<2 32 Heemschut juni 2003 Het Waagstraatcomplex te Groningen. Ontwerp van de Italiaanse architect Natalini, waarvoor bij referendum gekozen werd. Eigentijds, maar met historische referenties. Foto's auteur. het welstandstoezicht op de korrel. Hij consta teerde dat 'in de praktijk de nodige kritiek bestaat op de aard, samenstelling, werkwijze en de inhoud van haar adviezen.' De welstandscommissies worden volgens hem gezien als een 'black box met een clubje zich esthetisch superieur voelende onaantastbaren die in een achterkamertjessfeer eigen ontwerp oplossingen opdringt'. Ongewoon gepekelde praat uit Den Haag. Geen enkele cruciale functie van de club blijft onbeschadigd overeind staan. De welstandsfe deratie vond echter dat ze -wie had anders verwacht- een goed product leverde en dat er eigenlijk alleen iets aan de PR schortte. Nu de nieuwe Woningwet zelf. Komt deze tegemoet aan de kritiek van Remkes? Als ik de wet met de toelichting en de voorge stelde welstandsnota van de gemeente Groningen raadpleeg, dan verandert er in de essentie van de beoordeling niets wezenlijks. De burger krijgt wat meer vrijheid bij de eenvoudige bouw (carports, schuttingen, serres e.d.), mits er geen sprake is van beschermde gezichten en beeldkwaliteitplannen, want daarin kan de welstand weer op de stoep staan. Het beeld van het 'clubje van onaantastbare esthetici' zie ik echter niet verdwijnen. Nieuw is het opdelen van een dorp of stad in gebieden, zodat er verschillende welstandsre giems mogelijk zijn. Bij de bekende reguliere bouwvergunning blijft welstand als vanouds haar bekende rol spelen. Remkes heeft bij zijn wijzigingsvoorstel de accenten gelegd op 'helderheid, vereenvoudi ging, rechtszekerheid, objectiviteit, vermaat schappelijking en verantwoordelijkheid'. Helderheid en vereenvoudiging Om gebiedsgericht te kunnen beoordelen hanteert de gemeente Groningen een welstandsatlas met welstands-, netwerk- en gebiedskaarten, in totaal meer dan honderd kaarten. Daarop worden drie schaalniveaus van welstand losgelaten en de mate van welstand in drie beleidsniveaus. Een onvoorstelbaar gekun stelde, verknipte en arbitraire constructie. De ene zijde van de straat kan anders worden beoordeeld dan de andere. Geen gemeenteraad kan in dit labyrint de weg vasthouden. De raad wordt met onnodige en onbruikbare gedetail leerdheid de mist ingestuurd. 'Helderheid en vereenvoudiging' zijn ver te zoeken. Rechtszekerheid en objectiviteit In de toelichting op de wetswijziging wordt gesteld dat '...de normstelling tot op zekere hoogte subjectief van aard is'. Men spreekt over .het deels subjectieve karakter van de concrete invulling van de wettelijke criteria. Maar de 'wettelijke' criteria zijn niets anders dan aandachtspunten, een soort checklist. Er wordt niets in vastgelegd of gekwantificeerd en de term 'wettelijk' is daarom ook misleidend, verwarrend en overbodig. Het suggereert een solide juridisch uitgangspunt dat er niet is. Criteria zijn multi-interpretabel. Er worden ook geen normen gesteld die objectiviteit garandeert. In de Groninger welstandsnota wordt ten aanzien van een gebied aan de verlengde Hereweg vastgesteld dat er 'hoog waardige villa's van bouwhistorische betekenis zijn aangewezen als beschermd stadsgezicht.' Hier geldt dus een 'zwaar welstandsregiem': 'nieuw- en verbouw dient expliciet aan te sluiten bij de bestaande bebouwing'. Een geruststellende mededeling voor de voorstan ders van behoud van de belevingswaarde van dit gebied. De zin vervolgt echter met:.wat overigens eigentijdse bebouwing niet uitsluit.' Wie weet wat de typerende stijlkenmerken van eigentijdse architectuur zijn, mag het zeggen. Het blijft een verrassing hoe nieuwbouw ooit

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2003 | | pagina 34