Boeren klussen bij als forellenkweker
Jaap Kamerling
Directeur SHBO: in vijftig jaar ruim de helft van boerderijen verdwenen
De afgelopen vijftig jaar is ruim de helft van onze boerderijen
gesloopt. Waren er in 1938 nog zo'n 192.000, nu zijn het er nog
maar 91.000. En maar 45 procent daar weer van is nog in functie
als boerenbedrijf. Meer dan de helft van de Nederderlandse
boeren is bovendien ouder dan 50 jaar en tweederde heeft geen
opvolger.
Verontrustende cijfers uit de mond van drs. John van Zuijlen,
directeur van de Stichting Historisch Boerderijonderzoek. Een
interview.
4
Heemschut
april 2003
De landbouw in ons land is op z'n retour. Het
EG-beleid noopt tot verplaatsing van de land
bouw naar andere regio's in Europa, wat met
subsidiebeleid en heffingen wordt bevorderd.
Het infrastructuurbeleid van de regering doet
de rest: de aanleg van HSL en Betuwelijn
brengt sloop van talloze boerderijen met zich
mee. Sommige worden verplaatst, een enkele
komt in het Openluchtmuseum in Arnhem,
maar ook hier is netto sprake van een flink
verlies aan boerenhoeven.
Deze ontwikkeling heeft revolutionaire gevol
gen voor ons landschap, want de grondgebon
den landbouw heeft het Nederlandse land
gevormd en de boerderijen zijn de dragers
Stroberg met meidoornhaag bij boerderij in de
buurt van Zelhem.
daarvan. Het verdwijnen van de boerderijen
gaat gepaard met een rigoureuze herinrichting
van het landschap. Verkavelingspatronen
veranderen, oude waterlopen en erfbeplantin-
gen eveneens. Daar komt nog bij, dat bij het
uitblijven van de Vijfde Nota Ruimtelijke
Ordening kleine gemeenten wordt toegestaan
hun buitengebieden met woningen uit te
breiden. De huidige demissionaire regering
doet er nog een schepje bovenop en wil de
gemeenten toestaan ook bedrijventerreinen in
het buitengebied te bouwen. De aanleg van
Nationale Landschapsparken is stopgezet en de
ontwikkeling van ecologische hoofdstructuren
is op een laag pitje gezet. Nederland, dat zo vol
zou zijn, wordt nu juist overgelaten aan de
bouwdrift van al te ambitieuze gemeente
besturen.
Volgens Van Zuijlen gaat deze trend in
versnelde mate voort. De onderhandelaars bij
de kabinetsformatie willen dorpen meer de
ruimte geven om de te bouwen. Bovendien pakt
de regelgeving in de landbouw vaak slecht uit
voor de boerderij. Er wordt nogal eens eenzij
dig gelet op de economische aspecten van het
bedrijf, meer dan op de cultuurhistorische
waarde ervan.
Waardenkaarten
Heel zinvol is daarom dat de provinciale over
heid, samen met de boerderijenstichtingen in
streekplannen waardenkaarten opneemt,
waarop de kwaliteit van de landelijke bouw-
Boerderij te Kerkwerve op Schouwen
Duiveland.
;-;'y •- 'V -
söfcriü?' ,-vV
