t Jl i k !w//nnr tDfff i n nnn f ^\v\ 14 Heemschut december 2004 5 Deel van een vestingfront, aangelegd volgens het Oud-Nederlandse stelsel. 1 courtine 4 halve maan 6 gedekte weg 2 bastion 5 ravelijn 7 wapenplaats 3 gracht 5 s Deel van een vestingfront, aangelegd volgens het Nieuw-Nederlandse stelsel [eerste manier). 1 courtine 4 ravelijn 2 bastion 5 couvre-face 3 gracht 6 enveloppe met wapenplaatsen Deel van een vestingfront, aangelegd volgens de Franse methode. 1 courtine 4 buitengracht 2 bastion 5 ravelijn 3 hoofdgracht 6 enveloppe met wapenplaatsen theoretische kennis heeft opgedaan die blijkt uit zijn latere publicaties en adviezen over vestingbouwkundige kwesties. Gezien geboor teplaats en milieu ligt een studie aan de hoge school in Franeker voor de hand, waar een oom wis- en vestingbouwkunde doceerde. Een half broer heeft er ingeschreven gestaan, Menno echter niet. Wat een belegering in de praktijk betekende heeft hij in ieder geval ervaren toen hij als kapi- Rottum Borkum Schiermonnikoog Ameland Terschelling Vlieland Nieuwerschansl s Harliagen1 Groningen Tessel Assen Wieringen 1Ê 1 Bourtange] Stavoren West-Friesland Alkmaar Coevorden] Purmerend j Zwolle 1 k. Salland Harderwijk Deventer ,Naarden |Zutphen| 'Amersfoort Utrecht De Graafschap [Arnhem Munster Doesburg Munster Heusden Geertruidenberg [Nijmegen] Klee [Gravel Steenbergen 3 x i |'s-Hertogenboschl Schouwen I Wezel Gemert a Helmond Mark Walcheren Rijnberk Bergen op Zoom Meurs Brabant Keizersweert Hulst Antwerpen Roermond, (Keulen Het door Coehoorn ontworpen stelsel van linies langs de frontieren Linie door de moerassen in het noordoosten Brussel IJssellinie Zuiderwaterlinie Linie door Staats-Vlaanderen Daelhem Frontiervesting De Republiek tein-compagniescommandant tijdens de 'Guerre de Hollande' (de oorlog van een door LodewijkXIV gedomineerde coalitie tegen de Republiek die in het 'rampjaar' 1672 begon) meestreed bij de verdediging van Maastricht. Het beleg van die belangrijke vesting stond onder leiding van een internationaal bekende specialist, de 'ingénieur du Roi', Sébastien le Prestre seigneur de Vauban. Het zou niet de laatste keer zijn dat Coehoorn met hem gecon fronteerd werd. In 1678, het jaar waarin de 'Guerre de Hollande' besloten werd met de Vrede van Nijmegen, trad Coehoorn in het huwelijk met Magdalena van Scheltinga. Op het land bij het Friese Wijckel dat zij als bruidsschat inbracht, liet hij in de jaren 1680 de State Meerenstein bouwen. Theorie van de vestingbouw Tijdens deze vredesperiode treedt Coehoorn voor het eerst naar voren als theoreticus op het gebied van de vestingbouw. Om de betekenis hiervan te begrijpen moet men weten dat in de zeventiende en achttiende eeuw vestingen 'het belangrijkste operatiedoel van elke oorlog' vormden - aldus Olaf van Nimwegen in het verzamelwerk Met Man en Macht over de mili taire geschiedenis van Nederland tussen 1550 en 2000. Coehoorn trad in debat met de mili taire ingenieur Louis Paen die meegewerkt had aan de verbetering van de vesting Naarden. Onderwerp was de verbetering van de vesting Coevorden. Coehoorns belangrijkste bijdrage aan de discussie was zijn geschrift Versterckinge des Vyf-Hoecks Met alle sijne Buyten-Wercken dat in 1682 in druk verscheen. Het maakte kenne lijk zoveel indruk dat Coehoorn in 1683 van Koning-Stadhouder Willem III opdracht kreeg naar Grave te reizen om rapport uit te brengen over de verbetering van de vestingwerken ter plaatse. Het typeert Coehoorn dat hij niet alleen een zeer gedegen verslag uitbracht, maar dat daarin de nadruk lag op wat Van Hoof aanduidt als 'een eigen ontwerp, dat, eenmaal uitgevoerd, de vesting vele malen sterker zou maken dan in haar bestaande vorm'. Dit plan, dat overigens nooit is uitgevoerd, is terug te vinden in wat als Coehoorns hoofdwerk kan worden beschouwd: Nieuwe Vestingbouw, Op een natte of lage Horisont.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2004 | | pagina 16