Nieuwe uitgaven
Philip Bosscher
NIVEAU
augustus 2004
Heemschut
39
Marijke Carasso-Kok,
Geschiedenis van Amsterdam,
een stad uit het niets, tot 1578,
Amsterdam (SUN) 2004, ISBN
90 5875 181 3, 540 p., €49,50.
Geschiedenis van Amsterdam:
een grootse belofte
's Lands hoofdstad heeft een lange
traditie wat geschiedschrijving
betreft. Deze gaat zeker terug tot
1611 toen het boek van de
Harderwijker hoogleraar
Pontanus verscheen. Een degelijke
'moderne' geschiedenis van de
stad die rekening houdt met de
resultaten van modern, vooral
archeologisch, onderzoek ontbrak
echter tot nu toe. Een team van
zeer competente deskundigen
heeft zich er toe gezet om deze
lacune op te vullen. Het eerste deel
dat loopt tot de Alteratie, de over
gang naar de partij van de Prins in
1578, is nu verschenen. Drie delen
zullen volgen.
Wanneer het de auteurs zal lukken
om hetzelfde niveau te handhaven
- en waarom zou dat niet? - dan is
weer een geschiedwerk tot stad
gekomen, Amsterdam waardig. In
dit deel wordt helder geschilderd
hoe de stad 'uit het niets' opbloeide
en de grondslagen werden gelegd
voor de welvaart van de Gouden
Eeuw. Het boek bevat vele goed
gekozen illustraties.
Michel Zeilmaker/ Jörg
Franken/ Wendy van der Torre,
Buitenplaatsen in Utrecht,
Utrecht (Matrijs) 2004, ISBN 90
5345 248 6, 64 p.,€ 14,95.
Buitenplaatsen in het Sticht
Onder de Nederlandse provincies
is Utrecht uniek omdat het rijk
bedeeld is met zowel kastelen als
buitenplaatsen. Over de Utrechtse
kastelen bestaat sinds 1995 een
fraai en degelijk standaardwerk. Dit
mooi geïllustreerde boek,
een initiatief van het Utrechtse
Erfgoedhuis, is bedoeld als 'voor
studie' voor een dergelijke uitgave
over de Utrechtse buitenplaatsen.
Het bevat enkele algemeen
georiënteerde artikelen, zoals
over de sociaal- en economisch-
historische aspecten van het leven
en bedrijf op een buitenplaats (de
exploitatie is ook nu nog een héél.
belangrijk aspect!). Daarna volgt
een drietal détailstudies: over de
in oorsprong zeventiende-eeuwse
buitenplaats Gansenhoef bij
Maarssen, over Beerschoten bij De
Bilt dat tegenwoordig negen-
tiende-eeuws van aanzien is en
het nu verdwenen Huis De Geer
dat in de huidige gemeente
Nieuwegein lag en in 1681 voor het
eerst werd vermeld. Ook waardevol
zijn de kaarten waarop de plaatsen
(wie verlost ons toch ooit van het
afschuwelijke woord 'locatie' van
de nog bestaande Utrechtse
buitenplaatsen zijn aangegeven.
Een boek dat naar meer smaakt.
Anne M. C. van Wijngaarden/
Olaf Klijn, Architectuur
wonen in Broek in Waterland,
Broek in Waterland (Olaf Klijn)
2004, ISBN 90 8083 02 1 6,
175 p., €30.
Een fraai gezicht
Broek in Waterland is lange tijd
een toeristische trekpleister van de
eerste orde geweest. Eigenlijk is
het merkwaardig dat dit nu niet
meer het geval is. Het dorp prijkt
nog steeds met veel moois en het
centrum heeft niet voor niets in
1971 de status van beschermd
dorpsgezicht gekregen. De archi
tectuurhistorica Anne van
Wijngaarden en de fotograaf Olaf
Klijn nemen de kijker/lezer mee
op een wandeling door dit
centrum en laten deze ook achter
de gevels kijken. De foto's geven
ook een goede indruk van het zo
typerende kleurgebruik. Daaraan
wordt in de degelijke inleiding
aandacht besteed, zo ook aan de
eveneens typerende houtbouw.
Een boek om op een wandeling
door het dorp mee te nemen,
eventueel met buitenlandse
gasten: de tekst is geheel tweetalig
(Nederlands/Engels).
Adriaan Haartsen/ Dolf Bekius,
Water van niveau. Cultuur
historische waarden van wateren
en watergebonden elementen in
het beheersgebied van het
Hoogheemraadschap Amstel,
Gooi en Vecht, Hilversum
(Hoogheemraadschap Amstel,
Gooi en Vecht) 2003, te raad
plegen op internet, www.agv.nl.
Cultuur en water
Dit is een zeer goed hanteerbare,
zij het globale, inventarisatie van
het culturele erfgoed binnen het
beheersgebied van de uitgever
voorover dit iets met water van
doen heeft - en dat in de ruimste
zin. Aan de orde komen onder
meer sluizen, molens en gemalen,
fortificaties en oude ontginnings
patronen. De Hollandse grootwa
terschappen hebben een traditie
hoog te houden waar het het
behoud van cultureel erfgoed
betreft. Deze fraai geïllustreerde
uitgave past volledig in die tradi
tie.
