Het beleid van Natuurmonumenten 8 Heemschut juni 2003 De Vereniging Natuurmonumenten wil de zorg voor gebouwen zoveel mogelijk over laten aan derden (particulieren of organisa ties). Wel worden hier randvoorwaarden aan verbonden. Zoals de verplichting tot restauratie van het gebouw. Het voordeel is dat Natuurmonumenten niet de financiële lasten hoeft te dragen. Bij Natuurmonumenten wordt in eerst instantie gedacht aan het beheer van natuur gebieden: bossen, heide, duinen, dat is natuur. Maar Natuurmonumenten is zeker ook een van de grootste eigenaren van cultuurmonumenten in Nederland. Cultuurmonumenten: boerderijen, land huizen, prieeltjes etc. En eigenlijk is zelfs de natuur cultuur. Op iedere vierkante meter van ons grondgebied is onmiskenbaar de mensenhand te herkennen: cultuur dus. Ook Natuurmonumenten realiseert zich dit. In 2001 verscheen de nota 'Cultuurhistorie in Natuur en Landschap, Cultuurhistorie- beleid bij Natuurmonumenten'. Daarin probeert Natuurmonumenten een samen hangend beleid te ontwikkelen voor haar cultuurhistorisch bezit. Enkele maanden geleden verscheen het boek: 'Cultuurmonumenten van Natuur monumenten'. Het boek voert de lezer door een groot aantal cultuurhistorisch waarde volle gebieden. Met dit boek wil Natuurmonumenten laten zien hoe veelkleurig het palet is van die gebieden. Van landgoederen met chique villa's tot aan de veenplassen die zijn ontstaan door het plaggen en baggeren van de gewone man. Het boek kost 42,95 (voor leden van Natuurmonumenten 34,95) en kan worden besteld via www.natuurmonu- menten.nl/winkel of het gratis telefoon nummer 0800-02 31666. Het is tevens verkrijgbaar in alle bezoekerscentra van Natuurmonumenten. Het is een heerlijk bladerboek. Schitterende foto's laten een klein deel van het unieke bezit van zien. Een leuk cadeau en de uitgave mag gerust een tijd op de koffietafel liggen. Niets mis mee. Alleen, toen ik de aankon diging las, had ik een heel ander boek in gedachten. Althans, ik hoopte dat eindelijk dat ene boek eens zou verschijnen. Dat boek dat inzicht geeft in het cultuurhistorisch bezit van Natuurmonumenten. Alleen al in Salland bezit de Vereniging 100 objecten. Hoe is de bouwkundige staat? Waar worden ze voor gebruikt? Hoe worden ze beheerd? Welke opvatting heeft de vereniging over de restauratie van haar bezit? Tal van vragen waar ik dolgraag het antwoord op zou willen weten. Natuurlijk, dit is niet de insteek van dit boek. Maar de titel deed in eerste instantie anders vermoeden. Een idee dus voor de toekomst? Cultuurhistorie in Natuur en Landschap Cultuurhistoriebeleid bij Natuurmonumenten. Natuurmonumenten, 's Gravenland 2001. Cultuurmonumenten van Natuurmonumenten. Natuurmonumenten, 's Gravenland 2002. €42,95. De nieuw gebouwde stal: Het hout van de gevels is afkomstig uit de ernaast gelegen bossen. geving. Het stallencomplex ligt een eind van de bestaande boerderij af. Hier is een nieuw erf aangelegd. Maar toch is ook bij deze stallen gekozen voor een traditioneel materiaalge bruik. En zelfs letterlijk streekeigen: het hout van de gevels is afkomstig uit de ernaast gelegen bossen. Veel aandacht is geschonken aan de inrichting van de boerenerven. Voor elk erf is in overleg met de bewoners een advies opgesteld om de indeling en beplanting weer zoveel mogelijk in de oorspronkelijke staat terug te brengen. De sobere uitstraling is zoveel mogelijk gehand haafd. Voor de erfafscheidingen worden nog steeds ongeverfde houten hekken en gekloofde houten palen gebruikt. De beplanting bestaat voornamelijk uit hagen, fruitbomen, leilinden en gras. Grenzend aan het voorhuis ligt meestal nog een moestuin. Bakhuis, put en hooiberg maken het idyllische tafereel compleet. Boerengemeenschap In overleg en in goede verstandhouding. Dat zijn de sleutelwoorden die kenmerkend zijn voor het beheer van het Eerder Achterbroek. Het Eerder Achterbroek is nog steeds een boerengemeenschap. De meeste bewoners wonen al generaties op hun boerderij. Inderdaad op hun boerderij: de families Nevenzei en Brakel bewonen nog steeds de naar hen genoemde boerderijen. Door de verkoop van de boerderijen kan dit snel veranderen. Ietwat laatdunkend uitge drukt: 'de boeren eruit, de tandartsen erin'. Bij de verkoop zal Natuurmonumenten beper kende maatregelen in het erfpachtcontract opnemen. Erfpacht biedt hiervoor zelfs nog meer mogelijkheden dan een huurcontract. Verstrekkend is ook het voornemen om voor de verkoop de grote ligboxenstal af te breken. Daardoor zal de marktprijs van de boerderij stijgen en wat zeker zo belangrijk is: het probleem om een nieuwe functie voor dit bedrijfsgebouw te vinden, wordt letterlijk uit de weg geruimd. Het sloopmateriaal zal waar schijnlijk gebruikt worden om de schuren bij boerderij De Brakel te vernieuwen. Een koper zal snel gevonden zijn. Dat lijkt me geen probleem. En daarna? Goed rentmeester schap is een houding. Laat dit zich afdwingen door een erfpachtcontract? Met dank aan Herman Veerbeek enjos Schouten, beiden werkzaam bij Natuurmonumenten beheer- eenheid Salland. Drs. M. Berkers is werkzaam bij Berkers ér Grootenhuis te Raalte.

Periodieken van Erfgoed Vereniging Heemschut

Heemschut - Tijdschrift 1924-2022 | 2003 | | pagina 10