Loonadministratiekantoor van de Samenwerkende Haven Bedrijven (SHB). De glazen uitzichtkoepel is in de oorlog door de Duisters gesloopt en vervangen door luchtafweer geschut Fotofs CASA Architecten. Het op het oog massieve SHB-gebouw bestond van binnen vooral uit een grote bestekingshal voor inhuren en uitbetaling van havenarbeiders. Dranghekken zorgden voor orde. SHB-gebouw. Om de grote bestekingshal bevond zich een dunne schil van kantoorruimten voor de loketmedewerkers. Later volgt een reeks verbouwingen. In 1951 zet architect C. de Geus een extra verdieping voor een directeurwoning op de oostelijke voorzijde. In 1957 wordt de achterzijde door F.J.T. Tysze verhoogd met een kantoorruimte. In 1965 zorgen nieuwe betonnen raamkassen met glas in de zijmuur voor meer lichtinval en wordt de keuken vervangen door een garage met fietsenstalling. Rond 1980 verlaat de SHB het gebouw en trekken er krakers in: de bewo ners van nu. In die eerste jaren van bewoning verandert het pand geleidelijk in een soort nomadenwoning, met zelf getimmerde afschei dingen en provisorisch aangebrachte woon voorzieningen, vertelt projectarchitect Koen Crabbendam van CASA Architecten. Hij ont werpt in 1991 in opdracht van woningstichting De Doelen een plan voor 22 woningen - waar onder 11 maisonettes die door twee slaap kamers samen te voegen in een atelierwoning veranderen - en 316 m2 bedrijfsruimte in het SHB-gebouw. Eigenzinnig pand Hoe verander je zo'n eigenzinnig pand in een woon/werk-complex? Om het aangetaste betonnen skelet te kunnen herstellen, moest eerst de bakstenen omhulling van het beton- casco volledig gesloopt worden. De binnenhal werd van 12,5 tot 5,5 meter versmald door de bestaande kantoorruimten langs de zijgevels te verbreden met een 3,5 meter brede 'service- strook' met leidingen, entrees, keukens en badkamers - de vaste elementen bij verbouwing voor bewoning. De voorkant kreeg er opnieuw een verdieping bij en is nu vier hoog. Zo werd de gebruiksruimte vergroot en de verbouwing rendabel. De overkapping aan de achterkant is van aluminium en glas en kan bij mooi weer open. Van buiten is het oorspronkelijke gebouw herkenbaar aan de zware stenen gevels, de blauwe op- en aanbouw met houtbekleding is nieuw. "Uit respect voor een bestaand gebouw moet oud van nieuw te onderscheiden zijn," zegt Koen Crabbendam. Er was ook een prakti sche reden voor het hout: de betonnen funde ring kon niet meer last dragen. Vanwege ondergrondse kadewerken was heiwerk aan de waterzijde verboden, zodat het gebouw maar aan één kant onderpaald is. De renovatie van het SHB-gebouw is postmo dern geïnspireerd, maar subtiel, zonder al te aperte symboliek. Koen Crabbendam is bij de verbouwing uitgegaan van een scheepsmetaf oor - sterk gestileerd uitgevoerd, een letterlij- ker imitatie van een scheepsbrug werd afgebla zen. De bovenetages richting KNSM-eiland zijn in deze beeldspraak de scheepsbrug. De met aluminium beklede toren ernaast is subtiel gemodelleerd naar een scheepsschoorsteen. Het 'WC-hokje' halverwege de brandtrap aan de achterzijde heeft een alleen van binnen t

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2005 | | pagina 20