rvi> o fv tv tr(XUtiol juni 2003 Actief 19 ZEELAND Herstel Pasveersloot in Dreischor Dreischor In de jaren vijftig van de 20ste eeuw ontwikkelde dr. IrA. Pasveer een oxidatiesloot bij TNO in Delft. Hiermee konden kleine plat telandsgemeenten hun rioolwater goedkoop zuiveren. Het systeem bestaat uit een ovale ringsloot waarin het afvalwater wordt gepompt. In de sloot is een rotor gebouwd, die door een ronddraaiende beweging zuurstof in het water brengt en tegelijk voor de voortstuwing zorgt. De zuurstof activeert bacteriën die het afval afbreken. De verblijftijd van het water in het circuit bedraagt 2-3 dagen. Daarna wordt de rotor stil gezet en er ontstaat een sliblaag op de bodem. Een pomp haalt het slib uit de sloot en brengt het op een droogbed, waarna het kan worden afgevoerd. Het gezuiverde water wordt vervolgens op een aangrenzende watergang geloosd. In Nederland zijn talloze Pasveersloten in bedrijf geweest; die in Dreischor was de laatste die in 2002 gesloten werd. Om nog iets van dit industrieel erfgoed te bewaren is een stichting opgericht. De stichting Beschermd Erfgoed Schouwen-Duiveland is van plan de Pasveersloot op de Gemeentelijke Monumentenlijst te laten plaatsen. Heemschut zal dit initiatief ondersteunen. Door natuurlijke oevers aan te leggen langs de naburige water gang en de beplanting van het terrein te herstellen is een aantrekkelijk gebiedje ontstaan, vlak bij de museumboerderij 'Goemanszorg'. De herstelde pasveersloot is op 12 april jl. geopend door de commissaris van de Koningin in Zeeland drs. W. T. van Gelder. Willem Heijbroek, voorzitter Provinciale Commissie Zeeland. ZUID-HOLLAND Boerderij Hoogmade naar Openluchtmuseum Hoogmade De monumentale boerderij van staatssecretaris Van Leeuwen in Hoogmade verhuist naar het Nederlands Openlucht museum in Arnhem. De herbouw in Arnhem is al begonnen. De boerderij uit de 17de eeuw, woonhuis en stal onder een langgerekt rieten wolfsdak, met een opkamer in het uitgebouwde woongedeelte, een voormalig rijksmonument, moest wijken voor de aanleg van de HSL. Herbouw in Arnhem was de 'tweede keus' van Heemschut. Met een subsidie van de toenmalige minister Netelenbosch van 3 miljoen euro voor het verplaatsen, weer opbouwen en het exploiteren, is de boerderij in Hoogmade in stukken gezaagd en verplaatst naar de Veluwe. Daar is tussen de voor de boerderij vreemde dennen bomen een nieuwe fundering gemaakt en worden de delen van de boerderij als puzzel Muurdelen van Van Leeuwen's boerderij in Hoogmade, tijdelijk gespalkt met een stalen frame. Foto Ncd. Openluchtmuseum. weer in elkaar gezet. Op de foto is duidelijk te zien dat grote delen voor vervoer en opbouw tijdelijk zijn gespalkt met een stalen frame. Zo'n soort boerderij stond al jaren op het verlanglijstje van het museum, maar er was moeilijk aan te komen, omdat het museum alleen panden wil die ergens weg moeten. Volgens Caroline Berkhof, medewerker PR en communicatie van het openluchtmuseum, wordt de boerderij niet teruggebracht in de periode van zijn agrarische bestaan, omdat daarvan al voorbeelden in het museum zijn. Het gaat het museum niet alleen om de histori sche boerderij, maar ook om wat er later mee is gebeurd. De boerderij is authentiek in de zin dat hij veel verschillende ontwikkelingen laat zien. Er is na de bouw in 1640 in de loop der tijd al van alles veranderd en bijgebouwd, zoals een zomerhuis uit de 19de eeuw. Het museum verwacht dat de boerderij volgend seizoen klaar zal zijn. Met deze verplaatsing gaat de tweede keus van Heemschut in vervulling. In eerste instantie heeft Heemschut zich verzet tegen het opheffen van de status van rijksmonument en als alternatief verplaatsing. Leiden, veel discussie over Aalmarktgebied Leiden Deze maand juni valt de beslissing over de invulling van het Aalmarktgebied in Leiden. Na verzet tegen een grootschalige ingreep, waarbij historische panden plaats zouden moeten maken voor een nieuw groot winkel centrum, heeft het gemeentebestuur in april 2002 ingestemd met het instellen van een Projectgroep Nieuw Aalmarkt Plan, waarin ook Heemschut participeert. In het februarinum mer van Heemschut zijn die afgewogen plannen van die projectgroep, onder super visie van architect Wytze Patijn uitgebreid belicht. Toch heeft het gemeentebestuur van Leiden die plannen niet geheel omarmd. Zo houdt wethouder Ron Hillebrand vast aan een groot extra winkeloppervlakte als 'publiekstrekker' voor dat gebied. Een grandcafé in de neoclassi cistische Aalmarktschool wordt daarvoor niet voldoende geacht. Met de oplossing van Patijn, waarbij het beeld van die school overeind blijft door die gewenste trekker in de kelder en op de begane grond te situeren, ten koste van het grandcafé, is Heemschut niet tevreden. Een theatercafé-restaurant trekt ook bezoekers in de avonduren. Met een andere vondst van Patijn, de verbre ding van de donkere Mandemakerssteeg met halverwege een mogelijke ingang van V&D, waardoor de toegankelijkheid naar het Aalmarktgebied wordt vergroot, is Heemschut zeer gelukkig. Met name de verbreding entree aan de kant van de Breestraat waarbij de gevel- wand intact blijft. Ook het idee om de al eerder voorgestelde brug tussen de Aalmarktschool en de passage naar de Haarlemmerstraat, te verbreden met een ruimte voor een terras, wordt ondersteund. In Dordrecht en Schoonhoven zijn daar ook stedenbouwkundig goede voorbeelden van te vinden. In een extra brief aan de gemeente is er door Heemschut nog eens opgewezen dat aantasting van geregistreerde rijksmonumenten, bijvoor beeld voor het creëren van een doorgang zoals getekend in een van de varianten, door Heemschut zal worden bestreden. Ewout van der Dussen, PR-medewerker Heemschut Ztiid Holland Gerestaureerde Pasveersloot in Dreischor. Foto Willem Heijbroek.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2003 | | pagina 21