oktober 2005
Heemschut
23
met een gietijzeren deurtje en een rookkast in
het rookkanaal. Ook de trap met eikenhouten
ombouw is noemenswaardig, alsmede een klein
vertrek met plee en de aanwezigheid van een
bedstee. Verder zijn er natuurstenen consoles
met leeuwenkoppen uit de 17e eeuw te zien.
Een waardevol aspect is dat de zeer oude bouw
fasen nog goed afleesbaar zijn aan het casco, dat
sinds de bouw vrijwel ongewijzigd is gebleven.
De ontdekking verkeert echter in een hele
slechte staat. Zo staat de voorgevel bol. Deze
wordt met twee brede en meterslange ijzeren
'muurankers' in bedwang gehouden, een centi
meters brede scheur in een muur op zolder
toont het losse verband. De dakpannen tonen
van binnenuit op de zonnige dag van het
bezoek een luchtige bedekking.
Schaatsmuseum
Al een aantal jaren biedt de voormalige stal
onderdak aan het Westlands Schaatsmuseum.
Het bezit een enorme collectie: beenderschaat-
sen van voor 1300, een gesigneerde Friese
schaats uit 1787, de schaats van Elfstedentocht
winnaar van 1986 Evert van Benthem, tot een
moderne klapschaats. En natuurlijk talrijke
attributen als kleding, stempelkaarten van de
Elfstedentochten en talrijke historische foto's.
Vorig jaar is het museum officieel geopend
door Tineke Dijkshoorn, winnares van de tocht
der tochten van 1986. Het Westlands Schaats
museum verheugt zich volgens Jan Verbeek van
het museum in een toenemende belangstelling
(www.westlands-schaatsmuseum.nl). De groep
vrijwilligers die het museum runt, doet ook het
nodige, provisorisch, onderhoud aan de boer
derij. Zo zijn op de zolderruimte boven de stal
grote zeilen landbouwplastic gespannen om het
ruim binnenkomende regenwater op te vangen
en af te voeren. Ter bescherming van de eigen
schaatscollectie, maar ook als behoud van de
constructie tegen verder verval.
Verbeek ziet de collectie ook in de toekomst op
deze historische plaats. 'Wij hebben een huur
contract voor tien jaar', is zijn houvast.
Binnenkort wordt de hooiberg ingericht om
nog grotere groepen te kunnen ontvangen.
Maar zekerheden zijn er niet veel rond dit
'Monument in Gevaar'. De wimpel van deze
landelijke manifestatie hangt op de deur. In
afwachting van verdere ontwikkelingen
gedoogt de gemeente Naaldwijk het schaats
museum op deze nog agrarische bestemming.
Een projectgroep van gemeente en provincie
beraadt zich over de toekomst. Kernpunt is de
komst, volgens de planning in 2008, van een
nieuw tracé van de N222. Daarin komt een
grote rotonde naar de N213om het vele
verkeer van en naar de twee veilingen beter te
laten doorstromen. Die rotonde zal niet alleen
de huidige woning van de familie Ruigrok
opslokken, maar ook de Vlietwoning als
woning ongeschikt maken. Voorzover die dat
niet al is, door de hoogspanningsleidingen die
rakelings over de boerderij lopen naar een
transformatorstation achter de oude schuren.
Vermoedelijk ontkomt de provincie er niet aan
alle opstallen en het erf aan te kopen.
Naam Vlietwoning
Dat Heemschut de Vlietwoning heeft ontdekt
en in procedure heeft gezet is juist. Uit nadere
informatie blijkt dat de boerderij al wel volop in
de belangstelling stond van plaatselijke histo
rici. Zo heeft een werkgroepje reeds in 1972 het
pand beschreven en opgemeten en schreef
Harry Groenewegen in het Informatiebulletin
van de Stichting Streekhistorie en Tuinbouw-
historie in Honselerdijk in februari 2004 dat
een poging de boerderij op de plaatselijke
monumentenlijst te krijgen niet is gelukt.
'Maar als door een wonder werd de parel kort
geleden ontdekt door de bond Heemschut en is
er hopelijk nog redding voor dit prachtige
monument.'
Zonlicht filtert langs het pannendak naar
binnen. Foto Ewout van der Dussen
Een vraag die nog is blijven hangen, is waarom
deze boerderij 'de Vlietwoning' heet, in plaats
van de Vliethoeve, zoals veel boerderijen.
Nader onderzoek van de fundering kan daar
wellicht antwoord op geven. Mogelijk heeft op
deze plek in de middeleeuwen een echte
woning of woontoren gestaan. Verhalen zijn
daar al wel over, als zou het gaan over de
woning van een (ambachts)-heer van de graaf
van Holland, die voor zijn bemoeienis bij de
ontginning van de Vlietpolder toestemming
kreeg voor de bouw. Gedegen archeologisch
onderzoek zou daar wellicht duidelijkheid over
kunnen verschaffen.
Ewout van der Dussen ispr-medewerker van de pc
Zuid-Holland
Zijgevel.
1 fflgssmk
ggp;
