening van Heemschut en anderen, die groot
schalige bouw een regelrechte aantasting van
de aanwezige zeer waardevolle cultuurhistori
sche kwaliteit.
De provinciale commissie heeft zich, samen
met Vereniging Betrokken Warmonders, dan
ook vanaf de eerste plannen, gedurende een
lange periode, met alle middelen tegen de
plannen verzet. Niet tegen het bouwen op die
twee plaatsen, maar tegen de grootschaligheid
daarvan. Tegen de plannen is allereerst een
uitgebreide zienswijze ingediend, gevolgd door
een bezwaarschrift. Het college van burge
meester en wethouders heeft het ten dele posi
tieve advies van de commissie van beroep en
bezwaar echter naast zich neergelegd. Ook de
procedure bij de bestuursrechter heeft het niet
gehaald. Als laatste mogelijkheid om de bouw
tegen te gaan is opgekomen tegen de verlening
van de bouwvergunning.
Doorslaggevend in de gehele procedure is
geweest dat zowel de provincie als de
Rijksdienst voor de Monumentenzorg met de
plannen hebben ingestemd. Met name de
ongemotiveerde instemming van de Rijksdienst
heeft verbazing gewekt, omdat er tegelijk een
aanvraag loopt van de gemeente Warmond
voor aanwijzing van diezelfde Dorpsstraat als
beschermd dorpsgezicht.
Voor Heemschut zit er niets anders op dan zich
neer te leggen bij de uiteindelijke uitspraak. Als
afsluiting van de berichtgeving zal, zodra de
bouw voltooid is, met foto's het eindresultaat
worden getoond. Dan wordt duidelijk waarom
Heemschut daar zoveel energie in heeft
gestopt.
Ewout van der Dussen
NOORD-BRABANT
Eerdse molen(romp) alsnog
op rijksmonumentenlijst
Eerde - Mede dankzij de inbreng van
Heemschut Noord-Brabant (in de persoon van
technisch adviseur tevens molenaar Bart
Tonies) heeft de staatssecretaris van OCW
De St. Antoniusmolen in Eerde.
haar eerdere beslissing herroepen door de
romp met aanbouw van de Sint-Antoniusmolen
in het Brabantse Eerde (gemeente Veghel)
alsnog tot rijksmonument te verklaren..
De stichting Eerdse Molen wil de in 1883
gebouwde ronde stenen korenmolen restaure
ren, zodat er weer op authentieke wijze (ecolo
gisch) kan worden gemalen. Bovendien wil ze
samen met het Bestse museum Bevrijdende
Vleugels in de uitbouw aan de voorkant van de
molen een museum inrichten ter herinnering
aan de operatie Market Garden (de - mislukte -
geallieerde doorstoot door de zogenaamde
Corridor naar Arnhem in 1944), waarbij de
door de Amerikanen als observatiepost
gebruikte molen voor een deel werd verwoest.
De molenromp is 122 jaar geleden in een goede
kwaliteit baksteen vakkundig gemetseld door
de Schijndelse molenbouwer Van Tartwijk en
wordt gekenmerkt door een zeldzaam lichte
taille. In combinatie met de riante molenaars
woning en de naastgelegen bolakker is er
sprake van een beeldbepalend - in goede staat
verkerend - bouwwerk in een nagenoeg onge
schonden omgeving: een complex van cultuur
historische waarde
In eerste instantie selecteerde de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg enkele jaren geleden
151 objecten (molens, incomplete molens,
molenrompen en molenrestanten) voor plaat
sing op de rijkslijst. Daarvan werden er uitein
delijk 89 voorgedragen. Ondanks een advies
van de raad van de gemeente Veghel (waartoe
het dorp Eerde behoort) om de Eerdse molen
tot rijksmonument te verklaren nam de RDMZ
dit object zelfs niet in de voorselectie op. Een
bezwaar daartegen van de gemeente Veghel
werd niet ontvankelijk verklaard. De Rijks
dienst was van oordeel, dat het restant van de
'Sint-Antonius uit molenbouwkundig
oogpunt te weinig waarden had om bescher
ming op rijksniveau te rechtvaardigen. Verder
gaf de dienst geen argumentatie. Omdat er zich
sinds de eerste selectie geen nieuwe feiten of
veranderde omstandigheden hadden voorge
daan zag de staatssecretaris daarom 'op zwaar
wegende gronden' aanleiding af te wijken van
het verzoek van de - door de gemeente Veghel
en ook door De Hollandsche Molen - gesteunde
Eerdse stichting.
De stichting Eerdse Molen diende prompt een
bezwaarschrift in tegen deze beslissing, daarbij
gesteund door de Bond Heemschut. Technisch
adviseur Bart Tonies onderschreef niet alleen
de argumenten van de stichting om de molen
alsnog als rijksmonument te erkennen, maar
voegde er nog een belangrijk argument aan toe.
In het randgebied van de Meijerij - begrensd
door de plaatsen, Vught, Schijndel, Uden,
Gemert, Acht en Moergestel - staan achttien
korenmolens en binnen deze zone zijn twaalf
molenrestanten gelegen. Het hele gebied -
gekenmerkt als een waardevol kleinschalig
cultuurlandschap - is intussen aangewezen als
nationaal landschap. Voor de belevingswaarde
zou het volgens Tonies daarom een verrijking
zijn als de ook op de provinciale cultuurhistori
sche waardenkaart van Noord-Brabant opge
nomen molenromp - zeker als die straks in
volle glorie is gerestaureerd - alsnog aan de
rijksmonumentenlijst zou worden toegevoegd.
De stichting Eerdse Molen en de Bond
Heemschut hebben dan ook met vreugde
kennis genomen van het feit, dat hun argumen
ten uiteindelijk zijn gehonoreerd en dat de
staatssecretaris op grond van een hernieuwd
advies van de RDMZ op haar eerder besluit is
teruggekomen door molenromp met aanbouw
alsnog als rijksmonument.aan te wijzen. Voor
de financiering van de restauratie hoopt De
Eerdse Molen nog aanspraak te kunnen maken
op de oude subsidieregeling.
Jan Kennen
UTRECHT
Copelandschap Kockengen
nog niet buiten gevaar
Kockengen - Heemschut heeft verdere
besprekingen gevoerd met het Waterschap
Amstel, Gooi en Vecht over de omstreden
aanleg van een brede wetering door het unieke
