Het versterkte Huis Ten Hove in Grathem
Onderhoud en restauratie van kastelen is voor particulieren
een vrijwel onmogelijke opdracht. Er is veel liefde, kennis en
doorzettingsvermogen voor nodig en reken op een levenswerk.
Ook in het geval van Huis Ten Hove is dat niet anders. Maar het
kasteeltje had geluk. De nieuwe eigenaren Dolf en Carla Meijerman
hergaven hergaven het pand zijn historie.
Hans Bollebakker
oktober 2005
Heemschut
25
Kasteel Ten Hove is een rijks- en provinciaal
monument, gelegen in Grathem. Zoals vrijwel
alle kastelen, en ook oude huizen, dateert het
uit verschillende perioden, die overigens aan
het zicht zijn onttrokken. Datering van panden
is het werkveld van de bouwhistorie. Van grote
waarde daarbij is, als kap en kelders nog in takt
zijn.
Bij Ten Hove is dat gedeeltelijk het geval. Een
kelder in de westelijke vleugel bevat twee
lampennissen en een tongewelf, de daarboven
liggende keuken op de bel-etage heeft een
muurdikte van ca. 150 cm. Het is niet uitgeslo
ten dat dit deel dateert uit het vierde kwart van
Voorzijde 17e eeuws hoofdgebouw met
schilddak.
Dolf Meijerman met echtgenote Carla in de hal
van hun kasteel. Foto's Marco de Nood
Binnenplaats met zicht op keukenvleugel en
toegangspoort (r).
de 16e eeuw en behoort tot het oorsponkelijke,
versterkte huis. Het voorhuis is eerder begin-
17e eeuws, en heeft een schilddak met een inte
ressante kapconstructie met gebogen korbeels.
Bouwsporen in natuursteen zijn nog zichtbaar
van eerdere ramen en een afgeschuinde hoek.
Bouwhistorisch onderzoek zal moeten uitwij
zen of hier ooit en toren heeft gestaan. Wel
heeft visitatie door drs.ir. W.Kuyper van de
RdMz plaats gevonden. Het pand is vierkant
gebouwd om een binnenplaats en aan de zuid
en oostzijde nog omgracht.
Aan de noordzijde is de toegangspoort, die
uitkomt op het vierkante binnenplein van de
boerderij, een veel voorkomende bouwwijze in
het Limburgse. Bij eerdere verkoop in de
tweede helft van de 20e eeuw zijn kasteel en
boerderij in verschillende handen gekomen. De
boerderij is vervolgens in appartementen opge
splitst en wel op zodanige wijze, dat deze
monumentaal gezien nog slechts morfologische
waarde heeft.
Archief gevonden
Anders is het bij het kasteeltje. Dat is in 1990
aangekocht door Dolf Meijerman, die zich
voorstelde om na zijn pensionering als direc
teur van het Historisch Museum Rotterdam,
een meer rustig bestaan te kunnen leiden. Dat
viel zwaar tegen. Bij aankoop was het pand in
deplorabele staat. Vóór hem was er een kroeg
in gevestigd en dat had er niet bepaald goed aan
gedaan. Grote op doek geschilderde wandschil
deringen waren verdwenen, onderhoud was
achterstallig, het interieur treurig.
Dolf Meijerman begon met onderzoek naar de
historie van pand en bewoners. Hij had geluk,
want hij vond veel foto's, documenten en voor
werpen die uit het huis afkomstig waren. Zoals
ondermeer materiaal over de oorspronkelijk uit
Luik afkomstige familie De Bounam Ryckholt
die het kasteel vier generaties in bezit heeft
gehad. Hij legde een collectie aan van alles wat
uit Ten Hove afkomstig was.
Op basis hiervan kon de binnenzijde in tamelijk
oorspronkelijke staat hersteld worden. De
verdwenen schilderingen trof hij op verschil
lende plaatsen bij nieuwe eigenaren aan. Een
van hen schonk hem een viertal doeken.
(zie foto hal). In de eetkamer kwam na strippen
een muur met stucwerk te voorschijn in een
ondefinieerbare kleur. Beschadigd, maar prach
tig in zijn eenvoud. Dat zijn precies de elemen
ten die het patin van de tijd weergeven. Dolf
Meijerman tast dat niet aan; van hem mag het
blijven. Maar de kosten die met restauratie zijn
gemoeid waren een rib uit zijn lijf.
Daar stond ook wat tegenover: zijn naspeurin
gen en het daarop gebaseerde herstel heeft
Ten Hove zijn geschiedenis teruggegeven. Dat
is een zeldzaam fenomeen.
Kasteel krijgt historie terug