Meteen na de brand in restauratie
Voor verantwoorde restauratie blijft voorafgaande bouw
historische inventarisatie voorwaarde. Maar ook kanjersubsidies,
1 leningen en zinvolle belastingfaciliteiten zijn nodig
Hans Bollebakker
32
Heemschut
december 2005
Potloodtekening, vervaardigd naar
een tekening uit 1718 en geeft de
situatie weer anno 1802.
Gesigneerd M. W.S. Collectie kasteel
Loenersloot.
Zwijnsbergen in Helvoirt is gedeeltelijk
omgeven door een riviertje en ligt in een park
achtig Brabants landschap: zware eiken, weilan
den met boomwallen. Het hoofdgebouw is
waarschijnlijk gerealiseerd in de periode 1551
1559. De daarin liggende balklaag is dendro-
chronologisch gedateerd op 1552.
In de nacht van 28 op 29 maart 2001 brandde
het bewoonde kasteel vrijwel uit. Alleen
sommige stucwerk plafonds op de begane
grond waren nog min of meer intact. De eige
naren lieten zich door de Nederlandse monu-
mententop adviseren en handelden resoluut,
door direct na de brand een nooddak aan te
laten leggen, de plafonds zeker te stellen, een
bouwhistorisch onderzoek te laten verrichten
en op basis daarvan het herstelplan te laten
maken door restauratie architecten.
Dat alles was nog voor eigen rekening en risico,
zonder te weten of er ooit nog subsidiemoge
lijkheden hiervoor zouden zijn. Het pand was
naar behoren verzekerd, maar bij een brand van
deze omvang zijn verzekeringspenningen niet
toereikend. Toch werd opdracht gegeven aan
de architecten om het definitieve herstelplan te
ontwikkelen teneinde naar subsidies te zoeken.
De provincie had daarin een niet onbelangrijk
aandeel door de instelling van een provinciale
kanjerregeling.
Pas toen de financiering rond was kon opdracht
worden gegeven aan de aannemer. Met als
gevolg dat deze binnen vier jaar aan het werk
kon. Kortom de ideale restauratieprocedure
met een gulden trio: architect, bouwhistoricus
en aannemer. De in dit artikel genoemde
bouwhistorische gegevens zijn voorlopig en
ontleend aan het onderzoek van ir. L.B.
Wevers, dat tijdens de bouw wordt voortzet,
wat nog verrassende resultaten kan opleveren.
In een vervolgartikel - mogelijk volgend najaar
- wordt nader ingegaan op bouwhistorische en
restauratie aspecten. Na restauratie is de ooste
lijke vleugel te huur voor zakelijk gebruik.
De grote brand van 2001. Foto J.J.B. Van
Lanschot
A
Kasteel Zwijnsbergen
