8
Actief
augustus 2004
moet worden. Op genoemd terrein staan
twee historisch zeer interessante panden, de
Houtlommer en de Merel, die Heemschut
samen met genoemde Hoeksteen en de Wijk
raad voor sloop wilde behoeden. Heemschut
heeft daaraan steeds de voorwaarde verbonden
dat beide pandjes, die in de loop van de tijd
nogal wat weinig smaakvolle verbouwingen
hebben ondergaan, zo veel mogelijk hun
oorspronkelijke uiterlijk terugkrijgen.
Jan Derk Gerritsen
ZEELAND
Zwartenhoekse Zeesluis op rijkslijst
Heemschut is mede-initiatiefnemer in de
poging de Zwartenhoekse Zeesluis op de rijks
lijst te krijgen. Ondanks de terughoudendheid
van het Rijk daarbij en de stringente beleidsre
gels aangaande plaatsing van objecten van vóór
1850 (in principe niet, tenzij...), is de artikel-
3 procedure in behandeling genomen.
Inmiddels heeft Gedeputeerde Staten van
Zeeland een positief advies gegeven voor de
plaatsing van de Zwartenhoekse Zeesluis op
de rijkslijst. Naar verwachting zal ook de
gemeente Terneuzen positief adviseren. Indien
dit advies er ligt, en ook de Raad voor Cultuur
een uitspraak heeft gedaan, zal de Rijksdienst
voor de Monumentenzorg de zaak en detail
bekijken, een finale afweging maken en het
besluit van de Minister voorbereiden. Gezien
de wettelijke termijn tussen het verzoek om
aanwijzing door de Bond Heemschut medio
maart 2004 en het besluit van de Minister dat
binnen tien maanden na het verzoek tot aanwij
zing moet worden uitgebracht, zal omstreeks
januari 2005 bekend worden of de Zwarten
hoekse Zeesluis rijksbescherming gaat genieten.
Villa Stadszicht Tholen
In het stadje Tholen staat een monumentale,
rijk en bijzonder vormgegeven Jugendstil villa,
in 1909 gebouwd naar ontwerp vanj. Key uit
Bergen op Zoom.
Het huis is opgetrokken uit geglazuurde
baksteen met op de zuid-oosthoek een acht-
zijdig torentje met topgevels en een lantaarn,
beginnend op de verdieping. De bijzondere
vormgeving en detaillering van dit rijksmonu
ment (bogen en friezen in geglazuurde
baksteen, houten, getoogde kozijnen, vleugel
deuren met zijlichten) was toe aan een forse
restauratie die de familie De Heer, nieuwe
eigenaren, in eigen beheer wensten te realiseren.
Heemschut heeft, in goed overleg met de
gemeente Tholen, mede gezorgd voor de
aanvraag voor toekenning van restauratie
subsidie, die inmiddels is toegekend.
De eigenaar verricht de werkzaamheden met
toepassing van veelal originele materialen en
heeft daarbij alle aandacht voor het gebouw en
de omgeving. Van de oorspronkelijke schuren
(1910) is slechts een deel bewaard gebleven dat
nu in gebruik is als stalling en inpandig
zwembad. De markante villa biedt een aantal
gasten 'bed and breakfast'.
Eric Goossen
ZUID-HOLLAND/
OPENLUCHTMUSEUM ARNHEM
Boerderij Hoogmade van monument tot
museumstuk
Wat eens een monumentaal rijksmonument
was in het Zuid-Hollandse polderlandschap is
nu een interessant museumstuk in het
Openluchtmuseum in Arnhem.
Reeds eerder is op deze plaats geschreven over
de Boerderij van de Boskade in Hoogmade, die
ondanks inzet van Heemschut plaats moest
maken voor de aanleg van de hoge snelheids
lijn. De tweede keus van Heemschut was om de
boerderij te verplaatsen. Onlangs is de boerde
rij en zomerhuis door de laatste bewoners, de
familie Van Leeuwen (de oud-staatssecretaris
van Cultuur) en de familie Swarte-Bartels
geopend voor het publiek.
De inrichting is compleet zoals die was toen
de families er nog woonden. 'Ik zou er zo weer
in kunnen stappen', zegt Perla van Leeuwen,
wijzend naar haar ingerichte keuken. 'Zo
rommelig was het bij mij ook.' De spullen zijn
afkomstig van de oud-bewoners, door mede
werkers van het museum elders opgescharreld
of, zoals de schilderijen, een kast en het hout
snijwerk van Theo Swarte exact gekopieerd.
De opzet om de boerderij niet in zijn oorspron
kelijke staat terug te brengen, zoals die er in de
zeventiende eeuw moet hebben uit gezien,
maar als 'boerderij die in de jaren zeventig tot
woonhuis is verbouwd, inclusief de zitkuil', past
volgens directeur Vaessen van het Openlucht
museum in het nieuwe imago van het museum.
Ewout van der Dussen
Tweemaal de boerderij van de Boskade, links in
Hoogmade, rechts in Arnhem. Foto Openlucht
museum Arnhem.
Onder de Villa Stadszicht in Tholen.
■S.TAÜSZKH.-
