6
Actief
oktober 2005
DRENTHE
Werelderfgoed in Drenthe?
Frederiksoord - De terreinen van de
Maatschappij van Weldadigheid in en rond
Frederiksoord horen thuis op de Werelderf-
goedlijst van de Unesco. Die aanbeveling staat
te lezen in een toekomstplan dat is opgesteld
door adviesbureau Oranjewoud in opdracht van
de Maatschappij zelf, de gemeente Westerveld
en de provincie Drenthe.
De PC Drenthe was vertegenwoordigd in de
klankbordgroep, die de plannenmakers bege
leidde. In een fraai vormgegeven boekwerk is
een visie vastgelegd op de ontwikkeling van het
historisch erf- en gedachtegoed van de
Maatschappij van Weldadigheid. Dit blad
besteedde in februari 2005 ook al aandacht aan
de Maatschappij.
De historie van het gebied is uitgangspunt voor
de toekomstplannen. Hedendaagse zorgfunc-
ties moeten het oude idee van weldadigheid
nieuwe inhoud geven. Zo kan een 'zorgkolonie'
een woonzorgcomplex, een zorghotel en klein
schalig wonen in zich verenigen. De
Maatschappij zou zich daarbij opnieuw moeten
richten op de economisch zwakkeren.
Daarnaast krijgen toerisme en recreatie veel
aandacht, bijvoorbeeld door vakantiegangers
een weekje in de huid van een kleine boer of
kolonist te laten kruipen. De historische lint
bebouwing kan volgens de plannen verdicht
worden met woningbouw. Die bebouwing
draagt bij aan de versterking van de kwaliteit en
de herkenbaarheid van het mathematische
patroon van lanen en wegen in het landschap.
In de plannen zijn in en rond Frederiksoord
negen deelgebieden aangewezen, die ieder een
heldere uitwerking kregen. Die uitwerking is
gebaseerd op de bijzondere kenmerken van
ieder gebied. Zo is er een voorstel om de
hoofdweg door Frederiksoord, de Majoor van
Swietenlaan, zodanig aan te passen dat het
wegprofiel van het westelijk deel weer overeen-
Heerenveen.
Het plafond is gerestaureerd door Klaas
Posthuma van Galerie/atelier (alweer)
Arcanthus en heeft na inspectie door Eloy
Koldewij van de Rijksdienst Monumentenzorg
de status van gemeentelijk monument gekre
gen. Aan de restauratie hebben financieel bij
gedragen de Vereniging Oud Harlingen, de
Wassenbergh-Clarijs-Fontein Stichting en de
gemeente Harlingen.
Door tussenkomst van het museum 'Het
Hannemahuis' (tel. 0517-413658) is het
plafond te bezichtigen.
Verzet tegen sloopaanvraag directeurs
woning
Aldeboarn - Ons is ter ore gekomen dat men
het voornemen heeft de directeurswoning van
de voormalige zuivelfabriek te Aldeboarn te
Heemschut hoefde niet in actie te komen om dit
ontdekte plafond te beschermen. Foto Wim Smits
FRIESFAND
17e Eeuws plafond in Harlingen ontdekt
Harlingen - Misschien zou dit stukje in de
rubriek 'Heemschut passief behoren te staan,
maar die is er nu eenmaal niet. De reden? Wij
werden onlangs pas getipt toen alle noodzake
lijke maatregelen voor de bescherming van een
plafond (gelukkig) al genomen waren.
Directeur Hugo ter Avest van het museum 'Het
Hannemahuis' in Harlingen meldde ons dat er
een zeventiende-eeuws plafond is ontdekt in
een pand, bewoond door het echtpaar Roos aan
de Nutsstraat, in de buurt van de Zuiderhaven.
Het kunstwerk, voorstellend een doorlopend
arcanthusmotief, is te vergelijken met een
plafond in het Princessehof in Feeuwarden en
een in het gemeentehuis Crackstate te
slopen in verband met voorgenomen nieuw
bouw. Deze directeurswoning, behorend bij
'It Butterfabryk' in het dorp, is in het
Monumenten Inventarisatie Project opgeno
men als waardevol gebouw met de verwachting
in de toekomst de monumentenstatus te
verkrijgen. Nu dreigt dit pand ten prooi te
vallen aan te stichten seniorenwoningen.
Bond Heemschut zet zich in om alle perioden
die belangrijk zijn geweest voor een dorp in het
dorpsbeeld te bewaren, zo ook de periode
waarin de zuivelfabriek de belangrijkste werk
gever was. De woning is namelijk van een niet
geringe historische betekenis voor het dorp en
is als beeld- en identiteitsbepalend object
onmisbaar. Zij geeft een extra dimensie aan het
beschermde dorpsgezicht van Aldeboarn,
omdat op subtiele doch zeer overtuigende wijze
verteld wordt over een periode die tot ons
recente verleden behoort. De fabriek heeft de
nodige veranderingen ondergaan. In de jaren
'80 is het fabrieksgedeelte achter de woning
gesloopt en vervangen door de huidige
bedrijfsgebouwen.
De directeurswoning is in originele staat
bewaard gebleven en deze bevindt zich nog
steeds in een perfecte bouwkundige staat.
Het Plaatselijk Belang van Aldeboarn heeft een
dorpsvisie opgesteld, waaruit wij citeren:
in 2008 zijn er 20 seniorenwoningen op het terrein
van Ark en Reau (de huidige fabriek W.E.)
gerealiseerd. Het is een mooi complex geworden met
uitzicht op de Boarn. Hierbij is het de architect
gelukt de directeurswoning van de oude zuivelfa
briek op fraaie wijze in het complex te integreren.
Faten wij hopen dat deze hartenwens met hulp
van de P.C. Fryslan in vervulling mag gaan.
Wij zijn inmiddels in contact getreden met de
gemeente Boarnsterhim.
GustaafWitsen Elias
De koloniehuisjes in Frederiksoord.
Foto Harry Berg
