Van Vollenhoven waarschuwt voor sloop voormalige rijksmonumenten
In de Nieuwe Kerk in Den Haag is vrijdag 14 oktober de
oprichtingsovereenkomst getekend voor het Cultuurfonds voor
Monumenten Zuid-Holland. Met deze ondertekening hebben nu
alle provincies met belangstelling voor zo'n fonds, een dergelijke
regeling. Dat fonds helpt bij de particuliere financiering van
restauraties. De Cultuurfondsen voor Monumenten zijn een
initiatief van het Nationaal Restauratiefonds, het Prins Bernhard
Cultuurfonds en de afzonderlijke provincies. In Zuid-Holland,
stellen Provinciale Staten bijna 2,7 miljoen euro beschikbaar. Het
Nationaal Restauratiefonds en het Prins Bernhard Cultuurfonds
dragen samen 2 miljoen euro bij.
20
Heemschut
december 2005
Prof. mr. Pieter van Vollenhoven, voorzitter
van het Nationaal Restauratiefonds, noemde in
zijn speech de oprichting van het provinciaal
Cultuurfonds voor Monumenten in Zuid-
Holland verheugend voor de verdere bescher
ming van monumenten. 'Hoe belangrijk wij
monumenten en hun omgeving ook vinden,
door geldgebrek en door de toenemende druk
op de ruimte worden steeds vaker historische
structuren doorbroken voor nieuwe bebouwing
of infrastructuur,' zo waarschuwde Van
Vollenhoven. De bijna 37.000 gemeentelijke
monumenten, en de 405 beschermde stads- en
dorpsgezichten bepalen voor een belangrijk
deel het gezicht van Nederland, aldus Van
Vollenhoven. De eigenaren hiervan kunnen
echter geen beroep doen op subsidieregelingen
van het rijk. De status van gemeentelijk monu
ment of van beschermd gezicht biedt een mini
male bescherming. Gemeenten moeten daar
met zeer beperkte financiële middelen het
hoofd aan bieden.
Van Vollenhoven uitte ook zijn bezorgdheid
over een recent uitgebracht advies van de Raad
voor Cultuur ('Het tekort van het teveel',
30 september 2005). De Raad bepleit het
opheffen van de rijksmonumentenstatus voor
een groot aantal monumenten en suggereert
dat andere overheden (gemeenten) deze in hun
eigen lijsten kunnen opnemen. Daarmee zou de
druk op de gemeenten volgens van
Vollenhoven onaanvaardbaar groot worden. Met
alle risico's dat monumenten daardoor verder
in verval raken of zelfs helemaal verdwijnen.
In zijn openingswoord gaf Commissaris van de
Koningin Franssen aan dat het Cultuurfonds
vooral ook belangrijk is voor de gemeentelijke
monumenten in plaatsen waar (nog) weinig
gemeentelijke monumenten zijn. 'Het
Cultuurfonds biedt een belangrijk aanvullend
financieel instrument voor de bescherming van
gemeentelijke monumenten,' benadrukte
Franssen. Uit dit Cultuurfonds voor
Monumenten Zuid-Holland worden laagren-
tende leningen voor restauraties verstrekt. De
rente en aflossing van de leningen komen terug
in het fonds, zodat het fonds over inkomsten
blijft beschikken en telkens opnieuw leningen
kan verstrekken. Het Prins Bernhard
Cultuurfonds gaat het fonds beheren en de aan
vrager beoordelen, het Nationaal Restauratie
fonds zorgt voor de administratieve en finan
ciële afwikkeling.
Mr. Pieter Siebinga, directeur van het
Nationaal Restauratiefonds, jhr.mr. Erik
Beelaerts van Blokland, bestuurslid van het
Prins Bernhard Cultuurfonds en gedeputeerde
Cultuur van Zuid-Holland, mr. Erik van
Heijningen ondertekenden de oprichtingsover
eenkomst. Dit is het achtste provinciale
Cultuurfonds voor Monumenten dat van start
gaat. Landelijk hebben het Nationaal
Restauratiefonds en het Prins Bernhard
Cultuurfonds ruim 16 miljoen euro ter
beschikking gesteld. Zij vragen van de provin
cies dat deze eenzelfde bedrag bijeen brengen
en dat dit provinciale geld niet al bestemd was
voor de monumentenzorg. In veel provincies
werd het geld bijeengebracht door zowel de
provincie als private partijen.
Professor mr. Pieter van Vollenhoven tijdens de
oprichtingsbijeenkomst van het Cultuurfonds
Zuid-Holland. Foto Nationaal Restauratiefonds.
Nu ook Cultuurfonds in
Zuid-Holland
