Actief
april 2005
7
Gruwelijk: grote loods in aanbouw op dertig
meter van rijksmonument boerderij De
Biesenhof.
initiatief werd echter van de hand gewezen.
Gevreesd moet worden, dat een en ander het
gevolg is van langdurige wrevel tussen beide
partijen. Helaas moet worden vastgesteld, dat
ook de gemeente slordig heeft gehandeld.
Ondanks het feit dat de plannen voor herstel
van de Biesenhof bekend waren en de schade
lijkheid van de bouw van de loods dus goed
ingeschat kon worden, werd de vergunning
toch zonder meer verleend. Op zijn minst zou
een poging om de grondeigenaar op andere
gedachten te brengen op zijn plaats zijn
geweest. Intussen verliest het duur gerestau
reerde monument definitief en volstrekt node
loos zijn uitstraling en zijn vrije ligging.
Inderdaad een geval van kunnen maar niet
willen, het in dit geval aanvechtbare eigen
belang boven het algemeen belang. Heemschut
heeft in dit stadium het nakijken, temeer daar
er geen procedurefouten gemaakt lijken te zijn.
Het herinnert er ons nog maar eens aan
waarom de Bond Heemschut destijds werd
opgericht.
Zo kan het dus ook - in Venray en Sittard
Gelukkig kan het ook anders. Heemschut heeft
vanuit haar doelstellingen altijd gestaan voor
het mobiliseren van het particulier initiatief,
het zoeken van samenwerking, het smeden van
allianties en het verbreden van draagvlak. En
dit alles geïnspireerd door het algemeen belang
en gericht op het verbeteren van de ruimtelijke,
de stedenbouwkundige, de landschappelijke en
de architectonische kwaliteit. Betekende dat in
het verleden in veel gevallen, dat overheden en
maatschappelijke groeperingen tegenover
elkaar kwamen te staan, vandaag de dag is daar
geen sprake meer van. Integendeel, het Rijk
schraagt Heemschut en aanverwante verenigin
gen met duidelijk rijksbeleid op het gebied van
architectuur, monumenten en landschap, zoals
onder andere blijkt uit het op de rails gezette
Belvederebeleid. Het beleidsplan 2004-2008
van Heemschut ligt dan ook in het verlengde
hiervan. Uit monitoringsrapporten blijkt dat
veel gemeenten nog achterlopen in dit proces.
Het nieuwe welstandsbeleid én Belvedere biedt
echter goede aanknopingspunten voor de
gemeenten en gelukkig wordt de draad hier en
daar intussen goed opgepakt. Het is absoluut
een missie van Heemschut om die beweging te
stimuleren en gemeenschappelijk met andere
partijen te werken aan kwaliteitsverbetering.
In Limburg zijn er intussen voorbeelden van
een pro-actieve houding bij de diverse partners.
In Venray is rondom de honderd jaar oude
psychiatrische inrichtingen Sint Servatius en
Sint Anna een stevige alliantie tot stand
gekomen tussen het Lokaal Historisch
Platform en Heemschut en intussen mag
gezegd worden dat de relatie met de gemeente
open en constructief is. Alle partijen zijn zich
bewust van het grote belang van de landgoede
ren en denken en werken in dezelfde richting
(zie ook het artikel 'Sint Anna Venraij, monu
ment van zorg' in het augustusnummer 2004
van Heemschut). Een tweede voorbeeld is de
samenwerking in Sittard rondom de vergaande
stedenbouwkundige plannen en de positie van
de eeuwenoude schootsvelden. Aanvankelijk
verliep de relatie met de gemeente stroef, maar
op een systematisch constructieve manier is er
door de particuliere wereld verzet geleverd en
dat is niet vruchteloos geweest. Alle partijen
zijn nu vanuit de eigen specifieke verantwoor
delijkheid, maar ook vanuit een gelijkgericht
bewustzijn en op een pro-actieve manier bezig
en dat alleen al is pure winst (zie ook het artikel
'Zitterd Revisited'in het oktobernummer 2004
van Heemschut). Overigens moet wel met de
benen op de grond naar deze processen worden
gekeken. Goed overleg leidt niet automatisch
tot het gewenste Heemschutresultaat. Maar het
is altijd beter in een pro-actieve sfeer met elkaar
te verkeren dan in procedures bij de rechtbank.
Waar nodig schuwt Heemschut Limburg dat
zeker niet, zoals blijkt uit de verwikkelingen
rondom het rijksmonument Sint Ludwig in
Vlodrop, thans het hoofdkwartier van de
Maharishi-beweging. Hier is wél sprake van
goede samenwerking tussen de beschermings
organisaties, maar is de relatie met de gemeente
gespannen, temeer daar partijen elkaar vooral
bij de rechter ontmoeten.
GRONINGEN
Sloop dreigt voor Lage der Aa 15
De Groningse commissie heeft bezwaar tegen
de sloop van een waardevol beeldbepalend
pand aan de Lage der Aa, gelegen in een bijzon
der fraai gedeelte van de Groninger binnen
stad. Hier heerste vroeger veel bedrijvigheid:
schepen voeren langs het Reitdiep af en aan om
te laden en te lossen aan de Hoge of Lage der
Aa. Pakhuizen en koopmanswoningen maken
dit handelsverleden zichtbaar voor bezoekers.
De Hoge en Lage der Aa vallen onder het
beschermd stadsgezicht.
De gemeente Groningen ziet het belang van
dit deel van de historische binnenstad voor het
Lage der Aa 15 te Groningen. Heemschut
Groningen probeert sloop te voorkomen.
Foto Anna Huizinga.