Het oudste beschermde monument van Nederland
Aan de noordelijke oever van het eiland van Dordrecht ligt het
Huys 'De Merwede'. Althans, wat daarvan over is: de westzijde
van het donjon, en ondergronds de daardoor goed beschermde
funderingen van de rest van de burcht. Ruïne en omgeving zijn
aan een opknapbeurt toe, maar het probleem is dat een ruïne
geen geld oplevert en onderhoudssubsidies tekort schieten.
Hans Bolleb akker
.R
30
Heemschut
augustus 2005
Tekening Aelbert Cuypresten Donjon NW-
zijde situatie rond 1650. Coll. British Museum
London. Citaat uit Wheelock 2001p. 156.
Temidden van een kleine maar mooie biotoop
in een open veld omgeven door wildgroei ligt
de ruïne, aan de noordzijde begrensd door de
rivierdijk van de Merwede en aan de andere
zijden binnendijks omgeven door een water
partij. Die is een restant van de Sint Elisabeths-
vloed. Het vrijwel dichtgegroeid rietland is
bezoedeld door scheeps- en huisvuil.
Watervogels vinden we niet meer hier, maar
wel in de naastliggende rivierbedding.
De locatie is door de bouwheren zowel bouw
kundig, strategisch als commercieel voortreffe
lijk gekozen: even ten westen van het
Noorddiep (de Noord)stroomopwaarts
van de stad en op een veilige afstand daarvan
(zie kaart) en gebouwd op een terp. De door
water omgeven burcht had de controle over
al het scheepvaartverkeer komend van en
gaand naar Duitsland en de Ardennen. Hier
werd tol geheven en hier vergaarden de Heren
van de Merwede die als hoog adellijk en
invloedrijk golden, hun fortuin voorzover ze
dat al niet uit Dordrecht hadden weten te
verwerven.
Kaart ca 1520 Anoniem. Bibliotheek
Rijksuniversiteit Leiden. Coll. Bod el Nijenhuis
inv.Port. 53N6. Citaat uit: Geschiedenis van
Dordrecht tot 1572. Hilversum 1996f p. 216.
aSt
li
Ruïne Huys De Merwede in
Dordrecht