Ouderkerk aan de Amstel haalt niet de eerste de beste in huis
door Rob Krier te vragen een nieuwe wijk te ontwerpen bij het
beschermd dorpsgezicht. De Luxemburger Krier weet als geen
ander hoe je moet uitbreiden en toch beschermen. Maar haalt
Ouderkerk zich met die keuze niet ook moeilijkheden op de hals?
december 2003
Heemschut
Urban Space heet de bijbel van Krier. Hij laat
erin zien hoe de stad in de loop van de eeuwen
zijn historisch gegroeide originaliteit heeft
verloren. Hoe vooral de stad zijn eigen herken
bare ruimte verloren heeft. In Amerika, zegt
Krier, zijn steden gebouwd waar je slechts kunt
overleven. Dat ligt in Europa anders. Daar
hadden vooral de binnensteden een intieme en
door een eigen geschiedenis bepaalde schaal.
Een eenheid, die voortkomt uit de oude
Europese stad van vóór de revolutie.
Daarna is die schaal verloren gegaan, neem
Nederland in de jaren zestig met de roep om
meer licht, lucht en ruimte. Krier wil die schaal
weer terug. Zijn ontwerpen voor een nieuwe
wijk bij een oude stad houden daar ook reke
ning mee en dragen dus ook de kenmerken van
die oude stad. Maar we hebben het met hem
dan ook nog steeds over: de 'stad'. En dat is
Ouderkerk aan de Amstel nou net niet. Precies
daar schort het bij zijn plan voor dit beschermd
'dorps'-gezicht aan.
Beeldkwaliteitsplan
De gemeente Ouderkerk heeft een uitvoerig,
gedegen en bewonderenswaardig beeldkwali
teitsplan gemaakt. Het getuigt van veel trots op
wat behouden is en nog steeds met zorg wordt
onderhouden. Op zich al verwonderlijk voor
een dorpsgezicht, dat zo beklemd ligt tussen de
hoge dreigingen van Amstelveen, Amsterdam
en de genadeloze infrastructuur er direct
omheen. Voordeel is wel dat veel Nederlanders
en ook buitenlanders dit kleinood wel eens
hebben bewonderd, van een panorama vanaf de
hooggelegen Schipholweg of de A9, die erlangs
scheren. Ter bescherming kan dus ook een
beeldkwaliteitsplan veel goeds doen. Het plan
Krier past daarin naadloos, volgens B en W.
Maar niet volgens Henk Dirkx, architect te
Amsterdam en technisch adviseur van de
Provinciale Commissie Noord-Holland van
Heemschut. De commissie deelt zijn standpunt.
Krier de maat genomen
Urban Space heeft het over de stedelijke ruimte
en niet over de ruimte van een dorp. In Kriers
bijbel is ook niets te vinden van countryside of
nisticspace. Dat vraagt ook een andere benade-
Ka«"P.
Zoek de verschillen: het beschermd dorpsgezicht van Ouderkerk (pagina links, foto Henk Dirkx)
beeldkwaliteitsplan van Rob Krier (deze pagina).
